CEP: Ne nazire se kraj politizaciji javne uprave

Izmenama Zakona o državnim službenicima iz decembra prošle godine je bilo predviđeno to razrešenje do 1. jula.

„U osnovi politizacije državne uprave leži raširena praksa postavljenja vršilaca dužnosti na ključna državno-službenička radna mesta“, rekao je istraživač i stručnjak za reformu javne uprave u CEP-u Vladimir Mihajlović.

Dodao je da „a sudeći po potezima Vlade u prethodnih šest meseci, stiče se utisak da će politički uticaj na službenike ostati i ubuduće“.

Mihajlović je istakao da usvojenim izmenama zakona nisu rešeni svi problemi ali da je pozitivno da se kao vršilac dužnosti sada može postaviti isključivo državni službenik koji je već zaposlen u državnoj upravi.

Objasnio je da je uvođenje tog uslova veoma važno jer se procenjuje da polovinu svih vršilaca dužnosti čine pojedinci koji ne poznaju državnu upravu i koji nemaju potrebne kvalifikacije i radno iskustvo.

Na taj način se staje na put političarima koji dovode svoje partijske drugove i politički podobne pojedince u državnu upravu, rekao je Mihajlović.

Ttakva praksa, nastavio je on, podriva temelje vladavine prava i dovodi do izrazite politizacije na najvišem službeničkom nivou a najveća posledica neće biti samo usporavanje napretka na putu ka EU, već to što administracija sa takvim službenicima neće moći adekvatno da odgovori na potrebe građana.

„Vrlo zabrinjava da, 15 godina od početka reforme državne uprave, i dalje postoji toliko jak direktan politički uticaj na državnu upravu, a naročito na rukovodeće pozicije. Depolitizacija je jedno od ključnih zahteva u procesu pristupanja EU i prelazno merilo u poglavlju 23“, rekla je programska direktorka CEP-a Milena Lazarević.

Ona je podsetila da je istraživanje WeBER projekta, koji je CEP sproveo u saradnji s partnerima sa Zapadnog Balkana, pokazalo je da je 94 odsto postavljenja na najviša rukovodeća službenička radna mesta u državnoj upravi od polovine 2017. do polovine 2018. zapravo bilo postavljanje vršilaca dužnosti.

Lazarević je rekla i da je paradoksalno što je Vlada pronalazila „rupe u zakonu“ koji je sama pisala pa je nastavila sa političkim postavljenjima na službeničke položaje do 2014, kada je uveden „v.d. sistem“ kao rešenje.

Taj sistem se od tada neprestano zloupotrebljava, pa je trenutna situacija u kojoj je skoro dve trećine državnih službenika u v.d. položaju postala neodrživa.

CEP je pozvao Vladu da hitno prekine s praksom ponovljenih postavljenja vršilaca dužnosti koji ne ispunjavanju uslove i da počne intenzivno da radi na popunjavanju položaja putem konkursa.