Braničevski okrug spada u red bolje razvijenih okruga u Republici Srbiji, iako samo Grad Požarevac sa gradskom opštinom Kostolac spada u red I i II grupe opština, dok opština Veliko Gradište spada u red nerazvijenih, a opštine Golubac, Žagubica, Kučevo, Malo Crniće, Žabari i Petrovac na Mlavi spadaju u red najnerazvijenijih.
O karakteristikama ovog područja, kretanjima na tržištu rada, broju i strukturi aktivnih tražioca zaposlenja i saradnji sa lokalnim samoupravama i socijalnim partnerima razgovarali smo sa Sonjom Mirić Mladenović, direktorkom Filijale Požarevac Nacionalne službe za zapošljavanje.
* Kakve su karakteristike privrede u Braničevskom okrugu?
– Za privredni razvoj u Braničevskom okrugu postoje svi prirodni preduslovi. Okrug je kroz duži vremenski period imao prosperitetne i periode stagnacije u ekonomskom pogledu. Prvi ekonomski prosperitet je imao tokom 19. veka, jer je bio značajno ekonomsko čvorište za razmenu roba i usluga, uvoz soli iz Rumunije na Balkan i izvoz poljoprivrednih proizvoda za Ugarsku i Austriju. Drugi period prosperiteta je bio u drugoj polovini dvadesetog veka za izvoz prehrambenih poljoprivrednih proizvoda na bazi prerade žitarice, voća i povrća, stočarskih proizvoda i mesnih prerađevina. Izgrađeni su prerađivački kapaciteti za preradu pšenice, kukuruza, voća i povrća, proizvodnju stoke i preradu mesa, pri čemu je područje Braničevskog okruga zauzimalo vidno mesto na ekonomskoj karti tadašnje Jugoslavije i Srbije. Kao posledica ekonomske blokade u periodu od 1992. godine, zatim promene u ekonomskom pogledu, razbijanja privrednog sistema tadašnje Jugoslavije, tranzicije, došlo je do stagnacije i napuštanja proizvodnje, ruiniranja tehnoloških kapaciteta, privatizacije i kidanja reprocelina.
* Da li je danas primetan oporavka industrije?
– Privredni kapaciteti okruga skoncentrisani su u blizini gradova Požarevac i Kostolac. Danas glavnu ulogu u privredi Požarevca imaju prerađivačka industrija, trgovina, poljoprivreda i vađenje rude i kamena. Činjenica da su rudnici i termoelektrana javna preduzeća umanjuje njihovu samostalnost u razvoju ali postoji mogućnost da se u većoj meri povežu sa lokalnim preduzećima. Međutim, sama mogućnost da se stanovnici Kostolca i drugih mesta tamo zaposle, kao i u većem broju preduzeća koji su njihovi lokalni dobavljači, predstavlja dovoljan doprinos ekonomskoj sigurnosti.
* Koje su aktivnosti Filijale Požarevac u povećanju zaposlenosti?
– Aktivnosti naše Filijale, kao i svih Filijala u Srbiji su predviđene Nacionalnim akcionim planom zapošljavanja i Programom rada Nacionalne službe za zapošljavanje. Najvažnije redovne aktivnosti, iz kojih proizilaze sve ostale, su redovni kontakti sa poslodavcima i licima koje traže zaposlenje. U zavisnosti od potreba poslodavaca i lica koja traže zaposlenje, uključujemo mere politike zapošljavanja, finansijske ili nefinansijske.
U skladu sa potrebama organizujemo sajmove zapošljavanja, posredujemo između poslodavaca i nezaposlenih lica, uključujemo lica u obuke, Klub za traženje posla, Centar za informisanje i profesionalno savetovanje. Organizujemo i Karavane zapošljavanja na području našeg Okruga, koji je koncipiran tako da naši saradnici putuju u ruralna i teško dostupna područja kako bi razgovarali sa žiteljima, posebno sa onima koji su u stanju socijalne potrebe i predočili im njihova prava, kao i mogućnosti koje pruža Nacionalna služba ili uputili na druge institucije. Pored toga, NSZ raspisuje javne pozive kojima finansijskim merama pruža pomoć poslodavcima i tražiocima zaposlenja.
Finansijskom pomoći od strane NSZ 72 lica je u ovoj godini pokrenulo sopstveni posao. Prema programu opremanja radnih mesta, 69 lica je zaposleno kod poslodavaca sa naše teritorije, samo uz finansijsku pomoć. Prema programu Stručne prakse, koji se odnosi na sticanje radnog iskustva u struci za lica koja ga nemaju, 61 lice sa naše evidencije se osposobilo za samostalan rad u struci.
Sprovodimo i obuke za tržište rada, od kojih su neke završene, a neke su još uvek u toku. Takođe, napominjem da se svake godine lica sa naše evidencije uključuju u program Funkcionalnog osnovnog obrazovanja odraslih u dve škole na teritoriji Okruga, OŠ Sveti Sava u Požarevcu i OŠ Veljko Dugošević u Turiji kod Kučeva. Ove godine je 50 lica uključeno u ovaj program koji ima za cilj da osobe koje nemaju osnovno obrazovanje ili imaju nepotpuno osnovno obrazovanje, da se kroz tri ciklusa opismene i steknu formalno osnovno obrazovanje, kako bi kasnije stekli neku kvalifikaciju i bili konkurentniji na tržištu rada.
* Kakva je saradnja Filijale i lokalnih samouprava?
