Devet meseci silovanja petnaestogodišnje devojčice

Svedočila je 4. i 5. aprila, kao i 23. oktobra 2000. u predmetu protiv Dragoljuba Kunarca, Zorana Vukovića i Radomira Kovača. Tokom čitavog perioda zatočeništva silovali su je i Kunarac i Kovač. Sva trojica su proglašeni krivim. Osuđeni su na 28, 20 i 12 godina zatvora.

Deo Kovačeve odbrane bio je to da je „svjedokinja 87“ bila u ljubavnoj vezi s njim. Sudije su ovo u potpunosti odbacile i okarakterisale njihov odnos kao „zasnovan na surovom oportunizmu s Kovačeve strane, stalnim zlostavljanjima i dominacijom nad devojkom koja je u to vreme imala samo petnaestak godina“.

Do aprila 1992. „svjedokinja 87″ živela je sa ocem, majkom, sestrom i bratom u selu Trošanj, nedaleko od Foče u jugoistočnoj Bosni i Hercegovini (BiH), u blizini granice sa Srbijom. Kada su srpske snage napale selo 3. jula 1992. svedokinja je sa svojom porodicom spavala pod šatorom u šumi, a onda je “izbila panika i ljudi su počeli da bježe“.

Dok su ljudi pokušavali da pobegnu, pojavili su se srpski vojnici i opkolili ih. Odvojili su muškarce od žena i dece. „Izveli su nas iz šume na jednu poljanu. Nije bilo daleko. Tu su nas postrojili i ispitivali nas da li imamo zlata i novca”.

Dok su se žene i deca kretali poljanom, čuli su pucnje. Pretpostavljali su da su odvojeni muškarci ubijeni. Ova pretpostavka se pokazala tačnom jer „svjedokinja 87“ nakon toga nikada više nije videla svog oca. Sa te poljane, odvedeni su u zgradu hotela u Mješaji (mešoviti srpsko-muslimanski deo Trošnja), mestu poznatom pod nazivom Buk Bijela. „Svjedokinju 87“ je jedan srpski vojnik uzeo za ruku i odveo. U jednoj prostoriji joj je naredio da skine odeću. Kada to nije učinila, vojnik joj je skinuo odeću i silovao je.

Kada se vratila u grupu svedočila je da je „bilo kao da nisam prisutna, svjesna uopšte, onoga što mi se dešavalo”. Nedugo zatim, dva druga muškarca su pozvali nju i njenu devetnaestogodišnju sestru da idu na tzv. isleđivanje. Odvedene su u jednu malu prostoriju “u kojoj je bio krevet, sto, par stolica i mislim da su tu bila četiri vojnika, iako su ljudi ulazili i izlazili sve vrijeme”. Jedan od tih muškaraca je bio Dragan Zelenović koji je kasnije pred Tribunalom priznao krivicu za mučenje i silovanje koje je počinio u Foči.

Naredili su joj da skine odeću, nakon čega su je silovala četiri muškarca. Posle toga su je ukrcali na autobus u kojem su se nalazili svi ostali zatočenici osim njene majke, koja je odbila da ode bez nje i čekala ju je ispred zgrade. „Svjedokinja 87“ je izjavila da ni sa kim nije razgovarala o zlostavljanjima, pa ni sa svojom majkom.

Autobus je zatočenice odvezao do srednjoškolskog centra Nikola Tesla u naselju Aladža u Foči, iste škole koju je „svjedokinja 87“ pohađala u to vreme. Kada su stigli u školu, srpski vojnici su ih odveli u učionicu na prvom spratu “u kojoj nije bilo ni stolova ni stolica. Samo su bili postavljeni dušeci za spavanje”.

Po rečima „svjedokinje 87“, čuvalo ih je četiri ili pet vojnika, a otprilike svake druge noći bi odvodili žene da ih siluju. Jednom prilikom pet vojnika je prozvalo imena pet devojaka i odveli su ih iz učionice. Među vojnicima su bili Dragan Zelenović i Zoran Vuković. „Svjedokinji 87“ je naređeno da ode u ćošak u kojem je sedio Vuković. “Vuković mi je rekao da legnem na dušek. Onda me je svukao i silovao”. Vojnici su po nekoliko puta prozivali svaku od devojaka, i svaki put su odvođene i silovane.

