Crkva Svetog Velikomučenika Georgija u Starom Kostolcu, koju je posle Prvog svetskog rata podigao brodovlasnik Dragutin Todić sa suprugom Leposavom, spada u red najlepših sakralnih objekata u čitavom Braničevskom okrugu.

Sagrađena, na prostoru na kome su ostali tragovi neolita, rimskih legija, hrišćanstva, srednjovekovnog grada Braničeva ali i mesta gde leže kosti srpskih junaka izginulih u Prvom svetskom ratu, ona do danas nije obnavljana. Zahvaljujući pomoći Privrednog društva „TE-KO“ i donatora crkva će posle više od 8o godina postojanja dobiti novo ruho. Mirko Marjanović član Opštinskog veća u Gradskoj opštini Kostolac, priča da je ona već opasana skelama i da sa prvim lepim danima počinje sređivanje fasade.

– U Beogradu već se izrađuju ornamenti koji će biti ugrađeni u fasadu crkve. Čim se popravi vreme i krene građevinska sezona na skelama će biti majstori. Obnova se vrši na osnovu projekta koji je naručila i uradila MZ „Stari Kostolac“, a sa njim se saglasila Braničevska eparhija u Požarevcu. Radove će kontrolisati Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture u Smederevu, a poslovi će koštati oko 10 miliona dinara i treba da se okončaju do kraja ove godine – ističe Marjanović.

Ktitori, Dragutin i Leposava Todić bogati ljudi države SHS, trudili su se da u gradnji crkve postignu najveći umetnički izraz u crkvenoj arhitekturi i slikarstvu. Marina Radosavljević, arheolog iz Požarevca priča da su u gradnji učestvovali najpoznatiji stručnjaci.

– Todićevi su bili cenjeni u ondašnjim visokim krugovima srpskog društva. Bili su prijatelji sa Đorđem Vajfertom, u ono doba najvećim industrijalcem u Srbiji, a imali su čast da im crkvu poseti i kralj Aleksandar I Karađorđević. Plan crkve naručen je u Ministarstvu građevina, a uradio ga je jedan od najpoznatijih arhitekata Pera J. Popović. Ikone na ikonostasu i unutrašnji živopis na kubetu uradio je akademski slikar iz Beograda Milutin Mihailović a ikonostas pevnice i vladarske i arhijerejske tronove izradio je stolar iz Beograda Radomir Lazović. Kamenoresci iz Pačeva Klajn i Savić izradili su mermerne krstove i ploče, dok su ikone u prozorima u vitraž tehnici urađene u Francuskoj. Zvona su izlivena u čuvenoj livnici Gođevac u Beogradu i nose imena vera, ljubav i nada. Zidove crkve oslikao je Andrej Bicenko iz Rusije. O zidove hrama okačene su i tri uramljene ikone, Sv. Georgija, sv Ignjatija i sv Prokopia, koje je uradio Uroš Predić. Angažovanje vrsnih umetnika govori o ekonomskoj snazi Todića. Od dragocenosti koje poseduje crkva izdvajaju se Zlatni krst i Jevanđelje koje je kralj Aleksandar I poklonio prilikom posete – kaže arheolog Marina.

Narodni muzej u Požarevcu u blizini Todićeve crkve već nekoliko godina obavlja arheološka istraživanja. Njima je utvrđeno da je čitav prostor bio naseljen još u neolitu.

– U neposrednoj blizini crkve su ostaci srednjovekovnog grada Braničeva ali i kostrurnice u kojoj su sahranjeni srpski vojnici izginuli 1915. godine braneći Srbiju. Čitav ovaj prostor je od ogromnog značaja za našu istoriju i kulturu i mi planiramo da u Todićevoj vili otvorimo Muzej rudarstva – objašnjava direktor Narodnog muzeja u Požarevcu Milorad Đorđević.

Crkva Svetog Georgija u Starom Kostolcu sagrađena je od 1924. do 1926. godine, a unutrašnje ukrašavanje trajalo je do smrti Dragutina Todića 1928. i njegove supruge Leposave koja je preminula 1937. godine. Sarkofag supružnika nalazi se u crkvi. Grad Požarevac finansirao je gradnju asfaltnog puta i parkinga kod Todićeve crkve, odakle puca prelep pogled na Dunav, Stig, Podunavlje i Vojvodinu.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari