Pod kojim uslovima đaci mogu da posete Jasenovac i druga stratišta: Školama stiglo uputstvo o organizaciji studijskih putovanja

Ovo je odgovor na inicijativu Muzeja žrtava genocida da se u programe rekreativnih nastava, studijskih putovanja i učeničkih ekskurzija za osnovne i srednje škole, primereno uzrastu, obavezno uvrste obilasci mesta stradanja žrtava ratnih i zločina protiv čovečnosti u periodu Drugog svetskog rata u našoj zemlji, susednim državama i širom Evrope.

Međutim, u stručnom uputstvu Ministarstva prosvete ne navodi se spisak lokaliteta koje učenici mogu da obiđu već se među zadacima studijskog putovanja navodi da to može da bude, između ostalog, poseta mestima istorijskih događaja, mestima stradanja civilnog stanovništva i spomenicima učesnika oslobodilačkih ratova i borbi, kao i poseta memorijalnim centrima, spomen-parkovima i spomen-područjima.

Među zadacima je i učenje jezika, upoznavanje nacionalne i kulture drugih naroda, odnosno kulture nacionalnih manjina – nacionalnih zajednica, saradnja u okviru projekata i programa razmene i posete zaštićenim područjima u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita prirode.

U stručnom uputstvu piše da studijsko putovanje nije aktivnost kojom se zamenjuje ekskurzija ili nastava u prirodi.

„Osnovni ciljevi studijskog putovanja su ostvarivanje ciljeva i ishoda obrazovanja i vaspitanja na nivou razreda ili ciklusa, odnosno na nivou obrazovanja i vaspitanja i/ili ostvarivanje programa stručnog usavršavanja nastavnika i programa horizontalnog učenja koje se ostvaruje u profesionalnoj zajednici. U skladu sa definisanim ciljem studijskog putovanja, ustanova definiše i zadatke studijskog putovanja, imajući u vidu mesto realizacije, uzrast učenika i potrebe učesnika“, navodi se u dokumentu.

Uputstvo predviđa da studijsko putovanje škole organizuje u toku školske godine, za grupu učenika, nastavnika i drugih zaposlenih, te da je dozvoljeno spajanje đaka i zaposlenih iz dve ili više škola.

Navodi se i da studijsko putovanje može biti realizovano na teritoriji Srbije, u regionu i inostranstvu, a da bi se otputovalo neophodna je saglasnost nadležne školske uprave.

Škola je dužna da pribavi pismenu saglasnost roditelja da njihovo dete može da putuje, a najkasnije 30 dana pre realizacije, škola treba da dostavi školskoj upravi obrazložen zahtev sa podacima o destinaciji i putnim pravcima, programu, broju učesnika, ciljevima i zadacima…

Direktor Muzeja žrtava genocida Dejan Ristić u julu je uputio ministru prosvete Branku Ružiću inicijativu da se obilasci mesta ratnih stradanja uvrste u obavezne programe rekreativnih nastava, studijskih putovanja i učeničkih ekskurzija osnovnih i srednjih škola u Republici Srbiji.

„Kao matična muzejska ustanova Republike Srbije odgovorna za negovanje kulture sećanja na žrtve genocida počinjenog nad Srbima, Romima i Jevrejima na području NDH, kao i na sve žrtve ratnih zločina i zločina protiv čovečnosti počinjenih na celokupnoj teritoriji Kraljevine Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata, Muzej žrtava genocida smatra da je od izuzetne važnosti da saznanja koje učenici stiču o stradanjima civila i učesnika antifašističke oslobodilačke borbe u razdoblju Drugog svetskog rata treba da, tokom redovne nastave na časovima istorije i drugih predmeta, budu upotpunjena i produbljena kroz obilaske najznačajnijih lokaliteta posvećenih sećanju na žrtve terora“, navedeno je u dopisu Ministarstvu prosvete.

Muzej je predložio i spisak lokacija u Srbiji, BiH, Crnoj Gori, Hrvatskoj, Austriji, Italiji, Nemačkoj, Holandiji, Poljskoj i Norveškoj koje bi đaci trebalo da posete, a koji uključuje lokalitete od Terazija, Šapca, Bihaća, Tjentišta, sela Doli, Jasenovca i Mirogoja, preko kuće Ane Frank, logora Aušvic-Birkenau, Mathauzen do Polarnog kruga.