Žene prve u odbrani grada

Kako se ispostavilo, pojedinačne borbe od kojih su neke završavale malim pobedama bile su tek lagani uvod u akcije širokog otpora nakon što je postalo jasno da vlast planira izgradnju Novog Sada na vodi na prostoru Šodroša i Dunavca. Reč je o odluci, kako to papagajski ponavlja gradonačelnik, koja služi „napretku Novog Sada“, a zapravo ljudima i živom svetu oduzima prostor koji pored velike ekološke ima i onu drugu – simboličku vrednost.

Gradska vlasti njeni pomagači put u pakao su popločavali ucrtavanjem tzv. opštegradskih centara (suštinski, prostora za komercijalnu gradnju) u predlog Generalnog urbanističkog plana Novog Sada do 2030. godine, zadovoljavajući tako nezajažljive apetite investitora.

Najvažniji planski dokument, uprkos velikom broju primedbi koje su uputili stručna javnost i građani, skrojen je tako da omogući gradnju stambeno-poslovnih objekata i na prostoru koji je odavno morao da bude stavljen pod zaštitu kao dobro prirode. Ali, kako se ispostavilo, i više od toga – da omogući izgradnju novog mosta i vijadukta koji će život u tom delu Novog Sada učiniti nesnosnim zbog buke i izduvnih gasova tranzitnog saobraćaja.

Tokom proleća aktivisti i aktivistkinje učinili su vanserijski napor da animiraju Novosađane i Novosađanke u borbi protiv predloga GUP. Prikupljeno je 12.590 primedbi, obaveštavane domaće i međunarodne institucije čiji je zadatak zaštita prirode i Dunava, organizovani protesti i gerilske akcije. Snimci usijane atmosfera sa sednica Komisije za GUP obišli su medije i postali viralni na društvenim mrežama.

Komisija se, uprkos nezapamćenom otporu, oglušila o dostavljene primedbe i prihvatila dokument sa mnogobrojnim štetnim rešenjima. U međuvremenu su protiv aktivista i aktivistkinja podnošene prekršajne i krivične prijave, provlačeni su kroz najgore medijsko blato, satanizovani i vređani u prorežimskim glasilima. Nekoliko njih je privedeno zbog performansa sa dimnim patronama izvedenog na jednoj od sednica Komisije za GUP.

Gradska vlast otišla je i korak dalje – dozvolila je pripremne radove za izgradnju mosta dogovorenog sa kineskim izvođačem pre nego što je obezbeđena dokumentacija i neophodne dozvole. To je pre dve nedelje rezultiralo sečom stabala u delu Šodroša i ponovo podiglo na noge čitavu aktivističku scenu. Specifičnost novosadskog građanskog organizovanja ogleda se u činjenici da ga predvode žene, među kojima su u javnosti već poznate Dragana Arsić, liderka pokreta Odbranimo šume Fruške gore, Danijela Stojković, predsednica organizacije Sveti Dunav, Vesna Jakovljević iz

Organizacije za zaštitu prirode i životinja i lice prošlogodišnjih ekoloških protesta, ali i Slađana Ljubičić, antifa aktivistkinja i jedna od pokretačica Kuhinje solidarnosti Novi Sad, Marijana Mutavčijeva iz Ekološkog fronta Novi Sad, izvanredna analitičarka planskih dokumenata, Ana Ferik Ivanovič, borkinja za očuvanje parkova i nova predsednica Društva arhitekata Novog Sada, Bojana Bodroža, prekaljena u građanskom osvajanju mesnih zajednica, ali i najmlađa generacija koju predvode Nina Ciganović iz Eko straže Novi Sad, Jovana Radević, agilna arhitektica iz Ekološkog fronta Novi Sad, Milica Dragićević iz Udruženja radnika sa interneta koja brine o medijskoj prezentaciji i vidljivosti svih akcija.

Tu su i druge hrabre žene koje se ovih dana mogu sresti na zadatku – u Šodroš survivor kampu. Tamo telima brane Šodroš, Dunavac i Kameničku adu od daljeg uništavanja. Njihovu borbu vredi podržati, a pelcer građanskog organizivanja širiti po Srbiji.

 
Stavovi izraženi u ovom tekstu predstavljaju lična mišljenja i stavove autorki i autora i ne moraju nužno odražavati i stavove Fondacije „Fridrih Ebert“