Istraživanje: Trećina građana Srbije protiv ulaska u EU

U ovom istraživačkom talasu, zabeležena je najviša vrednost procenta ispitanika koji ne podržavaju, najniža vrednost procenta ispitanika koji podržavaju članstvo Srbije u EU, kao i najveći procenat onih koji ne znaju da odgovore na pitanje, navodi se u saopštenju istraživača.

Stavovi prema Evropskoj uniji

Blizu polovine ispitanika (48%) smatra da Srbija ne bi trebalo da odustane od članstva u EU (i to misle u značajno većoj meri muškarci), dok 33% smatra suprotno, a 19% o tome nema stav, među kojima srećemo više žena.

Kada bi se sutra raspisao referendum o članstvu Srbije u Evropskoj uniji, 44% ispitanika navodi da bi glasalo za priključenje Srbije Evropskoj uniji i među njima preovlađuju muškarci, dok bi se protiv toga izjasnilo 30% punoletnih građana.

Deset odsto bi bilo uzdržano, što je niži procenat u odnosu na prethodni talas istraživanja, ali opet veći u odnosu na 2020.godinu. Procenat neodlučnih je u ovom talasu, s druge strane, najviši u odnosu na sve prethodne talase (15%).

Da Srbija ima koristi od saradnje sa Evropskoj unijom smatra 3/5 ispitanika (muškarci značajno više u odnosu na žene i stanovnici gradskih naselja u odnosu na vangradske), nasuprot 23% onih koji od ove saradnje ne vide korist, uz 17% onih koji nisu znali da odgovore na ovo pitanje, među kojima preovlađuju žene.

Na skali od 1 do 5, gde je prosečna ocena 3, beležimo prosečnu ocenu odnosa između Srbije i EU od strane građana koja iznosi 2,79, što predstavlja blagi pad u odnosu na mart 2022. godine, kada je iznosila 2,85.

Od građana Srbije, njih 44% je ocenilo odnose između Srbije i EU ocenom 3. Važno je napomenuti da više građana daje negativne ocene (32% je dalo ocenu 1 ili 2) u poređenju s onima koji su izrazili pozitivno mišljenje (18%), dok 7% nije izrazilo stav o ovom pitanju.

Stariji sugrađani (60+) češće negativno ocenjuju ovaj odnos u poređenju s drugim starosnim grupama. Sa druge strane, mladi (18-29) su dali višu prosečnu ocenu u odnosu na ukupan uzorak.

Prijatelji i neprijatelji
U ovom talasu istraživanja najveći prijatelj Srbije je Mađarska (prema mišljenju 27% ispitanika), što je za oko 11 procentnih poena više u odnosu na talas iz marta 2022. godine.

Grčka je sa prvog pala na drugo mesto (20%), a svaki deseti ispitanik ne vidi nijednu državu kao prijatelja Srbije. Da je Nemačka naš najveći prijatelj smatra 5% anketiranih građana.

Velika Britanija je za 26% ispitanika najveći neprijatelj Srbije u Evropskoj uniji (uz ogradu da ona već neko vreme nije član EU), dok je Hrvatska u ovom talasu na drugom mestu sa 17% onih koji je navode u tom kontekstu.

Nemačka nam je neprijatelj prema mišljenju 11% ispitanika, dok petina ne vidi nijednu državu u okviru Evropske unije kao neprijateljsku spram Srbije.

Mađarska (37.0%) i Bosna i Hercegovina (14%) su susedne države sa kojom Srbija ima najbolje odnose. Slede Severna Makedonije (11%) i Crna Gora i Rumunija (sa po 7% ispitanika).

U poređenju sa prethodnim talasima, najveći procenat ispitanika je u maju 2023. godine naveo Mađarsku, a najmanje njih Bosnu i Hercegovinu, dok Severna Makedonija polako stiče sve veću popularnost u posmatranom periodu (od marta 2018 do maja 2023).

O istraživaču
Osmu godinu zaredom, a ove godine u saradnji sa Smart Plus Research istraživačkom kućom, Institut za evropske poslove sproveo je u periodu od 11. do 29. maja 2023. istraživanje javnog mnjenja o stavovima građana prema Kosovu.

Istraživanje je rađeno na reprezentativnom uzorku od 1200 ispitanika na teritoriji Republike Srbije, bez Kosova i Metohije, metodom CAWI, kvantitativnim istraživanjem putem WEB panela, navodi se u saopštenju istraživača.

Na sajtu IEP navodi se da su Institut za evropske poslove (bivši Omladinski odbor za obrazovanje), je nezavisna, nevladina i nestranačka organizacija osnovana 2010. godine od strane grupe mladih profesionalaca, istomišljenika sa idejom i vizijom Srbije kao punopravnog, aktivnog i ravnopravnog člana evroatlantske porodice naroda.

Ističe se i da je Institut član Nacionalnog konventa za poglavlja 25 i 26, 30, 31 i 35, član KOMS, i serfitikovan od strane NAPOR-a.