I Priština „žali“ zbog reakcije Kvinte, OEBS, EU o eksproprijaciji

Vlada u Prištini je večeras po prvi put u kontekstu eksproprijacije javno potvrdila da infrastrukturni projekti koji se realizuju obuhvataju i izgradnju „policijskih stanica“.

Tvrde da se na taj način pruža bezbednost građanima „koji su bili izloženi teroru kriminalnih grupa Milana Radoičića“.

Kosovska vlada usvojila je 30. maja konačnu odluku o eksproprijaciji nepokretnosti koje su pogođene realizacijom, kako navode, „Infrastrukturnih projekata od javnog interesa“ u opštinama Leposavić i Zubin Potok.

Naveli su tada da je ova odluka usvojena u „skladu sa pravosnažnim presudama sudova Republike Kosovo“.

Odobrili su eksproprijaciju, navodi se u tekstu konačne odluke, nepokretnosti u katastarskim oblastima: Bistrica, Šaljska Bistrica, Dren, Lešak, Košutovo – opština Leposavić; kao i oblasti: Brnjak, Zubin Potok, Velji Breg, Banje, Gornji Jasenovik – opština Zubin Potok.

Ono što je u tom tekstu nedostajalo jesu detalji o parcelama obuhvaćenih ovom odlukom o eksproprijaciji, iako se u tekstu odluke spominju navodne tabele i izveštaji sa detaljima.

Sa druge strane, RSE je sinoć izvestio da je sada obuhvaćeno osam hektara manje zemlje, nego prema prvoj odluci o eksproprijaciji iz januara 2023.

Vlada, međutim, prošlog petka nije objasnila ishod sudskog postupka koji se vodio nakon što je Osnovni sud ove godine, na osnovu tužbi vlasnika imovine, utvrdio da je ona bila nezakonita, na šta je vlada najavila da će izneti novi predlog.

Na to je istog dana ukazao jedan od pravnih zastupnika oštećenih vlasnika imovine koja je bila predmet eksproprijacije, Dragutin Nenezić, ali i Milija Biševac iz Srpskog narodnog pokreta u Zubinom Potoku.

Priština da se drži Ahtisarijevih principa

Danas je na to naglasak stavila i Kvinta, u zajedničkoj izjavi sa Evropskom unijom i OEBS-om.

Izrazili su žaljenje zbog nove odluke kosovske vlade kojom se, kako su precizirali finalizuje eksproprijacija preko 100 parcela.

Podsetili su na svoju inicijalnu reakciju onda kada je kosovska vlada započela eksproprijaciju, prema njihovim procenama, van pre svega svojih zakonskih procedura, što je, istakli su, potom utvrdio i kosovski pravosudni sistem.

Kvinta, EU i OEBS su takođe u svojoj reakciji potvrdili da su pojedine privatne parcele izuzete iz nove odluke kosovske vlade, ali uz kritiku na račun Prištine, zbog toga što nije sačekala da se svi sudski postupci završe.

Zatražili su da se aktivnosti eksproprijacije vrše u skladu sa zakonom i poštuju prava vlasnika, ali i da se novi nacrt zakona o eksproprijaciji uskladi sa Ahtisarijevim planom.

Neargumentovana pravna ocena?

Na „žaljenje“ Kvinte, EU i OEBS-a zbog odluke o eksproprijaciji, kosovska vlada odgovorila je takođe „žaljenjem“, a zbog, kako navode, „pogrešnog navođenja činjeničnog stanja“.

„Vlada Republike Kosovo izražava žaljenje zbog izjave država Kvinte, EU i OEBS-a povodom odluke od 30. maja o eksproprijaciji nekretnina u pojedinim opštinama na severu Republike Kosovo. U predmetnom iskazu se pogrešno navodi činjenično stanje i iznosi pravna ocena koja nije argumentovana“, poručili su.

Tvrde da je proces eksproprijacije nepokretnosti u više opština na Kosovu pokrenut na predlog kosovskog ministarstva za životnu sredinu, prostorno planiranje i infrastrukturu, „prema važećem Zakonu o eksproprijaciji, a sa cilj izgradnje infrastrukturnih projekata“.

„Ova svrha sledi definiciju ‘legitimne svrhe’ koja je kao takva definisana Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i jurisprudencijom Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu. To je prezentovano i na sastancima i razgovorima sa međunarodnim partnerima, koji su od Vlade Kosova zahtevali da poštuje započete sudske postupke, pre donošenja konačne odluke o eksproprijaciji u Vladi“, navode.

Jedini spor oko visine nadoknade

Na navode Kvinte, EU i OEBS-a odgovaraju sa tvrdnjom da kosovsko zakonodavstvo dozvoljava da se odluka donose „uprkos postupcima koji su pokrenuti pred sudovima“.

Sa druge strane, čak tvrde da je kosovska vlada „ipak sačekala odluke sudova pre nego što je pristupila konačnoj odluci“.

„Jedini spor u vezi sa postupkom eksproprijacije prema strazburškoj jurisprudenciji je visina naknade“, dodaju u reakciji.

Kosovska vlada se osvrnula na prethodnu odluku o eksproprijaciji, navodeći da su protiv nje podnete tužbe uz tvrdnju da je povređen zakon o postupku, međutim:

„Sudovi su utvrdili da tužioci, sa izuzetkom malog broja, nisu imali legitimitet u postupku, jer nisu vlasnici nepokretnosti koje su bile predmet eksproprijacije. U konačnoj odluci, Vlada je uzela u obzir odluke sudova i isključila imovinu uspešnih tužilaca iz eksproprijacije“, dodaje se u saopštenju.

Tvrde čak i da je zakon u ovom slučaju primenjen na isti način kao i u svim drugim slučajevima „eksproprijacije za javni interes“ na celom Kosovu.

„Verujemo da se svi slažu da pred zakonom svi regioni Kosova treba da budu tretirani isto i jednako“, dodaju iz kosovske vlade.