Preminuo Mihalj Kertes

Kertes je rođen 29. avgusta 1947. godine u Bačkoj Palanci u tadašnjoj FNRJ. Kao dugogodišnji direktor Savezne Uprave carina Savezne Republike Jugoslavije, navodno je obezbeđivao logističku i finansijsku podršku za razne tajne operacije tadašnjeg režima.

Tokom prve decenije 21. veka, nakon 5. oktobra, bio je osuđivan, optuživan, ali i svedok u nekoliko suđenja.

Rođen je u Bačkoj Palanci od oca Mihalja, krojača, i majke Olge, domaćice. Završio je osnovnu i srednju školu Višu školu za upravljanje, smer socijalni rad, u rodnom gradu. Počeo je da radi kao socijalni radnik u gradskoj administraciji, a postao član Saveza komunista Jugoslavije 1974. godine. Na lokalnom nivou je napredovao do pozicije sekretara gradskog komiteta Saveza komunista za koga je postavljen 1986. godine.

Tokom transformacije Komunističke partije u Socijalističku partiju Srbije postao je pobornik politike Slobodana Miloševića. Njegov uspon u visoku politiku je počeo tokom Antibirokratske revolucije, ustanka protiv „starog režima“ i podržavajući Miloševićevu politiku – započeo proteste u Bačkoj Palanci i vodio proteste do Novog Sada.

U neformalnom razgovoru Mihalj Kertes danas nikada neće potvrditi da je bio jedan od najbližih saradnika Slobodana Miloševića. Ipak, to neće umanjiti činjenicu da je jedino Kertes iz tog nekadašnjeg političkog vrha procesuiran u Srbiji za finansijski kriminal, ali i za politička ubistva.

Ovo drugo je završena priča – odležao je 18 meseci u Zabeli zbog „kamiona ubice“ kojim su pripadnici JSO izvršili atentat 1999. na Ibarskoj magistrali na kolonu SPO. Kamion je poticao sa Carine, institucije koju je Kertes vodio od 1993. do 2000, a zbog čega se nalazi na još pet optužnica: za šverc cigareta u grupi Bojane Barjušević, zatim u ogranku Stanka Subotića, potom u neto ukinutoj presudi sa Sinišom Stojčićem na čelu, te u upravo zastarelom postupku poznatom kao „kiparske pare“, i konačno u procesu koji samo što nije zastareo – za nezakonitu dodelu stanova, koji se vodi i protiv Markovićeve.

Kertesovi biografi nisu saglasni koji je prelomni momenat koji je ovog referenta za socijalna pitanja iz Bačke Palanke doveo do toga da postane centralni „insajder“ onoga što strani istražitelji nazivaju „najvećom of šor piramidom“ ikada viđenom u finansijskim istragama. Dok Kertes i njegovi istomišljenici to pripisuju domišljatom načinu da se finansira država pod blokadom UN, te da je to bio jedni način da radnici primaju plate, penzioneri penzije, a ratnici da se naoružaju, mnogi smatraju da je reč o beskrupuloznom prisvajanju državnog novca. Takvom, u kome je stvaranje inicijalnog ličnog bogatstva određivano isključivo bliskošću sa Miloševićem.

Po jednima, Kertesov uspon je odredila njegova uloga u „jogurt revoluciji“, iskazana kroz rečenicu – „Zašto se Srbi plaše Srbije, kada se ja kao Mađar ne plašim?“. Drugi navode da je bio povezan u moćnoj vojvođanskoj bezbednosnoj struji sa Miloradom Vučelićem i Jovicom Stanišićem. Prema tom tumačenju, Kertes je ključnu lojalnost iskazao predajom dokumentacije nekadašnjeg Saveznog MUP-a i DB-a, u vreme dok je bio pomoćnik Pavlu Bulatoviću. Deo tog odavno zaboravljenog „serijala“ jeste i sukob sa nekadašnjim premijerom Milanom Panićem i epizoda „prisluškivanja“ na Londonskoj konferenciji.

Za sudskom govornicom Kertes, čiji je partijski nadimak Bracika, sebe predstavlja kao čoveka koji je samo radio za državu. Te da je vodio računa i o pravednoj raspodeli novca: tvrdi da su sredstvima carine finansirani ne samo SPS, već i opozicione stranke poput DS. Rođen je 1947, završio je Višu upravnu školu, i tvrdi se da voli reku i jahte. Oženjen je i otac je dvoje dece.