Evropa bi mogla da zalupi vrata Balkanu

Iako se sama EU nalazi u krizi, gdje se suočava sa Bregzitom, pooštrenim odnosima sa Turskom, Rusijom, interes za Zapadni Balkan nije zanemaren, kaže za Danas Josip Juratović, poslanik nemačke Socijaldemokratske partije u Bundestagu, komentarišući neformalnu večeru u Briselu na kojoj će se danas okupiti premijeri „zapadnobalkanske šestorke“ (Srbija, BiH, Makedonija, Crna Gora, Albanija i Kosovo). Na tom skupu Srbiju će predstavljati predsednik Vlade Aleksandar Vučić.

Maja Kocijančić, portparolka visoke predstavnice EU, kaže za Danas da su svi premijeri pozvani i potvrdili učešće na radnoj večeri. „Iz Bivše Jugoslovenske Republike Makedonije dolazi Zoran Zaev kao mandatar za sastav nove vlade. Sve njih će ugostiti visoka predstavnica EU za spoljnu politiku i bezbednost“, navodi Kocijančić.

Josip Juratović ističe da bi od Evrope „bilo kratkovito da odustane od Zapadnog Balkana, međutim, pridruživanje Zapadnog Balkana EU i ponašanje država koje žele da postanu članice zavise isključivo od samih kandidata, koji moraju prilagodit EU ne samo svoje privredne, pravosudne i socijalne sisteme, već i da izgrade političku kulturu dijaloga dobrosusjedskih odnosa, bez mržnje, bez etničkog ili vjerskog omalovažavanja“.

– Krenimo od toga da Zapadni Balkan ima 18 milijuna stanovnika i zarade svega 89 milijarde eura godišnje, manje od jedne Slovačke, vidimo da ekonomski nije konkurentan. U Albaniji se sukob vlade i opozicije zaoštrava, u Makedoniji su se dogodili neredi i opstrukcija parlamenta, BiH je de facto neuspjela država, sa ogromnim administrativnim aparatom od tri vlade, tri predsjednika, 12 premijera, 150 ministara, 600 savjetnika i 1.000 parlamentarnih zastupnika, gdje se Republika Srpska izruguje Dejtonskom sporazumu i želi otcjepljenje, napominje naš sagovornik.

Poslanik Bundestaga ukazuje da odnos Kosova i Srbije „već godinama nije bio tako loš“ kao kada je odlazeći predsednik Srbije nedavno „prijetio slanjem vojske na Kosovo“, te kada je na Kosovo poslat „provokativni vlak sa natpisom Ovo je Srbija“.

– Crna Gora trpi velike pritiske navodno srpsko-ruskog aranžmana i na sve načina se sprečava da ona pristupi NATO-u. Sve su to samo kratke crtice rascjepkanog Zapadnog Balkana, gdje se ne bi trebalo ni čuditi da mu Evropa zalupi vrata pred nosom jer svojim huškačkim politikama na sve načine pokazuju da im se i ne žuri baš pretjerano, a vremena je sve manje. EU se ionako nalazi u podosta podijeljenim blokovima i nova nesigurna žarišta joj zasigurno u ovim trenucima nisu potrebna, zato brzina pristupa isključivo ovisi o zemljama kandidatima, da li žele birati sukobe i međuetničku netrpeljivost, netoleranciju ili žele pristupiti EU u kojoj takvom ponašanju i politici nikako nema mjesta. Jedinu šansu koju regija Zapadnog Balkana ima jeste da se civilno društvo, koje je na EU nivou, konačno organizira i složno preuzme političku odgovornost, kako bi i politika bila na EU nivou, zaključuje Josip Juratović.

Podsetimo, Maja Kocijančić izjavila je prošle sedmice da je visoka predstavnica EU pozvala premijere da bi „razmotrila situacija u svetlu novih zbivanja u regionu“. Ona je istakla da na nezvaničnoj radnoj večeri“ Federika Mogerini želi da s premijerima Albanije, BiH, Crne Gore, Kosova, Makedonije i Srbije „zajednički sagleda kako dalje ići napred“.

Moguće prisustvo zvaničnika SAD

Moguće je da će večeri u sedištu EU prisustvovati i zvaničnik Stejt departmenta Hojt Brajan Ji, koji bi u tom slučaju otputovao u Brisel iz Beograda, tvrde nezvanično pojedini diplomatski izvori. Naš list nije uspeo da sazna ni u Briselu ni u Beogradu da li su takvi navodi tačni.