Nova proba državne mature u aprilu

Test iz srpskog (maternji jezik za pripadnike nacionalnih manjina) i matematiku polagaće svi učenici četvrtog razreda svih gimnazija i srednjih stručnih škola u Srbiji, osim đaka koji su matematiku imali jednu ili dve godine. Ovi đaci će kao drugi ispit birati jedan od predmeta sa liste opšteobrazovnih.

Kao treći ispit gimnazijalci će moći da biraju jedan sa liste opšteobrazovnih predmeta, dok će za učenike stručnih škola to biti stručno-teorijski test.

U drugom pilotiranju stručni ispit će sigurno polagati đaci koji pohađaju neki od 62 obrazovna profila za koje se državna matura pilotira u okviru istoimenog projekta, a tek će biti odlučeno da li će ga imati i ostali učenici.

Praktični ispit u okviru drugog pilotranja biće proveren samo na uzorku učenika.

Pošto je jedan od ciljeva drugog pilotiranja provera kvaliteta i težine testova i praktičnih zadataka, nadležni uveliko razmišljaju kako da motivišu đake da što bolje urade testove.

Sadašnjoj generaciji maturanata u junu iduće godine predstoji polaganje prijemnih ispita za upis na visokoškolske ustanove, pa se veruje da će se đaci u aprilu uveliko spremati, zbog čega je upravo taj mesec predviđen za pilotiranje državne mature.

Kako bi dodatno motivisali đake nadležni iz Ministarstva prosvete najavljuju podsticaje, a trenutno se razmišlja da se učenicima koji odlično urade test taj rezultat računa kao jedna od ocena iz određenog predmeta.

Onima koji ne pokažu dovoljno znanja, rezultati sa testiranja neće ni na koji način uticati na školske ocene.

Prva generacija koja će polagati državnu maturu su sadašnji učenici drugog razreda gimnazija, četvorogodišnjih srednjih stručnih i umetničkih škola, a njih maturski ispiti očekuju na kraju školske 2023/24. godine.

Oni bi na početku naredne školske godine trebalo tačno da znaju kako će fakulteti i visoke škole vrednovati rezultate državne mature, pošto je ideja da ona zameni prijemne ispite.

Ipak, u zakonu je ostavljena mogućnost da fakulteti sami procene i odluče da li će maturski ispit u potpunosti zameniti prijemni ili će đaci morati da rade i prijemni, s tim što će se i u tom slučaju u određenoj meri računati ono što učenici postignu na maturi.

Visokoškolske ustanove imaju rok do 31. avgusta 2022. godine da utvrde koji se ispiti sa opšte, stručne i umetničke mature vrednuju prilikom upisa na studije i kriterijume na osnovu kojih se obavlja klasifikacija i izbor kandidata, kako bi srednjoškolci na početku treće godine znali pravila za upis ako žele da nastave školovanje na fakultetima i visokim školama.

Izmenama Zakona o osnovama obrazovanja i vaspitanja, koje su trenutno u skupštinskoj proceduri, proširene su nadležnosti Centra za ispite pri Zavodu za vrednovanje kvaliteta obrazovanja i vaspitanja, pa će on ubuduće biti zadužen za sve nacionalne ispite (završni ispit na kraju osnovnog obrazovanja, završni ispit u srednjem obrazovanju, opštu, stručnu i umetničku maturu).

– Od školske 2022/23. godine Centar za ispite obavljaće sve poslove na pripremi i sprovođenju završnog ispita u srednjem obrazovanju, a počev od školske 2023/24. godine i sve poslove na pripremi i sprovođenju opšte, umetničke i stručne mature. Na ovaj način državna matura biće „pod jednim krovom“. Centar za ispite i sada ima većinu nadležnosti, čak i deo koji se odnosi na maturu na kraju srednjeg obrazovanja, s tim što se to do sada odnosilo samo na opšteobrazovne predmete, odnosno na opštu i umetničku maturu. Ovim predloženim izmenama Centar za ispite dobija u nadležnost i pripremu i sprovođenje stručne mature i završnog ispita, deo koji je do sada radio Zavod za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja – pojašnjavaju za Danas u Ministarstvu prosvete.

Pored dosadašnjih aktivnosti, Centar za ispite učestvovaće u pripremi predloga sadržaja završnog ispita u srednjem obrazovanju i opštoj, stručnoj i umetničkoj maturi; organizovaće i sprovoditi opštu, stručnu i umetničku maturu i završni ispit; pripremati testove i uputstvo za ocenjivanje testova za srednje škole za učenike sa posebnim sposobnostima; obrazovati i koordinisati rad radnih grupa za izradu, recenziranje, pregledanje i ocenjivanje ispitnih materijala za državnu maturu; analizirati i interpretirati rezultate mature i završnog ispita; izrađivati testove i uputstva za ocenjivanje na jezicima nacionalnih manjina, izrađivati i publikovati radne materijale i priručnike za pripremanje ispita na srpskom i jezicima nacionalnih manjima, izrađivati i održavati banku zadataka za nacionalne ispite i upravljati informacionim sistemom za sprovođenje ispita.

Šta se polaže na maturi?

Podsetimo, predviđeno je da gimnazijalci polažu opštu maturu, odnosno srpski (maternji) jezik, matematiku i jedan od opšteobrazovnih predmeta sa liste na kojoj su strani jezik (engleski, italijanski, nemački, ruski, francuski ili španski), fizika, hemija, biologija, geografija i istorija.

Učenici četvorogodišnjih srednjih stručnih škola će polagati stručnu maturu koja obuhvata srpski (maternji jezik), matematiku i stručni ispit (sastoji se od teorijskog i praktično dela), dok će đaci koji završavaju umetničke škole polagati u okviru umetničke mature srpski (maternji) jezik, jedan predmet sa liste opšteobrazovnih po sopstvenom izboru i jedan umetnički predmet.

Učenici trogodišnjih obrazovnih profila u srednjim stručnim školama polagaće na kraju školovanja stručni ispit. On će prvi put biti uveden na kraju školske 2022/23. godine i neće se mnogo razlikovati od dosadašnjeg ispita.