Ivica Dačić (ni)je prekršio diplomatske manire

To pojedini poznavaoci spoljnopolitičkih prilika tumače kao kršenje diplomatskih manira i pripremu Dačića i vladajuće koalicije za kampanju za predstojeće predsedničke izbore. Ipak, ima i onih koji tvrde da ministar spoljnih poslova svojim izjavama i potezima, uključujući najnoviju odluku da otkaže učešće na skupu u Zagrebu, „samo sledi tempo koji diktira Hrvatska“.

Istoričarka Dubravka Stojanović kaže za Danas da Dačić „nije ni nalik diplomati“.

– Ali, u ovakvim zemljicama diplomatija i nema za cilj da „rešava probleme mirnim putem“, već da nađe načine da dodatno pogorša odnose. I srpskoj i hrvatskoj političkoj eliti, kao i značajnim delovima tih društava, sukobi donose korist, tako da su te politike „vrlo racionalne“, smatra naša sagovornica.

Borko Stefanović, bivši politički direktor Ministarstva spoljnih poslova i aktuelni lider Levice Srbije, ocenjuje za Danas da je „Dačić u kampanji, i, kao i njegov šef Vučić, ne vodi računa o državnim interesima i stabilnosti regiona, već o rejtingu“.

– Razumem potrebu da se reaguje na poteze hrvatske vlade zbog veličanja ustaštva, ali posao ministra spoljnih poslova nije da se svađa, već da ispravlja „neravnine“. Hrvatska i mi smo postali jedni drugima vreće za udaranje, i to siromašne i zakrpljene vreće, da bi se dve vlasti zabavljale i čuvale svoje privilegije, konstatuje Stefanović.

S druge strane, istoričar i analitičar Dragomir Anđelković navodi za Danas da su reakcije šefa srpske diplomatije „iznuđene ponašanjem Zagreba“.

– Da je neko drugi na Dačićevom mestu možda bi „uvijenije“ reagovao na ponašanje Hrvatske, ali svakako bi bilo oštrih reakcija na tempo koji u poslednje vreme diktira ta susedna država, gde je na delu rehabilitacija NDH, kao što bih, smatram, reagovao, recimo, Izrael, da se u Nemačkoj sprovodi rehabilitacija nacističke politike. Dakle, možda bi neko drugi na čelu MSP-a drugačije „formalno stilizovao“ reakcije na poruke koje dolaze iz Zagreba, ali mislim da Dačić sledi politiku srpske vlade i da ne odstupa od kursa za koji se zalaže premijer Vučić. Vlada Srbije je, naime, ta koja kreira spoljnu politiku, a ne ministar Dačić, ističe naš sagovornik.

S druge strane, u Dačićevim javnim nastupima primetna je doza „ležernosti“, koja uglavnom nije bila svojstvena njegovim prethodnicima na ministarskoj funkciji, što pojedini tumače i kao „pozitivnu promenu“, budući da je u skladu sa svetskim trendovima vođenja politike „meke sile“. Ilustracije radi, na konferenciji za novinare sa šefom ruske diplomatije Sergejom Lavrovom u Beogradu ministar spoljnih poslova Srbije poklonio mu je dres moskovskog kluba CSKA i koporan, a tokom nedavne posete grčkog premijera Aleksisa Ciprasa Beogradu bila je primetna srdačnost u njegovim odnosima sa ministrom Dačićem. Naime, Dačić je, uz ministra rada Aleksandra Vulina, bio jedini koga je grčki zvaničnik poljubio u obraz tokom međusobnog pozdravljanja. Takođe, dobro je poznata Dačićeva sklonost ka pesmi nakon formalnih susreta, što pokazuje video-snimak nastao tokom večere organizovane za učesnike Ministarskog sastanka OEBS-a u Beogradu decembra 2015.