Legendarno Salašarsko pozorište na mađarskom jeziku (Tanyaszínház) započelo je svoju 35. sezonu. Glumci ovog nesvakidašnjeg teatra već 35 leta obilaze vojvođanska sela u kojima živi većinsko mađarsko stanovništvo i za njih priređuju pozorišne predstave, donoseći u te sredine, uglavnom vrlo udaljene od svake pozorišne mogućnosti, duh boginje Talije.
Činjenica da je pozorište opstalo čak tri i po decenije svakako je najrečitiji dokaz koliko je ono živo i važno na ovom kulturnom prostoru, a samo po sebi je svakako raritet kao jedino putujuće pozorište na Balkanu, a po svom konceptu možda i jedino u Evropi.
Tokom dvadesetak dana igranja pozorišnih predstava na otvorenom, ova pozorišna trupa privuče na hiljade posetilaca, a u svakom mestu publika ih nagrađuje ovacijama, neskrivenim simpatijama, a neretko zagrljajima i poljupcima.
Ove godine ansambl Salašarskog pozorišta pripremio je predstavu Kate Đarmati „Prekretnica“, u režiji reditelja Zoltana Puškaša, a premijera je održana u Kovilu, kod Bačke Topole gde se nalazi i „štab“ pozorišta, smešten na napuštenom salašu. Odatle se krenulo na put ka uglavnom usamljenim i zabačenim naseljima čiji su stanovnici iskreno zahvalni za ugođaj koji im donosi ova požrtvovana glumačka ekipa. Mnogi od posetilaca pozorišta su se prvi, i možda jedini, put susreli baš zahvaljujući njima.
Predstave se igraju na livadama i ledinama nadomak sela, pozornica je montažna, a glumci pristižu što traktorom, što kamionom, neretko provodeći i noć u tim vozilima. Kako tvrde učesnici ovog putujućeg teatra, to je za sve njih jedinstveno iskustvo. I same predstave su malo drugačije koncipirane, otvorenije su prema publici, dok je za glumce ono neponovljivo iskustvo – zahteva od njih mnogo više fizičkog napora, jer sami sklapaju i rasklapaju pozornicu, peru kostime, pakuju rekvizite, montiraju rasvetu… Kao mali putujući cirkus, kako je to opisao Aron Balaž, poznati glumac novosadskog pozorišta, jedan od prvih učesnika ovog teatra.
Ansambl je uglavnom sastavljen od mladih glumaca Akademije umetnosti u Novom Sadu, koji tu stiču svoja prva glumačka iskustva. Mnogima od njih će ono obeležiti čitavu kasniju karijeru.
Približiti umetnost
I sami počeci Salašarskog pozorišta vezani su za mlade glumce novosadskog pozorišta na mađarskom jeziku koji su 1978. godine došli na ideju da svoju umetnost približe malim mestima, u kojima se o velikom, gradskom pozorištu može samo maštati. Počeli su sa popularnim predstavama, komedijama i vodviljima, i sa magarcem koji je nosio rekvizite. Ubrzo su postali neprikosnovena institucija u tim sredinama, u kojima se danas dolazak Salašarskog pozorišta doživljava kao praznik poput Božića. Do sada je pozorište odigralo više od 700 predstava, a ove godine ih očekuje ukupno 26, u Bačkoj, Banatu i Sremu, i oko 600 kilometara puta.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
