Foto: ShutterstockDemokratski savez Hrvata u Vojvodini (DSHV) podsetio je danas da je objavom u Službenom listu Savezne Republike Jugoslavije na današnji dan pre 20 godina stupio na snagu tzv. savezni Zakon o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina, čime je i formalno-pravno priznat status Hrvata kao nacionalne manjine u Srbiji.
„Po svojoj važnosti i posledicama, ovaj se događaj smatra jednim od prekretnica u savremenoj istoriji Hrvata u Srbiji. Naime, ovaj zakonski akt je doneo hrvatskoj manjini, kao tzv. novoj nacionalnoj manjini nakon raspada Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i sloma socijalizma, formalno-pravno priznanje i formalno-pravnu jednakost s ostalim nacionalnim manjinama u području ostvarivanja i zaštite manjinskih prava“, navode u DSHV-u.
Podsećaju da, premda su Hrvati u Vojvodini, u Srbiji, u većini viševekovno domicilno stanovništvo, oni su za vreme socijalističkog društvenog uređenja imali status konstitutivnog naroda i kao takvi nisu mogli ostvarivati ona prava koja su osiguravala očuvanje i razvoj nacionalnog identiteta niti su imali za te namene svoje primerene institucije.
„Dok su za vreme režima Slobodana Miloševića bili jedina nacionalna zajednica u Vojvodini koja je bila objektom etnički motivisanog nasilja, čiji su pripadnici bili organizovano proterivani i ubijani, a zbog počinjenih zločina je i Međunarodni sud u Den Haagu pravosnažno na deset godina osudio Vojislava Šešelja“, napominju u DSHV-u.
Dodaju da je ova stranka tokom devedesetih godina činila presudne korake u području zaštite i ostvarivanja interesa Hrvata u Vojvodini.
„Pa ipak, bez postojanja adekvatnog zakonskog okvira, ovakva nastojanja imala su ograničene domete. Promenom vlasti 5. oktobra 2000. godine odnos novih, prodemokratskih vlasti u Srbiji spram Hrvata se promenio“, navodi DSHV.
Donošenjem Zakona o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina, i činjenica formalno-pravnog priznanja statusa nacionalne manjine, pripadnici hrvatske zajednice u Srbiji mogli su da ostvare svoja prava u području obrazovanja, kulture, informisanja i službene upotrebe hrvatskog jezika i pisma.
„Na temelju Zakona osnovana je krovna institucija hrvatskog naroda u Srbiji: Hrvatsko nacionalno veće; školske 2002./03. godine u četiri osnovne škole na teritoriji Grada Subotice počelo je obrazovanje na hrvatskom jeziku; Skupština Vojvodine je osnovala Novinsko-izdavačku ustanovu Hrvatska riječ; stabilizovano je informisanje na hrvatskom jeziku u okviru Televizije Novi Sad; učinjeni su prvi koraci na planu uvođenja hrvatskoga jezika u službenu upotrebu i na teritoriju AP Vojvodine; osnovano je desetak hrvatskih udruženja kulture, koje su u svom radu razvile bogate kulturne prakse“, ocenjuju u DSHV-u.
Kako navode u DSHV-u, ova stranka je dala svoj ključni doprinos u ovim procesima, potvrdivši još jednom načelo da „nacionalna manjina bez političke stranke teško može kvalitetno artikulisati svoje interese“.
„Gotovo isto bilo je i u proteklih 20 godina, a tako će, uprkos pokušajima da se politička subjektivnost Hrvata u Srbiji ospori, ostati i u buduće. Jer, opstanak i razvoj hrvatske zajednice zahtevaju i dalje zalaganja svih nas“, zaključuju u DSHV-u.
Više vesti iz ovog grada čitajte na posebnom linku.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
