Cene većine životnih namirnica u Crnoj Gori su iste ili nešto veće nego u najrazvijenijim državama Evropske unije Nemačkoj i Francuskoj, iako je prosečna zarada u Crnoj Gori 530 evra, a u ovim zemljama 2.952 i 2.791 vuro, pokazuju uporedni podaci koje objavljuju podgoričke Vijesti.
”Vijesti” su svoje istraživanje zasnovale na sličnom koje je u Hrvatskoj pre nekoliko dana sproveo “Jutarnji list” koji je upoređivao cijene ove grupe namirnica u Hrvatskoj i ovim zemljama, takođe sa zaključkom da je većina namirnica skuplja u Hrvatskoj gde je prosečna zarada 950 evra.
Razlozi zbog čega su namirnice skuplje ili na istom nivou kao i najbogatijim državama može biti u tome što Crna Gora većinu ovih proizvoda uvozi upravo iz tih zemalja, pa ne mogu biti jeftinije ili što crnogorski trgovački lanci zbog nižeg prometa moraju imati veće marže. Međutim, domaći trgovci imaju i manje troškove jer radnike osiguravaju na zarade koje su značajno manje nego u državama Evropske unije.
Metodologija “Vijesti” bila je istao kao i kod “Jutarnjeg lista”, za istu grupu proizvoda uzete su cene od najjeftinijih prisutnih brendova u prosečnom trgovinskom lancu, osim ako sam brend nije posebno naznačen kao što je u slučaju “milka noisette” čokoladice od 100 grama kako bi se videlo kako se razlikuju cene za potpuno isti brend i gramažu.
Ima i izuzetaka
Izuzetak iz ovog pravila da su u Crnoj Gori veće cene namirnica nego u zemljama EU može se videti na primeru jestivog suncokretovog ulja, jer na domaćem tržištu postoji jeftin regionalni brend “iskon” čija je cena 1,39 eura, dok postoje i skuplji brendovi poput “vitala” i “dijamanta” čije su cijene na nivou ovih iz Evropske unije.
Slično je i sa proizvodom “riža dugo zrno” jer je samo jednom brendu regionalnog uvoznika cena 0,99 evra, dok je većini ostalih na nivou cena iz EU, kao i kod artikla “zamrznuti gambori”.
Međutim i nekim domaćim proizvodima poput krompira, mada ga često i uvozimo, cena je 65 centi i znatno je veća nego u Hrvatskoj gde košta 53 centa ili Francuskoj gde se može kupiti za 58 centi. Krompir je u Nemačkoj skuplji i njegova cijena je 73 centa.
Kada bi se računalo prema kupovnoj mogućnosti, za prosečnu platu u Crnoj Gori se može kupiti 815 kilograma krompira, za prosečnu zaradu u Hrvatskoj i po njihovim cenama 1.790 kilograma, dok se za prosečnu zaradu u Francuskoj može kupiti 4,812 kilograma, a u Nemačkoj 4.043 kilograma.
Cena osnovnih poljoprivrednih proizvoda može značajno zavisiti i od subvencija koje te države daju svojim poljoprivrednicima za proizvodnju. Litar domaćeg punomasnog dugotrajnog mleka u tetrapaku iznosi 75 centi, isto koliko u Francuskoj, dok u Nemačkoj on košta 80, a u Hrvatskoj 86 centi.
Pola kilograma mljevene kafe u Crnoj Gori košta 4,5 evra, a u Francuskoj je 2,2 ecra. Francuz za svoju prosječnu zaradu može kupiti 634 kilograma kafe, a prosečan radnik u Crnoj Gori za svoju zaradu svega 59 kilograma.
Godišnja stopa inflacije u decembru 4,6 odsto
Godišnja stopa inflacije u decembru iznosila je 4,6 odsto, saopštila je juče Uprava za statistiku Monstat, odnosno za toliko su porasle cijene u decembru 2021. godine u odnosu na isti mjesec 2020. u grupama proizvoda koje se nalaze u njihovoj metodologiji usklađenoj sa Eurostatom.
Za godinu su najviše porasle cijene ulja i masti za ishranu i to za 37 odsto, zatim motornih goriva i maziva za 22,7 odsto, povrća za 16,9 odsto, smještaja za 11 odsto, šećera i slatkiša za 8,7 odsto, hljeba i žitarica za 5,4 odsto, mlijeka, sira i jaja za pet odsto… Odnosno za većinu proizvoda koje građani najčešće koriste cijene su rasle po stopi koja je veća od zvanične inflacije.
Novo poskupljenje hleba za 30 odsto, sa 50 na 65 centi, kao i dodatno poskupljenje brašna za oko 15 odsto desila su se nakon praznika, pa nisu ulazila u obračun ove stope inflacije.
Na smanjenje zvanične stope inflacije uticao je pad cena motornih vozila za 6,8 odsto, tekstilnih proizvoda za domaćinstvo za 5,2 odsto, telefonske i telefaks opreme za 3,4 odsto, oprema za prijem, snimanje i reprodukciju zvuka i slike za 2,8 odsto.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.