Golomrazica nije prijala usevima

Situacija nije ništa bolja ni na oranicama u srednjem Banatu. Izostanak snega, kao zaštitnog pokrivača, ali i izvora vlage, pratile su temperature koje su se spuštale i do minus 18 stepeni Celzijusa, a sve to je nepovoljno uticalo na jesenas posejan biljke, objašnjavaju stručnjaci koji su ovih dana na terenu i kontrolišu stanje useva. Prema podacima Poljoprivredne stručne službe Zrenjanin pšenicom je u srednjem Banatu posejano 50.694 hektara, ozimim ječmom – 3.710 hektara, uljanom repicom – 2.908 hektara, a ostalim strnim žitima – 156 hektara.

– Jak mraz je, nesumnjivo, negativno uticao na rast biljaka, a u kojoj meri su bile ugrožene to zavisi od njihove kondicije, vremena i dubine setve, kao i vlažnosti zemljišta. Pšenica je najotpornija u fazi bokorenja, odnosno u periodu kada je prošla fazu kalenja i akumulirala šećer u čvoru bokorenja, koji predstavlja životni centar biljke. To praktično znači da moramo imati u vidu koja je temperatura zabeležena u čvoru bokorenja koji se nalazi tri santimetra ispod površine zemljišta, a ona je iznosila minus pet stepeni Celzijusa. Najviše je ugrožena kasnije posejana pšenica, a to je oko 50 do 60 odsto površina u srednjem Banatu, jer su ti usevi nepripremljeni ušli u zimski period koji je nastupio veoma rano – komentariše za Danas Zorica Rajačić, savetodavac Poljoprivredne stručne službe Zrenjanin i dodaje da će otopljenje dobro doći usevima.

Ona ukazuje i na to da su ove jeseni uslovi za setvu bili prilično nepovoljni, s obzirom na to da je zbog veće količine padavina u oktobru bilo teško pripremiti zemljište za setvene radove. Palo je 66 litara kiše po kvadratnom metru, pa su ratari bili prisiljeni da zbog previše vlaženog zemljišta setvene radove obavljaju duže od uobičajene prakse. Zbog toga se sada usevi nalaze u različitim razvojnim fazama. Stručnjaci ove službe ističu da će tek kada se spoljna temperatura ustali na nivou iznad pet stepeni i zemlja se odmrzne, moći da procene oštećenja prouzrokovana niskim temperaturama. Prema oceni Zorice Rajačić u ovom trenutku je izvesno da je uljana repica dobro razvijena, sa oko šest do osam listova u lisnoj rozeti. „Na većini parcela usevi su neujednačeno ponikli, sa nedovoljnim brojem biljaka po jedinici površine. Pojedini usevi su prebujni, pa imaju slabiju otpornost prema mrazu“, komentariše stanje na terenu sagovornica Danasa.

Temperature u plusu su dobrodošle jer sa njima počinje rast nadzemnog dela biljke. Manjak padavina u zimskom periodu, kada je u decembru palo samo tri litra po kvadratnom metru, mogao bi nepovoljno da se odrazi na smanjenu rezervu zimske vlage a kasnija i na čitavu vegetaciju, kako ozimih, tako i jarih useva, upozoravaju zrenjaninski poljoprivredni stručnjaci.

Najotpornija rano zasejana žita

– Sva strna žita, posejana u prvoj dekadi oktobra, nalaze su u fazi punog bokorenja, sa dobro razvijena dva do tri sekundarna izdanka. Ta žita su ušla dobro pripremljena u zimski period i najotpornija su na niske temperature. Takvu otpornost na niske temperature imaju i mlade biljke pšenice koje su u fazi klijanja i nicanja. Nasuprot tome, pšenica zasejana krajem oktobra i prvih dana novembra, nalazi se u fazi dva do tri lista i manje je otporna na dejstvo niskih temperatura, dok usevi realizovani u poslednjoj dekadi novembra još nisu iznikli zbog dugog hladnog perioda, koji će usporiti oporavak biljaka početkom vegetacije – objašnjava Zorica Rajačić, savetodavac Poljoprivredne stručne službe Zrenjanin