Krivični postupak protiv narodnog poslanika SPAS-a pokrenut prošle godine

Tužilaštvo za ratne zločine u skladu sa odredbama Zakonika o krivičnom postupku Republike Srbije preduzima sve neophodne radnje u cilju rasvetljavanja ove krivično pravne stvari, glasi odgovor koji je Danas dobio na postavljeno pitanje o tome u kojoj fazi se nalazi postupak na osnovu krivične prijave koju je Fond za humanitarno pravo podneo još 2018. godine protiv Svetozara Andrića, danas poslanika u novom sazivu Skupštine Srbije iz stranke SPAS Aleksandra Šapića.

Prema informacijama koje ima Fond za humanitarno pravo, Tužilaštvo za ratne zločine postupa po prijavi koju su podneli protiv Andrića, ali ne navodeći u kojoj se tačno fazi nalazi taj postupak niti koje su konkretne radnje preduzeli povodom njihove (FHP-ove) prijave.

Fond za humanitarno pravo je još 2018. godine podneo krivičnu prijavu protiv Svetozara Andrića, koji je tada obavljao funkciju zamenika predsednika Opštine Novi Beograd – Aleksandra Šapića.

Svetozar Andrić je u funkciji generala vojske Republike Srpske 26 godina ranije, 31. maja 1992. godine, izdao naređenje za osnivanje zloglasnog logora Sušica, kraj Vlasenice, kroz koji je „prošlo“ više od više od 8.000 muškaraca, žena, dece i staraca, svakodnevno izloženih torturi, fizičkom mučenju, psihičkom maltretiranju, raznim oblicima seksualnog zlostavljanja i ubijanja.

Reč je o logoru namenjenom za Bošnjake Kalesije, Bratunca, Srebrenice, Rogatice, Višegrada, Zvornika i brojnih drugih opština, a postojao je sve do septembra iste godine.

Prema informacijama FHP-a, tri dana ranije, 28. maja 1992. godine, general Andrić je kao komandant Birčanske brigade VRS, u čijoj su se zoni odgovornosti nalazile između ostalih i opštine Vlasenica i Zvornik, naredio „iseljavanje“ bošnjačkog stanovništva iz Zvornika, što je za posledicu imalo odlazak više od 10.000 Bošnjaka na prostor Malog Zvornika, Kalesije, sela Snagovo i Kula Grada.

FHP tvrdi da je, u maju i junu 1992. godine, brigada kojom je komandovao Andrić proterala bošnjačko stanovništvo iz više od 20 sela u opštini Vlasenica.

U martu naredne godine pripadnici brigade kojom je Andrić komandovao spalili su selo Gobelje u opštini Vlasenica.

U vreme dok su još uvek trajale masovne egzekucije i genocid nad srebreničkim Bošnjacima, ukazom tadašnjeg predsednika Republike Srpske Radovana Karadžića, Andrić je 14. jula 1995. imenovan za načelnika Štaba Drinskog korpusa VRS.

Kako je Danas već pisao, Andrić je u nekoliko navrata svedočio pred Haškim tribunalom, gde je, smatraju u FHP-u, pokušao da minimizira svoju odgovornost za navedene zločine, pa je za logor Sušica tvrdio da ga nije osnovao već „organizovao“, da nije naredio „iseljavanje“ Bošnjaka iz Zvornika već da su oni sami želeli da odu, da nije naredio paljenje sela Gobelje već da se „paljenje“ odnosi na mesto Paljevina, gde su se nalazili pripadnici Armije BiH, te da je dužnost načelnika Štaba Drinskog korpusa preuzeo tek 8. avgusta 1995. godine.

Pretresno veće Tribunala u predmetu „Karadžić“ zaključilo je da je Andriću tokom svedočenja „bilo u interesu da svoje lično učešće u događajima u Zvorniku minimizira, kao i da njegovo svedočenje u tom pogledu karakterišu protivrečnosti, evazivnost i pokazatelji neiskrenosti“.

Zakon kaže jedno, praksa drugo

Pokretanje postupka nema za sada nikakav uticaj na poslanički status Svetozara Andrića. Prema Zakonu o narodnim poslanicima, poslaniku prestaje mandat „ako je pravosnažnom sudskom odlukom osuđen na kaznu zatvora bezuslovno u trajanju od najmanje šest meseci“. Odluku o prestanku mandata, međutim, treba da usvoji Administrativni odbor Skupštine, koji proceduru nije pokrenuo ni protiv lidera radikala i haškog osuđenika Vojislava Šešelja.