Analiza RSE: Koliko su novca potrošili desničari u Fejsbuk kampanji protiv evropskog plana za Srbiju i Kosovo

Analiza Radija Slobodna Evropa (RSE) pokazala je da je za najmanje 7.000 evra plaćeno ukupno 48 reklama protiv evropskog plana.

Reklame su objavljene na Fejsbuk stranicama desno orijentisanih pokreta Dveri, lidera Dveri Boška Obradovića, lidera Nove Demokratske stranke Srbije (Novi DSS) Miloša Jovanovića, Pokreta obnove kraljevine Srbije (POKS), kao i stranice POKS Bečej, koja je ogranak POKS-a.

Dveri, POKS i Novi DSS tri su od četiri parlamentarne stranke koje su organizovale proteste u toku marta, na kojima su tražile odbacivanje Sporazuma za normalizaciju odnosa sa Kosovom.

Do plaćenih reklama na društvenim mrežama dolazi u trenutku kada se prihvata Sporazum o putu normalizacije odnosa Kosova i Srbije, čemu su se desno orjentisane stranke usprotivile – kako na društvenim mrežama, tako i na ulicama.

Sporazum o putu normalizacije Kosova i Srbije najpre su predsednik Srbije Aleksandar Vučić i premijer Kosova Aljbin (Albin) Kurti prihvatili krajem februara u Briselu, a Aneks o primeni Sporazuma dogovoren je 18. marta u Ohridu.

Dokument je poznatiji kao francusko-nemački plan, a podržale su ga Sjedinjene Američke Države.

Novac uložen u reklame protiv evropskog plana kreće se između 7.000 i 12.153 evra.

Tačan iznos nije poznat, jer Meta, matična kompanija društvenih mreža Fejsbuk i Instagram, prikazuje samo rang u kome se nalazi utrošen iznos.

Bojan Perkov, istraživač beogradske nevladine SHARE Fondacije, koja se bavi monitoringom digitalnih prava građana Srbije, za RSE kaže da se, imajući u vidu da su u pitanju okvirni brojevi, može postaviti pitanje koliko je plaćanje reklama na Fejsbuku zapravo transparentno.

Međutim, on naglašava da svako ko želi da plaća političke oglase putem Meta platformi mora da se registruje u taj sistem i prođe određenu vrstu verifikacije.

„Kod nekih etabliranih političkih aktera, stranaka i tako dalje, vi možete da vidite ime konkretnog političara ili naziv političke stranke koja sponzoriše oglase, što na neki način potvrđuje da je taj oglas prošao kroz sistem i da je verifikovan, odnosno odobren od strane Meta i njenog sistema“, objašnjava Perkov.

Iz kompanije Meta za RSE kažu da reklame desno orijentisanih partija koje negiraju postojanje Kosova kao države ne krše njihove smernice.

Smernice kompanije Meta ne dozvoljavaju bilo kakav sadržaj koji targetira osobu ili grupu ljudi. To uključuje izjave koje poriču postojanje rase, etničke pripadnosti ili nacionalnog porekla.

Kako dalje obrazlažu, sadržaj koji targetira institucije ili države je dozvoljen, sve dok se ne utvrdi da može doći do fizičkog ugrožavanja.

Ova kompanija Kosovo prikazuje kao nezavisnu državu u izveštajima u okviru svog Transparency centra.

Plaćene reklame protiv evropskog plana prikazane su između 8,1 i 9,4 miliona puta na Fejsbuku i Instagramu, i to u najvećem broju publici muškog pola.

Celu analizu pročitajte na sajtu Radija slobodna Evropa.