– Filijala za zapošljavanje Požarevac ima dugogodišnju dobru saradnju sa lokalnim samoupravama u Braničevskom okrugu. U 2018. godini su sve lokalne samouprave u Braničevskom okrugu na osnovu svojih lokalnih akcionih planova zapošljavanja akcionom planovima zapošljavanja izdvojile sredstva koja su, uz sufinansiranje iz budžeta Republike Srbije plasirale u aktivne mere politike zapošljavanja, a preko NSZ Filijale u Požarevcu. Grad Požarevac je izdvojio sredstva koja je opredelio za aktivne mere politike zapošljavanja uz tehničku podršku Filijale Požarevac. To znači da je je Grad izdvojio sva sredstva bez sufinansiranja budžeta Republike Srbije, a mi smo gradu dali tehničku podršku u sprovođenju mera u smislu izrade i sklapanja ugovora, vršenja isplata licima, raspisivanja javnog poziva. Hronološki posmatrano, u poslednjih nekoliko godina saradnja prema lokalnim akcionim planovima Grada Požarevca svake godine je obimnija, a na korist lica koja traže posao i društvene sredine u kojoj živimo.
Tako je u 2016. godini, Filijala sa Gradom imala sporazum koji se odnosio na samozapošljavanje, a sastojao se u tehničkoj podršci sa naše strane. Grad Požarevac je za tehničku podršku izdvojio sredstva u iznosu od tri miliona dinara, obuhvaćeno je 10 lica po 200.000 dinara, odnosno ukupno dva miliona dinara, a razlika od milion dinara vraćena je Gradu. To znači da je desetoro ljudi koji su se vodili na evidenciji naše Filijale iz Požarevca, a imali su dobre poslovne ideje, pokrenulo sopstveni posao uz pomoć finansijskih sredstava Grada i tehničke pomoći NSZ.
* Da li je povećan stepen zapošljivosti mladih?
– Pored pomenutih, redovnih aktivnosti, istakla bih projekat koji je sproveden pre par godina, tačnije 2015. godine, gde je Filijala Požarevac bila partner na projektu „Spoji i zavari“, kojim je Grad Požarevac u ime Gradske opštine Kostolac konkurisao u Javnom pozivu Ministarstva omladine i sporta. Opšti cilj projekta je povećanje stepena zapošljivosti mladih od 18 do 30 godina u Gradu Požarevcu i Gradskoj opštini Kostolac. Pored nas, partneri na projektu su bili Srednja tehnička škola Nikola Tesla Kostolac i PD Prim d.o.o. Kostolac. Ideja projekta je da se mladi od 18 do 30 godina prekvalifikuju/dokvalifikuju, osposobe za rad na poslovima zavarivanja, s obzirom da je poslodavac PD Prim d.o.o. iskazao potrebu za zapošljavanjem osoba koje su kvalifikovane za ovu vrstu posla. Po okončanju ovog projekta zaposlili su se svi mladi ljudi koji su uspešno završili obuku.
* O planovima za predstojeći period u sledećem broju Braničeva Danas
Delotvorni Sajmovi zapošljavanja
Sajmovi zapošljavanja u organizaciji Filijale Požarevac su mesta gde se najlakše i najbrže dolazi do ponude i tražnje na tržištu rada. Grad Požarevac daje nesebičnu podršku našoj Filijali u organizaciji manifestacije. Mi svakako imam uvek podršku svih lokalnih samouprava u organizaciji sajmova, jer radimo na istom zadatku, ističe Sonja Mirić Mladenović.
Sedam projekata za javne radove
Na pitanje ima li značaja angažovanje nezaposlenih preko javnih radova, naša sagovornica ističe da je ove godine, kroz program javnih radova je radno angažovano 257 lica sa teritorije okruga, koji su se vodili na evidenciji Filijale, kroz redovne javne pozive ili prema sporazumima sa lokalnim samoupravama.
Sporazumom o sufinansiranju 2016. godine sprovedeni su javni radovi na teritoriji Grada Požarevca i GO Kostolac. U pitanju su zajednička sredstva od ukupno 5.163. 400 dinara ( tri miliona je izdvojio Grad , dok je 2.163.400 dinara izdvojeno iz budžeta RS. U okviru pet javnih radova radno angažovano je je 44 lica sa naše evidencije. Sledeće 2017. godine, smo imali intenzivan rad. Grad je LAP-om predvideo izvođenje javnih radova i konkurisao za sufinansiranje kod Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, a preko naše Filijale. Nakon odobrenja je potpisan sporazum sa Filijalom za ukupno 16.363.636 dinara, kojim su se sproveli projekti na teritoriji Grada Požarevac i GO Kostolac. Grad je izdvojio devet miliona dinara, a 7.363.636 dinara je iz budžeta RS. U okviru osam javnih radova radno je angažovano 124 lica iz kategorije teže zapošljivih lica sa naše evidencije. Ova godine Grad je sa Filijalom potpisao sporazum o tehničkoj podršci za spovođenje javnih radova i izdvojio sredstva od deset miliona dinara. Predviđeni su veći mesečni iznosi za naknadu angažovanih lica, kao i ostali troškovi koji su predviđeni pri sprovođenju javnog rada, a prevashodno se tiču opreme i zaštite na radu. U okviru sedam javnih radova, to jest projekata, radno angažovano je 60 lica sa naše evidencije u Požarevcu i Kostolcu. Inače, javni radovi su uglavnom bili usmereni na održavanje i zaštitu životne sredine, kao i infrastrukture.
Ovaj projekat se realizuje uz pomoć sredstava iz budžeta Grada Požarevca. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
