U kosovskom selu Staro Čikatovo, koje se nalazi se u opštini Glogovac, Fond za humanitarno pravo je, na osnovu prikupljenih dokaza, utvrdio da su 17. aprila 1999. pripadnici srpskih snaga ubili 27 albanskih civila.
U dosijeu „Rudnica“, koji je objavljen u januaru 2015, FHP navodi da su meštani, koji su preživeli zločin, sahranili tela na mestu gde su ih pronašli, ali da su tela početkom juna iz sela odneli pripadnici MUP-a. U masovnoj grobnici u Rudnici su pronađena tela 20 žrtava.
FHP navodi da zvanična vojna dokumenta i svedočenja vojnih oficira analizirana u dosijeu „Rudnica“ ukazuju da je Staro Čikatovo u vreme izvršenja zločina bilo u zoni odgovornosti 37. motorizovane brigade (mtbr) Vojske Jugoslavije (VJ), a da su akciju tokom koje je izvršen zločin nad meštanima Starog Čikatova sprovele jedinice 37. mtbr VJ, 15. okbr VJ i pripadnici 86. odreda Posebnih jedinica policije (PJP). Vojni dokumenti i svedočenje policijskog zvaničnika ukazuju da je asanacija terena u opštini Glogovac bila u nadležnosti 37. mtbr VJ na čijem je čelu tada bio aktuelni načelnik Generalštaba Vojske Srbije LJubiša Diković, navode iz FHP-a.
„U ranim jutarnjim satima 17. aprila 1999. srpske snage opkolile su selo Staro Čikatovo. U grupama od tri do pet, ulazili su u kuće, tukli, ponižavali i zastrašivali meštane, oduzimali im novac, nakit… Više lica su teško povredili, a nekoliko ubili u kućama, naočigled ukućana i komšija. Preživele su isterali iz kuća i, neprekidno ih tukući i uz pretnju oružjem, skupili na nekoliko mesta u selu. Najveći broj, uglavnom iz porodice Morina, skupili su na jednom mestu u njihovoj mahali Morina. Nakon ponovnog pretresa i premlaćivanja, policajci i vojnici su odvojili muškarce od žena i dece. Kuće i sve druge objekte u selu su odmah zapalili. Žene i decu, uz pretnju oružjem, svrstali su u kolonu i proterali iz sela prema Glogovcu. Neke od izdvojenih muškaraca ubili su odmah, uglavnom pucajući u njih automatskim oružjem, iz neposredne blizine. Ostale su razdvojili u tri grupe i uterali u dvorišta njihovih rođaka – Yllbera Morine, Ali Morine i Sejdi Morine i iz neposredne blizine pucali u njih rafalnom paljbom“, piše u dosijeu „Rudnica“.
Uveče, dodaje se, nekoliko meštana koji su preživeli zločin su sahranili tela ubijenih na mestu gde su ih pronašli, u četiri grobnice. „Oni su se do povlačenja srpskih snaga sa Kosova krili u šumi pored sela. Prema njihovom svedočenju, početkom juna, policija je došla u selo i iskopala tela iz grobnica. Tela su utovarili u vojni kamion, a u grobnice su stavili leševe krava. Kada su se meštani vratili u selo nakon povlačenja srpskih snaga sa Kosova, samo sedam tela žrtava ubijenih 17. aprila 1999. nađena su na mestima gde su ih preživeli sahranili“, navodi se u dosijeu.
Kako se naglašava, dvodnevnu akciju „čišćenja terena“, koji obuhvata i selo Staro Čikatovo, a koja je počela 16. aprila 1999, po naređenju Zajedničke komande za KiM, sprovele su jedinice 37. mtbr VJ, 15. okbr VJ i 86. odred PJP. „Takođe, prikupljeni dokazi iz vojnih i policijskih izvora ukazuju na nadležnost 37. mtbr VJ prilikom uklanjanja tela na teritoriji opštine Glogovac. Komanda 37. mtbr VJ je 13. aprila 1999. izdala Zapovest za odbranu, operativni broj 125-2, koju je potpisao komandant 37. mtbr VJ LJubiša Diković“, ističu iz FHP-a.
Masovne grobnice
Masovna grobnica u Rudnici prva je masovna grobnica na teritoriji Srbije otkrivena nakon okončanja mandata Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) da sprovodi istrage o zločinima u bivšoj Jugoslaviji. Tri masovne grobnice sa telima 889 kosovskih Albanaca, mahom civila, otkrivene su u proleće 2001. na tri lokacije u Srbiji – u beogradskom predgrađu Batajnica, u Petrovom Selu (istočna Srbija) i pored jezera Perućac (zapadna Srbija).
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.