Poljoprivredni proizvođači iz sjeničkog kraja su oduvek bili poznati po proizvodnji mlečnih i proizvoda od mesa. Tradicionalni načini proizvodnje, u uslovima čiste prirodne sredine sa prostranim livadama i pašnjacima, imali su za rezultat kvalitetne prehrambene proizvode, koji su oduvek bili svojevrsni brendovi sjeničkog kraja.
Čuveni sjenički sir, pršut, paprika u pavlaci, ovčja stelja i slično, mogli su se naći na trpezama širom sveta. Poslednjih meseci, međutim, prodaja sira za sjeničke proizvođače predstavlja veliki problem, iako je cena ovog proizvoda sa 3,5 do četiri evra po kilogramu pala na 1,5 evro. Zalihe ove poznate životne namirnice su sve veće, a individualni proizvođači ne nalaze način za plasman svojih proizvoda zbog, kako navode, naglog gašenja kanala prelaska sira na graničnim prelazima prema Bosni, Crnoj Gori, Makedoniji i smanjenoj prodaji na Kosovu, kao i zbog nedostatka otkupnih centara. Oni kažu da, ukoliko skoro ne pronađu kupce, ogromne zalihe ovog poznatog proizvoda, završiće u smeću!
Najveći problem sa prodajom sira imaju individualni proizvođači iz udaljenijih sjeničkih sela. Jedno od takvih je selo Fijulje, koje ima oko dvadeset domaćinstava, koja se bave isključivo poljoprivrednom i stočarskom proizvodnjom, što je inače odlika svih sjeničkih sela. Kako saznajemo od Šućra Peškovića iz Fijulja, u tom selu ima čak oko 60 tona sira u zalihama. „Ja imam 160 ovaca i devet krava. Živim od stočarske proizvodnje, kao i svi ljudi na selu, i nisam uspeo da prodam prošlogodišnji sir, a nova sezona već počinje. Ukoliko država nešto ne preduzme, propašće nam sav godišnji prihod, jer ćemo biti prinuđeni da bacimo sve zalihe punomasnog sira“, žali se on. Pešković kaže da se na zelenoj pijaci mogu prodati samo neznatne količine, i ističe da su problemi sa prodajom sira privukli medijsku pažnju, ali ne i kupce.
Samostalni stručni saradnik za poljoprivredu opštine Sjenica, Faik Kurtović smatra da i sami poljoprivredni proizvođači mogu u značajnoj meri uticati na smanjenje aktuelnih problema sa plasmanom proizvoda. „Naši poljoprivredni proizvođači sir pakuju u kacama od po 60-70 kilograma, što je vrlo teško prodati u takvoj ambalaži. Drugi problem na koji se takođe može uticati je nepostojanje registrovanih poljoprivrednih mlekara, na osnovu kojih bi se prodavalo bez nakupaca, kao i formiranje poljoprivrednih zadruga“, kaže Kurtović. Predsednik opštine Sjenica Muriz Turković je za naš list rekao da je kontaktirao nadležno Ministarstvo i da očekuje pozitivan ishod u rešavanju aktuelnih problema. On je istakao da će sjenički sir biti zaštićen kao autohtoni proizvod sa ovih prostora, što je već u proceduri i za koji će važiti posebni standardi, i najavio da će se za sjeničke poljoprivredne proizvođače, naredne nedelje organizovati stručno predavanje o proizvodnji i plasmanu njihovih proizvoda.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
