Udruženje građana Spasimo Beočin obratilo se našoj redakciji sa molbom da javnost obavestimo o, kako tvrde, ekološkoj katastrofi koja se dešava u toj opštini. Cementara Lafarge, koju su označila kao uzročnika takvog stanja, demantuje ove navode.
Kao uzrok katastrofe iz „Spasimo Beočin“ navode LafargeHolcim, koja je u Beočin došla nakon što je privatozovana Beočinska fabrika cementa, i prirodni gas, tvrde, u procesu proizvodnje zamenila petrol koksom.
U saopštenju ovog udruženja navodi se da su kao energent u ovoj kompaniji uveli otpadne gume da bi na kraju počeli koristiti komunalni, a od prošle godine i opasni otpad.
– LafargeHolcim cementara Beočin je postrojenje koje je projektovano za proizvodnju cementa, a ne spaljivanje smeća, za te namene postoje posebna postrojenja kao što su Spalionice otpada, i kao takva ne poseduje filtere potrebne za delatnost spaljivanja otpada, smatraju u „Spasimo Beočin“.
Prema njihovim rečima, najopasnija od mnoštva kancerogenih jedinjenja koja se emituju tokom korišćenja alternativnih goriva, a koje postojeći filteri koji su namenjeni proizvodnji cementa ne mogu ukloniti, su dioksini i furani.
– Njihova kancerogenost potvđena je na nivou od nekoliko mikrograma, a ulaze u lanac ishrane i talože se u svim živim bićima, naglašava ovo udruženje građana napominjući da su oni u Vijetnamskom ratu korišćeni kao bojni otrovi.
Iz „Spasimo Beočin“ upozoravaju da se emisija ovih gasova u LafargeHolcim cementari meri samo jednom godišnje tvrdeći da cementara proizvodi cement koristeći alternativna goriva 330 dana odnosno 7.920 sati godišnje.
U saopštenju se navode i tačne brojke, za koje ističu da su podaci cementare, a tiču se spaljivanja prošle godine. Pa tako „Spasimo Beočin“ piše da je Petrol koksa spaljeno 50.867 tona, otpadnih guma 10.974 tona, otpadnog ulja 5.131 i komunalno industriskog otpada 24.912 tona.
– Postoji opravdan strah da će Beočin zbog kontaminacije dioksinom postati „Žrtvovana zona“, naziv za područje kontaminirano dioksoinom sa kojeg je zabranjena upotreba namirnica biljnog i životinjskog porekla za ljudsku i životinjsku ishranu što bi dovelo do kolapsa opštine, preciziraju građani okupljeni oko „Spasimo Beočin“.
Što se tiče mernih stanica, iz udruženja navode da od postojeće dve, jedna u krugu fabrike vode ne radi već godinama, a druga, koja je bila u centru Beočina, izmeštena je u dvorište osnovne škole gde je okružena krošnjama drveća.
U saopštenju su podsetili da su države u okruženju, poput Slovenije i Hrvatske, ali i neke naše opštine – Kosjerić cementara TITAN, zabranile upotrebu alternativnih goriva u proizvodnji cementa zbog velike opasnosti po životnu sredinu.
– Inače korporacije Lafarge i Holcim su poznate po ekološkim incidentima najpoznatiji je onaj u Meksiku koji je prouzrokovao smrt 11 seljana u blizini Holcimove cementare APASCO, upozorili su iz „Spasimo Beočin“.
Iz kompanije LafargeHolcim za Danas.rs kažu da su navodi pomenutog udruženja „pretenciozno formulisani stavovi koji nisu tačni“.
Menadžerka komunikacija te kompanije Snežana Petrović istakla je da se Lafarge u svom poslovanju pridržava svih propisanih zakonskih odredbi kojima se uređuje oblast životne sredine.
– Od svog dolaska u Srbiju 2002. godine kompanija Lafarge je realizovala obiman investicioni program, vredan 150 miliona evra pri čemu je fokus bio na instalaciji najsavremenijih filtera i unapređenju životne sredine, kazala je Petrović.
Tvrdi i da su kupovinom, a potom i korišćenjem, savremene opreme omogućili smanjenje emisije ugljen-dioksida za 25 odsto. „Investicija vredna 7,2 miliona evra, realizovana u ovoj godini, omogućiće dalje smanjenje emisije ugljen-dioksida“.
– Cementna industrija ne može da se poredi sa spalionicama jer se radi o potpuno različitoj vrsti procesa. Između ostalog, sagorevanje se odvija na daleko nižim temperaturama (800 ◦C) mnogo je kraće vreme zadržavanja, a energija se ne koristi u potpunosti, odgovorili su na tvrdnje udruženja građana „Spasimo Beočin“.
Navode podatak i da savremenu tehnologiju koja se primenjuje u Lafarge cementari, rotaciona peć sa predgrejačem i kalcinatorom, karakterešu niske emisije zagađujućih materija, i to znatno niže od propisanih graničnih vrednosti.
Kada su u pitanju dioksini i furani, dodaju iz cementare, oni se formiraju u procesu sagorevanja u temperaturnom opsegu 200-400 ◦C i nisu karakteristični za tehnološki proces proizvodnje cementa.
– Rezultati merenja u Lafarge cementari obavljenog od strane eksterne akreditovane kompanije su daleko ispod propisanih graničnih vrednosti, ističu.
Kako navode, kompanija je u obavezi da dva puta godišnje vrši merenje emisije gasova. Na optužbe udruženja „Spasimo Beočin“ odgovaraju i činjenicom da su, kako kažu, uspostavili kontinualni monitoring prašine, sumpor dioksida oksida, azotnih oksida, ugljen monoksida, ukupnog organskog ugljenika, amonijaka, hlorovodonika, fluorovodonika i kiseonika.
Za merne stanice koje ispituju kvalitet vazduha, tvrde da su za njihov rad nadležne državne institucije, odnosno Agencije za zaštitu životne sredine, a podaci su dnevno dostupni na sajtu Agencije u čijoj su mreži, zaključuju iz LafargeHolcim.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.