Raška: Više novca iz budžeta za zaštitu i promociju kulturne baštine

Da je svest o tome prisutna kod donosioca odluka u ovoj lokalnoj samoupravi govori i podatak da je budžetom opštine Raška za promociju turističke ponude, u koju spada i promocija kulturne baštine, za 2019. godinu planirano 10.250.000 dinara, za razliku od 8.500.000 dinara u 2018. godini.

Sa svojom bogatom turističkom ponudom Kopaonik privlači iz godine u godinu sve više posetilaca. Hotelijeri i ugostitelji sa ove planine uz nesebičnu pomoć Opštine Raška, čine mnogo toga da ova planina bude privlačna turistička destinacija i van sezone skijanja. Zato je ovde sve više gostiju i tokom leta.

Pored ulaganja u komunalnu infrastrukturu na Kopaoniku, kao bitnog preduslova za uspešno bavljenje turizmom, opština preko svoje turističke organizacije i Centra za kulturu „Gradac“, sve uspešnije prezentuje i svoje kulturno-istorijske spomenike, kreirajući na taj način dodatnu vrednost već postojećoj hotelijerskoj i ugostiteljskoj ponudi Kopaonika. Jer gosti sada, a posebno u letnjoj sezoni, imaju mogućnosti da za relativno kratko vreme i sa neznatnim dodatnim troškovima, vide i upoznaju se sa lepotom i vrednostima vrednih spomenika kulture od koji su mnogi i međunarodna, da ne kažemo i svetska atrakcija.

U svom Info centru na Kopaoniku, TO Raška nudi promo materijale u kojima je dosta pažnje i prostora poklonjeno upravo prezentaciji lepota i sadržaja „Doline kraljeva“. To su, pre svega, obližnji manastiri Studenica i Gradac, zatim crkve Stara i Nova Pavlica, manastir Končul, arheološki lokalitet „Nebeske stolice“ na Kopaoniku, Jošanička Banja…

I upravo zbog takvog shvatanja značaja kulturne baštine bilo da je ona materijalna ili nematerijalna, Turistička organizacija Raške je uz već pomenuti Centar za kulturu „Gradac“ suorganizator nekoliko kulturnih manifestacija. To su pre svega „Raške duhovne svečanosti“ koje su za četvrt veka svoga postojanja, svojim programima i sadržajem, postale manifestacija od nacionalnog značaja. Tu su i „Dani kraljice Jelene“ tokom koje se afirmišu stari zanati i igre iz ovog kraja, a u slavu i sećanje na kraljicu Jelenu Anžujsku, ktitorku manastira Gradac i suprugu Stefana Uroša I Nemanjića, najmlađeg sina Stefana Prvovenčanog i Ane Dandolo.

Ono što trenutno ipak manjka jesu finansijska sredstva koja lokalna samouprava poput Raške može izdvojiti za aktivnosti adekvatnije zaštite i prezentacije kulturne baštine. To se vidi iz podataka da je budžetom za 2019. godinu za razvoj kulture i informisanja izdvojeno 57.569.254 dinara, što je za 1.459.746 dinara manje nego u 2018, iako je planirani budžet za ovu godinu, od oko 1.563.268.000 dinara, veći od prošlogodišnjeg za 183.154.000 dinara. No, dobro je ipak da u uslovima smanjenja iznosa sredstava za razvoj kulture i informisanja, povećan iznos predviđen za unapređenja sistema očuvanja i prezentacije kulturno istorijskog nasleđa sa 1.300.000 dinara na 1.950.000 dinara. Nema sumnje da je tako uvećanom budžetu opštine Raška doprineo i rast broja gostiju i adekvatna prezentacija kulturne baštine i kulturni sadržaji kao svojevrsne dopune osnovnim elementima ukupne turističke ponude opštine Raška.

Promena percepcije posetilaca

U Turističkoj organizaciji Raške kažu da je posebno važno to što sve više stranih gostiju pohodi Kopaonik i njegovu okolinu, i to ne samo zbog ekonomske koristi od njihovog boravka, nego i zbog činjenice da oni posle upoznavanja sa kulturno-istorijskim spomenicima na teritoriji opštine, umnogome menjaju svoju percepciju Srbije formiranu najčešće na medijskim stereotipima kreiranim i plasiranim u vreme burnog raspada Jugoslavije devedesetih godina prošlog veka.

Tekst je deo projekta, finasiran iz budžeta Opštine Raška. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.