Samostalnost MPC zavisi i od Ruske crkve

Ovo je bila udarna vest dana na svepravoslavnom portalu Ortodokstajms, pod kontrolom Carigrada, uz najavu dolaska poglavara MPC 12. juna na Duhove na zajedničku službu sa carigradskim patrijarhom Vartolomejem. „Radosnu vest“ patrijarha Porfirija hitno su objavili i makedonski mediji, dok je u vreme zatvaranja ovog izdanja našeg lista zvanično saopštenje SPC šta je tačno dala MPC u Skoplju „bilo u izradi“.

Sabor SPC, kako je juče rekao patrijarh Porfirije, „stavio je u dužnost Sinodu i patrijarhu da zajedno i u saradnji sa arhiepiskopom Stefanom i njegovim Sinodom razradi sve tehničko-organizacione detalje“. Prema njegovim rečima, potom će „uslediti svečano proglašenje zvaničnim odgovarajućim aktom, o kome će biti obaveštene sve pomesne Pravoslavne crkve, uz poziv da prihvate autokefalni status MPC – Ohridske arhiepiskopije“.

Danasovi izvori u vrhu SPC nezvanično tvrde da se će tema pregovora biti i sudbina Pravoslavne ohridske arhiepiskopije koju je SPC obnovila pre dve decenije i 2005. o tome izdala Tomos, prihvaćen u celom pravoslavnom svetu. Informativna služba SPC saopštila je juče da su liturgiji u Skoplju prisustvovali i arhiepiskop ohridski i mitropolit skopski Jovan (Vraniškovski) i vladika stobijski David (Ninov) iz POA.

Kako Danas nezvanično saznaje, u POA nisu imali dilemu da li treba da budu tamo gde je poglavar SPC, čiji su zvanični deo.

– Različitosti i pojedinosti nemaju za cilj da nas razjedinjuju i udaljuju, već da nas sjedine u međusobnu zajednicu i večnu zajednicu sa Bogom… Menjaju se granice, menjale su se i sigurno će se opet menjati, ali Crkva Hristova je jedino što se ne menja, ona je večna, ona je stub i tvrđava istine – naglasio je, između ostalog, patrijarh Porfirije u Skoplju, prenosi televizija SPC – TV Hram, koji je, kao o i pojedini crkveni portali u Severnoj Makedoniji, direktno prenosio zajedničku liturgiju na kojoj je obelodanjeno toliko traženo srpsko priznavanje makedonske autokefalije.

Patrijarhove reči ne otkrivaju šta je zaista podstaklo i ubrzalo rešenje 55-godišnjeg makedonskog raskola i koliko to ubrzanje ima veze sa integracionim procesima u ovom delu Jugoistočne Evrope pod firmom „Otvoreni Balkan“, zadacima lokalnih vlastodržaca koji bi da sačuvaju vlast, globalnim geostrateškim pregrupisavanjem zbog ratnih sukoba u Ukrajini. Zanimljivo je i da je u ponedeljak Sinod SPC pojačan sa više arhijereja u Skoplju, osim vrha MPC, dočekala i ambasador Srbije u Severnoj Makedoniji Nevena Jovanović, kao da je reč o zvaničnoj državnoj delegaciji.

Za sada niko ne otkriva ni ulogu Carigradske patrijaršije koja je 9. maja prva priznala do tada raskolničku MPC koju je potom SPC od 16. maja do juče najpre vratila u autonomiju iz 1959, a potom joj dala autokefaliju zbog koje je 1967. došlo do raskola, kad je makedonska jerarhija jednostrano, iz pomoć tadašnjih komunističkih vlasti, proglasila punu crkvenu samostalnost.

Da li je SPC u panici od reprize „ukrajinskog crkvenog modela“ uprkos nekanonskim potezima Carigrada, koji bi da bude prvi i po vlasti, a ne samo po časti u pravoslavnom svetu, uradila ono zbog čega je na „ukrajinskom slučaju“ podržala kanonska prava Ruske pravoslavne crkve kad je tražila da se problem reši na svepravoslavnom nivou? Doduše, to je bilo pod prethodnim patrijarhom Irinejem, čiji je aktuelni „naslednik“ posle izbora za 46. poglavara SPC više puta iz Moskovske patrijaršije pitan da li ostaje na istom kursu. Ukoliko MPC dobije Tomos o autkefalnosti iz Carigrada, a ne iz Beograda, SPC neće samo odustati od principijelne crkvene diplomatije nego će dovesti u pitanje i svoju crkvenu samostalnost koju je 1219. dobila zahvaljujući Svetom Savi.

Arhiepiskop Stefan 12. juna na Fanaru
– Radost bratskog pomirenja, koja je proizašla iz materinske inicijative ‘majke Crkve’ – Vaseljenske Patrijaršije i NJegove Svetosti, i iz koje je proizašla snishodljivost, puna ljubavi i razumevanja sestrinske Patrijaršije srpske, nastupila je u najradosnijem periodu… Uoči ovog slavlja ljubavi, stigla je još jedna radosna vest od carice gradova – grada Konstantina: naša zahvalnica je primljena i naša molba za služenje je prihvaćena – dakle na rođendan Crkve, na Duhove, služimo u hramu Vaseljenske patrijaršije na Fanaru. Zatim će nam vaseljenski patrijarh Vartolomej uručiti akt o zvaničnom prihvatanju naše kanoničnosti i zajednice sa svim Pomesnim pravoslavnim crkvama – najavio je juče na zajedničkoj liturgiji u Skoplju arhiepiskop Stefan iz MPC. Carigradski patrijarh je posle podužeg muka sa Fanara, tek uoči jučerašnje skopske liturgije pozdravio pomirenje SPC i MPC, posebno ističući ulogu njemu „omiljenog“ patrijarha Porfirija.

Vukosavljević: Smrt istorijske SPC
– Ovo je smrt istorijske SPC“. Zašto, kako i zašto baš sada? Politička odluka! Ako je ovo uopšte i tačno i ako na RTS nisu pomešali pojmove autonomija i autokefalnost, onda smo svedoci nečega što se nije desilo niti je moglo da se desi za 800 godina postojanja SPC, uprkos udarcima koje je ona primala od Vatikana, Otomana, Mađara, Bugara, Arbanasa, Hrvata, komunista, titoista i svih drugih srpskih dušmana. Ovo je neka vrsta kraja istorijske SPC i rađanja nečeg postistorijskog, postmodernog, posthrišćanskog i zaumnog – napisao je Vladan Vukosavljević, bivši ministar kulture i informisanja, na Fejsbuku.