Ovih dana, kada počinje detaljna restauracija drevne Golubačke tvrđave, pažnju znatiželjnika ponovo privlači spomen česma u podnožju kula kraj Dunava (na slici), kraj same Đerdapske magistrale, posvećena poljskom junaku Zaviši Crnom.
Inače, Despot Stevan Lazarević se obavezao da se Beograd, Mačva i Golubac, nakon njegove smrti vrate Ugarskoj koja će zauzvrat priznati njegovog naslednika. Nakon smrti despota Stefana, ugarski kralj Žigmund dolazi u Srbiju da preuzme ugovorene teritorije ali u međuvremenu Stevan Lazarević predaje Golubac vojvodi Jeremiji kao zalog za predhodnu uzetu pozajmicu od 12.000 dukata. Pošto mu nije vraćen dug, vojvoda Jeremija umesto kralja Žigmunda, Golubac predaje turcima bez borbe i 1428. godine dolazi do borbe između Ugara i Turaka. Pomoć za napad na Turke Žigmund je potražio od Poljaka.Više od šest hiljada vojnika je predvodio poljski vitez Zaviša Crni iz mesta Garbovo u Poljskoj. U proleće 1428.godine iz novosagrađenog utvrđenja Laslovara krenuli su Ugari brodovoima na Golubac.Međutim,turcima je stigla pomoć,pa su ugarski vojnici morali da se povlače.
Odstupnicu kralju Žigmundu štitio je lično Zaviša. Kada je kralj bio na sigurnom, nekoliko puta je slao brodove da izvuku poljskog viteza ali je on odbijao da se povuče. Turci su ga zarobili, odsekli mu glavu i poslali sultanu u Carigrad.
Na česmo kraj puta, na bronzanoj tabli, na srpskom i poljskom jeziku, ispisini su osnovni podaci o Zaviši Crnom kojeg su poljaci proglasili nacionalnim junakom.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
