Zloupotrebe izjave vladike ili „presude“ akademika: Zbog javnih sporova oko logora Jasenovac Sinod objavio više godina stare odluke

Sveti arhjerjeski sinod saopštio je da je za Jasenovac nadležnom episkopu slavonskom Jovanu (Ćulibrku) još 2015, povodom prve sporne izjave o broju srpskih žrtava u ovom logoru, zabranio da javno govori o ovoj temi. Sinod ocenjuje da se vladika Jovan drži te sinodske odluke, ali da je zloupotrebom njegovih ranijih izjava nedavno pokrenuta nova medijska kampanja u kojoj se SPC pominje kao glavni izvor za smanjenje broja jasenovačkih žrtava.

Ovo sinodsko saopštenje pojavilo se pre dva dana i to posle javnih pisma koje je osamdesetak intelektualaca, sa akademicima Vasilijem Krstićem i Danilom Bastom na čelu, uputilo patrijarhu, Sinodu i Saboru SPC, kao i Vladi Srbije. Oni od SPC traže da zbog spornih izjava o broju jasenovačkih žrtava – njihovom smanjenju sa 700 na 90 hiljada, vladika Jovan razreši, a od vlade da sankcioniše njegov rad kao predsednika UO Muzeja žrtava genocida.

Sinod „sa žaljenjem i indignacijom prati medijsku kampanju koju je, reciklirajući jednu staru – inače potpuno netačnu i krajnje štetnu – izjavu o broju srpskih žrtava u genocidu nad Srbima, Jevrejima i Romima na teritoriji NDH, pokrenuo izvesni sarajevski portal, a oberučke prihvatilo na desetine glasilâ, pre svega u Hrvatskoj, u takozvanoj Federaciji BiH, u onim krugovima Crne Gore koji funkcionišu kao Antisrbija, kao i nezaobilazna beogradska CNN affiliate grupa sa trabantima“,

„Svi ti mediji i njihovi sagovornici trijumfalno objavljuju naslove tipa „Mit o 700.000 Srba ubijenih u Jasenovcu ruši upravo SPC“. NJihov trijumf je, međutim, samoopsena, zbog toga što SPC, u potpunosti i bez ostatka, kao nenaučnu, protivnu istorijskoj istini, odbacuje izjavu koja je svojevremeno pokrenula aktuelnu medijsku kampanju, ali i sve druge slične izjave koje, ma od koga poticale, relativizuju genocid izvršen u NDH. Istorijsku istinu da je nad srpskim pravoslavnim narodom u NDH, kao i nad našom braćom Jevrejima i Ciganima, počinjen genocid, ne može poreći nikakva laž, ma ko je izgovarao“, ističe se u sinodskom saopštenju.

Sinod konstatuje da su se licemernim kritičarima Crkve „nehotice, nesmotreno i nerazborito, priključili pojedini ugledni srpski intelektualci i dali sebi pravo da drže moralističke lekcije i izriču presude patrijarhu srpskom, Sinodu i Saboru SPC“. Posebno se ističe „žalostan primer uglednog i zaista zaslužnog akademika koji nije osetio potrebu da se javno osvrne na ponovljene izjave prethodnog predsednika SANU da su Kosovo i Metohija izgubljena stvar i da od njih treba dići ruke, ali se zato revnosno bavi temom broja jasenovačkih žrtava, uz insinuaciju da SPC institucionalno stoji iza inkriminisane izjave jednog od njenih episkopa, što nije u redu“.

U pojedinim crkvenim izvorima spekuliše se da iza ovog nepotpisanog sinodskog saopštenja stoji portaprol SPC i član „crkvene vlade“ episkop bački Irinej (Bulović). On je navodno u ovom podugačkom tekstu napao, doduše bez pominjanja imena i svog prijatelja akademika Krestića. Za, sinodsko pominjanje vladike Jovana, neki misle da je to „kolateralna šteta“, mada se nikad ne zna, imajući u vidu sinodsko „pranje“ od njegovih izjava.

U saopštenju Sinoda nema ni pomena šta se dogodilo sa patrijarhom Porfirijem 2. septembra, kad se, iako zvanično najavljen i na sajtu SPC, nije pojavio na liturgiji u Jasenovcu. Zna se samo da je, kako je Danasu potvrđeno iz više diplomatskih i crkvenih izvora, dan ranije stigao do Zagreba gde je bio na prijemu u Ambasadi Srbije u Hrvatskoj. Do poslednjeg trenutka očekivalo se da rano 2. septembra dođe u Jasenovac sa novim adminstratorom Mitropolije zagrebačko -ljubljanske vladikom Kirliom (Bojovićem).

Istorijski revizionizam

„Stav Sinoda je da se utvrđivanjem istorijskih činjenica bavi istorijska nauka, zajedno sa drugim potrebnim naučnim disciplinama… Sinod skreće pažnju na to da je istorijski revizionizam, u našem slučaju višestruko umanjivanje broja ustaških žrtava, samo deo projektovanog sveobuhvatnog, globalnog procesa, čiji kreatori revidiraju i nameravaju da unište sve vrednosti ljudske civilizacije – naciju, porodicu, veru u Boga, roditeljstvo, polove, pa tako i pojam o hrišćanskim svetim mučenicima“, navodi se, između ostalog, u sinodskom saopštenju.