Parastos žrtvama komunističkog terora biće služen danas, na Sv. Petku, u šabačkoj crkvi kod starog mosta na Savi.
Sve do 2000. godine ovo je bila tabu tema, da bi Udruženje građana „Most“ počelo traganje za istinom i dostojnim pomenom žrtava. Udruženje je izgradilo crkvu Sv. Petke i do sada objavilo pet brojeva istoimenog časopisa u kome se govori o nepočinstvima pobednika. Posle oslobođenja Šapca, 23. oktobra 1944. godine, počela su hapšenja i egzekucije najviđenijih građana, kao i onih koji su u toku rata imali bilo kakvu vezu sa okupatorom: žandarmi, šumari, poštari, predsednici opština…
Šabački prota Gligorije Babovićostavio je u svom dnevniku zabelešku kako su žrtve noću odvođene iz Okružnog suda: „Pojaviše se goli ljudi, samo u gaćama, sve dva po dva vezana… Vojnici ih poteraše prema Savi…“ Odluke o likvidaciji donosili su partijski rukovodioci i islednici OZNE, a likvidaciju su obavljali uglavnom dobrovoljci sa područja Šapca i okoline, tako da su se žrtve i dželati poznavali od ranije.
Sudija Okružnog suda u Šapcu Gojko Lazarev, koji je do sada doneo oko stotinak rešenja o rehabilitaciji, smatra da je na srušenom železničkom mostu i drugim stratištima likvidirano oko dve hiljade civila iz svih opština zapadne Srbije. Likvidacije su obavljane vatrenim oružjem, maljem budakom, i drugim predmetima, a leševi su bacani u Savu. Žrtve su bile povezane žicom, te su zajedno nestajale u vodama Save. Od svih likvidiranih samo jedno lice je sahranjeno po hrišćanskim običajima u Šapcu, dok ostali nikad nisu pronađeni, kaže Lazarev. Tokom procesa rehabilitacije Lazarev ukazuje da u istorijskim arhivama i arhivama državnih organa nisu pronađeni pisani dokazi o likvidacijama.
Najpouzdaniji dokaz bili su službeni spiskovi okružnih narodnih odbora gde su navedena lica osuđena na konfiskaciju, a pored ostalog da su „likvidirani na terenu kao narodni neprijatelji“ i slično. Sudija Lazarev smatra da, s obzirom na to da su prikupljeni dokazi, likvidacije ovih lica predstavljaju ratni zločin protiv civilnog stanovništva i veliki je propust nadležnih tužilaštava što do sada nije pokrenut nijedan pretkrivični niti krivični postupak protiv osoba koje su učestvovale u planiranju ili sprovođenju likvidacije u tom periodu. I danas se na ulicama Šapca mogu sresti učesnici masovnih egzekucija.
Jedan od ciljeva Udruženja građana „Most“, čiji su osnivači dr Živko Topalovići sveštenik Vojislav Petrović, jeste da porodice žrtava komunističkog terora barem znaju gde su njihovi preci ubijeni kad im se već grob ne zna.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