Nakon što je u srednjoj školi držana oko dve sedmice, „svjedokinja 87“, zajedno sa ostalim zatočenicama je odvedena u Sportsku dvoranu Partizan u Foči. Srpski vojnici su dolazili unutra tražeći određene devojke. To se dešavalo svake noći, a ponekad svake druge. Među ovim vojnicima bili su Dragoljub Kunarac i Gojko Janković prvobitno optužen pred Tribunalom, da bi predmet protiv njega bio prosleđen Sudu BiH gde je osuđen na 34 godine zatvora za zločine počinjene u Foči.

Devojke bi obično automobilima prevozili do raznih kuća u Foči, od kojih je jedna bila u blizini škole i Aladža džamije, a druga u blizini autobuske stanice. Kunarac i drugi muškarci su silovali „svjedokinju 87“ više puta. Posebno se seća poslednjeg puta kad je odvedena u kuću u naselju Aladža. Kunarac je odveo nju i druge devojke, uključujući i njenu sestru. Izjavila je da je tu bilo i drugih vojnika, koji su, sudeći po njihovom akcentu, bili iz Crne Gore. “Obično bi tu bilo nekoliko vojnika. Onda bi, moram reći, oni silovali svaku od nas”.

Sledećeg jutra, „svjedokinja 87“ i tri druge devojke, među kojima i njena sestra, odvedene su u jednu kuću u Miljevini, poznatu pod nazivom Karamanova kuća. Tu su ostale oko dva meseca, a tokom tog vremena su ih redovno silovali srpski vojnici. „Svjedokinja 87“ se seća da je Zelenović bio jedan od vojnika koji su dolazili. Izjavila je da je i Kunarac jednom prilikom dolazio u kuću. „On me odveo u sobu na gornjem spratu i tamo me silovao”.

Devojke su primorane da ostanu u Karamanovoj kući do kraja septembra ili početka oktobra, kada su odvedene u Foču. „Prvo su nas sve odveli u jedan stan u naselju zvanom Ribarsko, a sljedećeg dana su nas odveli u Klanfin stan, u zgradi Brena”. „Svjedokinja 87“ držana je u jednom stanu u zgradi koju su nazivali Brena zajedno sa četiri druge devojke oko četiri meseca. Tokom tog perioda devojke su srpski vojnici često silovali, ponekad svake noći. Vojnici, među kojima je bio i Radomir Kovač, takođe su primoravali devojke da se skidaju.

„Svjedokinja 87“ konačno je napustila taj stan polovinom februra 1993. kada su dva vojnika došla iz Crne Gore sa srpskim vojnicima i nakon pogodbe kupili nju i još jednu devojku za 500 nemačkih maraka. Nakon čekanja u stanu u Brodu devojke su prebačene preko granice u Nikšić u Crnoj Gori.

Kada su stigle u Nikšić, devojke su stanovale u stanu jednog od Crnogoraca i redovno su silovane. Nakon nekoliko dana bile su primorane da rade kao konobarice u jednom kafiću. “Nikad nam nisu platili za taj rad”, ali su devojke uspele da “zarade manju sumu novca od bakšiša”. “To smo sve vrijeme radile, sve dok nas nisu prebacili u Podgoricu”.

U Podgorici, vojnici su ih ostavili u jednom stanu sa još jednim čovekom iz Crne Gore. „Svjedokinja 87“ je izjavila da oko tri časa popodne obično nikog nije bilo u stanu, a vrata uglavnom nisu bila zaključana, tako da su mogle da izađu napolje. Jednom prilikom su uspele da pronađu autobusko stajalište.

“Pogledale smo red vožnje i koliko košta karta i odlučile da jedan dan odemo, da jednostavno odemo odatle”. Otprilike 5. aprila, ove dve devojke su iz Podgorice otišle u Rožaje, gradić na severoistoku Crne Gore.

Preuzeto sa www.icty.org,