Rezultati ovogodišnjeg popisa pokazaće da u Srbiji ima sigurno pola miliona ljudi manje nego 2011. godine. To je nešto što već znamo na osnovu vitalne statistike (podataka o umiranju i rađanju) koja se u kontinuitetu prati. Na ovaj broj možemo dodati između 100,000 i 200,000 ljudi koji nisu u zemlju godinu i duže dana. Međutim, i ako dođemo do toga da sada ima 700,000 manje stanovnika nego na prethodnom popisu, taj broj neće biti najdramatičniji podatak, mnogo će alarmantniji biti podaci o tome ko je podneo najveći teret depopulacije odnosno kako su određeni delovi Srbije izgubili ogroman broj stanovnika – kaže za Danas demograf Vladimir Nikitović, naučni savetnik u Institutu društvenih nauka.
Ako bi se ispostavilo da u Srbiji sada živi 700,000 ljudi manje nego 2011, to bi značilo da zemlja ima najmanji broj stanovnika još od Drugog svetskog rata.
Nikitović ipak podseća da je Srbija u “depopulaciji već 20 godina, 30 godina smo u negativnom prirodnom priraštaju”.
– To su procesi koji se jako sporo menjaju i nastaviće se i narednih decenija – navodi Nikitović.
Sagovornik Danasa dodaje i da će migracije nastaviti da teku svojim tempom, pogotovu u situacijama kada dražave koje su glavne destinacije za ljude sa ovih prostora – poput Nemačke – rade na tome da privuku radnu snagu koja im nedostaje.
Problem je međutim činjenica što popis nekada više nekada manje precizno uspe da predstavi stvarno stanje stvari u ovoj oblasti, pa kako Nikitović kaže, treba sa rezervom i uzeti konačne podatke.
– Popisivač treba da popiše ljude koji nisu tu duže od godinu dana na osnovu izjava članova domaćinstva, a uvek je klizav teren kada se oslanjate na nečiju izjavu. Takođe – negde su cele porodice otišle, pa nema ko da pruži podatke. U prošlom popisu imali smo 300 i nešto hiljada ljudi koji su bili odsutni iz zemlje duže od godinu dana, a 2002. godine taj broj je iznosio preko 400,000 što se nije pokalpalo sa podacima iz statistike glavnih destinacija gde ljudi iz Srbije odlaze – navodi Nikitović.
Sagovornik Danasa očekuje i da će popis pokazati da su regioni koji su i u prethodnom periodu gubili najviše stanovnika nastavili u istom depopulacionom pravcu.
On stoga podseća na podatke do kojih se došlo u nedavno urađenoj studiji „Ljudski razvoj kao odgovor na demografske promene„, a gde je pokazano da će do polovine veka Beograd izgubiti 3,8 odsto stanovnika, Vojvodina 19,4 odsto, Južna i Istočna Srbija ostaće bez 33,4 odsto a Jugoistočna Srbija preko 40 odsto stanovnika.
– Ako se nastave postojeći trendovi u stopama rađanja i doživljenja (što podrazumeva njihovo blago poboljšanje), 18 od 25 oblasti u Srbiji bi do 2100. godine izgubilo više od polovine svog stanovništva…. Borska oblast bi čak dočekala kraj ovog veka bez mladog stanovništva, što je već sada slučaj sa nekim naseljima u tom području. Čak i kada bi se ostvario scenario visokog fertiliteta, koji podrazumeva idealno sprovođenje politika usmerenih ka povećanju broja rođenih, u 12 od 25 oblasti bi se broj stanovnika više nego prepolovio do 2100. godine – konstatuje takođe izveštaj.
– To je ono što bi zapravo trebalo najviše da zabrine. Delovi zemlje u koje se ne ulaže, ili koji se samo iskorišćavaju, ostaju bez ljudi. Neravnomeran ekonomski razvoj uvek prati ovakva demografska slika – zaključuje Nikitović.
Iz popisa u popis sve manje stanovnika
Od devedesetih pa naovamo broj stanovnika iz popisa u popis sve je manji.
Prema popisu iz 1948. broj stanovnika Srbije bio je 6.527.583 stanovnika, 1953. je bio 6.978.119. Kada je stanovništvo popisivano 1961. kada je Srbija imala 7.641.962 stanovnika.Deset godina kasnije 1971. Srbija ima 8.446.726 stanovnika, a 1981. čak 9.313.686 stanovnika.
Na popisu rađenom 1991. Srbija međutim broji 7.576.837, a 2002. ima 7.498.001 bez Kosova i Metohije.
Poslednji popis obavljen je 2011. kada je Srbije imala 7.186.862 stanovnika bez KiM.
Između popisa 2002. i 2011, najviše stanovnika izgubio region Južne i Istočne srbije – preko 200,000. dok je Beogradski region jedini koji je zabeležio rast broja stanovnika – oko 60,000.
Kako je u regionu?
Nedavno su objavljeni rezultati popisa u Hrvatskoj i oni su pokazali da je država ima 3.871.833 stanovnika, što je za 413.056 osoba odnosno skoro deset odsto manje nego 2011. godine.
Popis je pokazao i da je gledano po nacionalnoj strukturi u Hrvatskoj porastao broj Hrvata a da je smanjen broj Srba.
Udeo Hrvata u nacionalnoj strukturi stanovništva iznosi 91,63 posto, Srba 3,20 posto, Bošnjaka 0,62 posto, Roma 0,46 posto, Italijana 0,36 posto i Albanaca 0,36 posto… Pre deset godina u Hrvastkoj je živelo 90,42 posto Hrvata i 4,36 odsto Srba.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.