Ubijeni su samo zato što su bili bošnjačke nacionalnosti

Pripadnici srpske paravojne formacije „Osvetnici“, koja je delovala pod okriljem Vojske Republike Srpske (VRS), a na čijem je čelu bio Milan Lukić, 22. oktobra 1992. godine, kod mosta na Limu u mestu Mioče (BiH), iz autobusa užičkog preduzeća „Raketa“, koji je saobraćao na redovnoj liniji Priboj-Rudo-Priboj, oteli su 15 muškaraca i jednu ženu.

Odveli su ih u Višegrad, gde su ih brutalno zlostavljali, a potom ubili. Takođe, u noći koja je prethodila otmici, nepoznati počinioci su iz Sjeverina prisilno odveli Sabahudina Ćatovića, brata Ramahudina Ćatovića.

Žanić podseća da su oteti bili državljani Srbije koji su tog jutra krenuli na posao kako bi zaradili za život svojih porodica.

– Na putu su ih oteli pripadnici „Osvetnika“ kojima je komandovao Milan Lukić. Ti ljudi su oteti i ubijeni samo zato što su bili Bošnjaci, a većina ubijenih se i dalje vode kao nestali. Srbija svih ovih godina odbija da otete Sjeverince prizna za civilne žrtve rata i time članovima njihovih porodica pruži i tu minimalnu simboličnu reparaciju nastavljajući sa poricanjem zločina iz prošlosti. Mi ćemo nastaviti da se sećamo žrtava ovih zločina i da zahtevamo od institucija Srbije da odustanu od diskriminatorskih zakonskih rešenja i otetim priznaju status civilnih žrtava rata – naglašava Ivana Žanić.

Ubijeni su Mehmed Šebo, Zafer Hadžić, Medo Hodžić, Medredin Hodžić, Ramiz Begović, Derviš Softić, Mithad Softić, Mujo Alihodžić, Alija Mandal, Sead Pecikoza, Mustafa Bajramović, Hajrudin Sajtarević, Esad DŽihić, Ramahudin Ćatović, Idriz Gibović i jedina žena među njima, Mevlida Koldžić.

Žene u crnom i Inicijativa mladih za ljudska prava organizovaće danas mirovnu akciju „Pamtimo zločin u Sjeverinu“, u Knez Mihailovoj ulici (ispred Ruskog cara), u Beogradu, od 12 do 13 časova, dok će aktivistkinje mreže Žena u crnom iz Prijepolja, Priboja i Pljevalja prisustvovati obeležavanju zločina u selu Sjeverin.

„Ubijeni Sjeverinci nisu još dolično sahranjeni, sve ubice još nisu osuđene, a država Srbija nije priznala svoj zločin. Ovi građani Srbije ubijeni su samo zbog toga što su bili muslimani“, ističu u Ženama u crnom i podsećaju da zakonski okvir Srbije, žrtve zločina u Sjeverinu ne prepoznaje kao civilne žrtve rata, „jer se rat nije vodio na teritoriji Srbije, žrtve su otete na teritoriji Bosne i Hercegovine i jer žrtve nisu stradale od neprijateljske strane u sukobu“.

„Od države Srbije zahtevamo da počne sa obeštećenjem preživelih članova porodica žrtava iz Sjeverina. U ime pravde, u ime dostojanstva žrtava, tražimo od Srbije da uhapsi počinioce, njihove naredbodavce i komandante. Dok se Srbija ne suoči sa tim i svim drugim zločinima počinjenim u naše ime, i dalje će biti sigurna kuća za osuđene ratne zločince i oaza nekažnjivosti“, naglašavaju u Ženama u crnom.

Porodice ubijenih Sjeverinaca bezuspešno su pokušale da dobiju obeštećenje za ubistvo svojih najbližih. Naime, 2007. tužili su državu Srbiju zbog njene podrške VRS-u, kao i odgovornosti za nesprečavanje ovog zločina i obaveze da zaštiti građane pograničnog područja u vreme trajanja oružanog sukoba u BiH. Nakon više od šest godina suđenja, njihova tužba je odbijena.

Presuda

Okružni sud u Beogradu je 2005. godine za zločin u Sjeverinu osudio na po 20 godina zatvora Milana Lukića, Olivera Krsmanovića – obojicu u odsustvu, kao i Dragutina Dragićevića, dok je Đorđe Šević dobio 15 godina. Lukić je početkom avgusta 2005. uhapšen u Argentini i izručen Haškom tribunalu. Na doživotnu kaznu zatvora je osuđen 2009. za zločine u Višegradu. Žene u crnom smatraju da ni srpsko pravosuđe nije prihvatilo da su osuđeni pripadali Vojsci Republike Srpske, koju je finansirala, organizovala i podržavala tadašnja Vojska Jugoslavije. „Sudovi su prikrili odgovornost države, iako je ona utvrđena tokom suđenja“, navode Žene u crnom.