Razumevanje politike kao dužnosti prema državi 1Foto: EPA/ SASA STANKOVIC

Postoji samo jedan Slobodan Jovanović – on je bio isti i u zemlji i u emigraciji.

Oni koji se pitaju da li je njegovo angažovanje u vladi smetalo njegovom delu previđaju da sve vreme nije napuštao svoj emigraski naučni kabinet, a da način na koji je razumevao politiku nije delio naučni kabinetski svet od političkog. Za njega je političko iskustvo bilo metod naučnog saznavanja, a politiku je razumevao kao dužnost prema državi – rekao je Vojislav Koštunica, bivši predsednik SR Jugoslavije, nekadašnji premijer Srbije, osnivač i prvi predsednik DSS, koju je napustio 2014, sinoć u Zadužbini Ilije M. Kolarca na predstavljanju monografije Borisa Milosavljevića „Slobodan Jovanović Teorija“.

Koštunica je ocenio da Milosavljevićeva knjiga, čiji je izdavač Balkanološki institut SANU, prva na izvorima utemeljena najšira evolucija mišljenja Slobodan Jovanovića, iz koje se može sagledati i specifičnost njegovog odnosa prema politici i razlozi njegovog direktnog učešća u njoj. Prema njegovim rečima, „Jovanovićeva mikro istorija je dobrim delom i makro istorija Srbije“.

U prepunoj Maloj sali Kolarca, o Milosavljevićevoj knjizi, koja se bavi „duhovnim profilom i teorijskim stanovištem Slobodana Jovanovića“, pored Koštunice govori su i: akademik Danilo N. Basta, v. d. direktora Balkanološkog instituta SANU Vojislav Pavlović, istoričar Miloš Ković i autor. Svi oni su ukazali na značaj Milosavljevićeve analize Jovanivićevog odnosa prema ocu i političkih stavova Vladimira Jovanovića, ideologa Liberalne stranke i Ujedinjene omladine srpske. Prema oceni Vojslava Pavlovića, Milosavljevićeva monografija – prva od tri knjigeo Slobodanu Jovanoviću – njegovoj naučnoj, kultunoj, političkoj i istorijskoj aktivnosti, zapravo je „opis formiranja liberalnog krila srpske elite“ u 19. veku. Pavlović smatra da ova monografija govori i tome da je „Srbija 19. veka ne samo bolje razumevala svet nego Srbija 20. veka, već je znala da ceni svoju elitu, nije dozvoljavala da se izgubi u međusobicama“.

U publici na sinoćnoj promociji su, između ostalih, bili: akademik Matija Bećković, v. d. glavnog i odgovornog urednika Večernjih novosti Milorad Vučelić, bivši ministar vera u Vladi Srbije i profesor Bogoslovskog fakulteta Bogoljub Šijaković, kao i bivši funkcioneri DSS – Slobodan Samardžić, sada predsednik Državotvornog pokreta Srbije i Nenad Popović, aktuelni ministar za inovacije i tehnički razvoj Vlade Srbije i lider Srpske narodne partije.

Od emigracije do Aleje velikana

Pravnik, istoričar, književnik i političar Slobodan Jovanović (1869-1958) bio je profesor i rektor Beogradskog univerziteta, dekan Pravnog fakulteta, predsednik Srpske kraljevske akademije, član poslednje vlade Kraljevine Jugoslavije i predsednik izbegličke Kraljevske vlade u Londonu. Tokom Balkanskih ratova i šef Pres biroa pri Vrhovnoj komandi Srpske vojske. Jedno vreme, na početku karijere, radio je i u Ministarstvu inostranih dela. Bio je osnovač i predsednik Srpskog kultrnog kluba. Na sudskom procesu protiv generala Dragoljuba Draže MIhailovića osuđen je u odsustvu „na kaznu lišenja slobode s prinudnim radom, gubitak političkih i pojedinih građanskih prava, konfiskaciju celokupne imovine i gubitak državljanstva“, čime je u posleratnoj Jugoslaviji praktično uvedena zabrana na njegova dela. Umro je u emigraciji, njegova 12-o tomsna sabrana dela u Srbiji su prvi put objavljena 1990. godine. Zvanično je rehabiltovan je 2007, a 2011. njegovi posmrtni ostaci su iz Londona preneti u Beograd, gde je sahrane u Aleji velikana na Novom groblju.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari