Srbija troši čak tri do četiri puta više energije od zemalja Zapadne Evrope, pokazalo je istraživanje „Sistem energetskog menadžmenta u gradovima i opštinama u Srbiji – Trenutno stanje i preporuke za unapređenje“, koje je tokom 2018. godine sprovela Beogradska otvorena škola (BOŠ).
Jedna od direktnih posledica neracionalnog trošenja energije je i prezaduženost gradova i opština, a moguće rešenje ovog problema je uvođenje sistema energetskog menadžmenta u svim lokalnim samoupravama u Srbiji, kažu u BOŠ-u.
Prema podacima Fiskalnog saveta iz 2018. godine, zbog neracionalnog korišćenja energije gradovi i opštine u Srbiji duguju preko milijardu evra.
Kako bi se dalje zaduživanje sprečilo, potreban je efikasan sistem energetskog menadžmenta, koji može da obezbedi organizovano upravljanje energijom, te samim tim i manje troškove.
Međutim, uprkos zakonskoj obavezi, preko 60 odsto gradova i opština nema postavljenog energetskog menadžera, dok 95 odsto gradova i opština nema usvojen Program energetske efikasnosti, navodi se u saopštenju BOŠ-a.
Istraživanje Beogradske otvorene škole pokazalo je da je jedna od ključnih prepreka ka uvođenju sistema energetskog menadžmenta u gradovima zabrana zapošljavanja u javnom sektoru.
Iz tog razloga, ovaj posao obavljaju stručnjaci iz srodnih oblasti, a ne lica kvalifikovana za poziciju energetskog menadžera.
Istovremeno, 80 odsto gradova i opština istaklo je potrebu za organizovanjem dodatnih obuka u ovoj oblasti. Stoga je neophodno kontinuirano raditi na edukaciji za upravljanje sistemom energetskog menadžmenta na lokalnom nivou.
Kada su u pitanju kvalifikacije koje energetski menadžer treba da ispuni, navode se položen ispit na Mašinskom fakultetu i posedovanje licence, uz odgovarajući nivo stručne spreme. Za gradove i opštine koji nemaju energetske menadžere kao mogućnost postoji angažovanje eksternog stručnjaka (energetskog menadžera) putem ugovora.
Zbog nedostatka resursa i stručnog kadra na lokalnom nivou, jedna od preporuka za unapređenje sistema energetske efikasnosti je osnivanje zajedničke kancelarije za energetski menadžment od strane gradova i opština. Kancelarije se mogu osnovati i pri već postojećim organizacijama za saradnju gradova i opština, poput regionalnih razvojnih agencija.
O benefitima efikasnog sistema energetskog menadžmenta najbolje govore iskustva gradova i opština koji ga primenjuju, a koja pokazuju da je samo uz mere odgovornog upravljanja energijom, bez dodatnih investicija, moguće uštedeti i do 20 odsto energije. To su uštede koje se mere milionima dinara, a koje gradovi i opštine mogu da iskoristiti na drugi način, za dobrobit svih građana i građanki.
Prezentaciju rezultata, kao i celokupno istraživanje možete se pronaći na ovoj web stranici.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.