KoSSev otkriva koliko hektara zemljišta Vlada Kosova planira da oduzme u Leposaviću, uključeno i seosko groblje

Među ovim parcelama je i seosko groblje u Drenu, saznaje KoSSev. Za vladu Kosova novi komad zemlje na Severu ekspropriše se radi još jednog „infrastrukturnog projekta od javnog interesa“. Za lokalne Srbe – nova zabrinutost i strah usled nedostatka informacija o tome šta će se na brdu graditi.

Na sednici održanoj 16. januara kosovska vlada odlučila je da proglasi od posebnog javnog interesa nepokretnosti u katastarskim zonama Dren i Lešak, radi realizacije infrastrukturnih projekata.

U odluci se navodi da je tako nešto potrebno radi realizacije „Infrastrukturnih projekata od javnog interesa“.

„Odobrava se proglašenje od posebnog javnog interesa nepokretnosti vlasnika i nosilaca interesa potrebnih za realizaciju ‘infrastrukturnih projekata od javnog interesa’ katastarske zone: Dren i Lešak, Opština Leposavić, prema tabelama prepisanim sa relevantnih katastarskih evidencija za nosioce nepokretnosti, njihov položaj u okviru projekta od javnog interesa kao i njihove površine, koje tabele su sastavni deo ove odluke“, navodi se u ovom dokumentu.

Istom odlukom je naloženo Odeljenju za eksproprijaciju Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja i infrastrukture da u koordinaciji sa nadležnim ministarstvima, pokrene postupke eksproprijacije nepokretnosti u skladu sa Zakonom o eksproprijaciji.

U trećoj tački navodi se da su odeljenje za eksproprijaciju i Ministarstvo finansija, rada i transfera dužni da sprovode ovu odluku.

U odluci kosovske vlade koja se može pronaći na sajtu kabineta kosovskog premijera, nema detalja o površini parcele, razlogu zašto je proglašena da je od posebnog javnog interesa, odnosno kakvi će to infrastrukturni projekti da se realizuju.

Odgovore na ova pitanja pokušali smo da dobijemo u kosovskoj vladi ali do objavljivanja ove vesti izostali su.

Novinari KoSSev portala obratili su se upitima i portparolu kosovske vlade, te posebno kosovskoj vladi, ministarstvu životne sredine i prostornog planiranja i infrastrukture, kao i Ministarstvu finansija, rada i transfera. Ni sa jedne strane nije stigao odgovor, osim što nas je portparol kosovske vlade obavestio da je naš upit prosledio koleginici Nori Fatoši (Fatoshi), ali je i njen odgovor izostao do objavljivanja ove vesti.

Ipak, imali smo uvid u odluku odeljenja za eksproprijaciju Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja i infrastrukture.

U ovom dokumentu izneta je lista koja se sastoji od podataka o broju parcele, vlasniku, katastarskoj površini, kao i opštini u kojoj se nalazi nepokretnost čija se eksproprijacija zahteva.

Eksproprijacija se planira za sedam parcela u katastarskoj zoni Dren. Od toga se za jednu navodi da je vlasnik Opština Leposavić, za četiri da je u pitanju društvena svojina, tj. da je vlasnik preduzeće, a dve u vlasništvu osobe D. J.

Za šest od sedam parcela navodi se podatak o površini. Reč je o ukupno 395977 metara kvadratnih, tj. više od 39 hektara.

Za katastarsku zonu Lešak navodi se da se vrši eksproprijacija 13 parcela. Od ovog broja dve su u vlasništvu takođe jednog preduzeća, a ostalih 11 se kao vlasnici navode privatna lica, dok je za za pojedine paracele ima više suvlasnika. Ukupna površina svih parcela meri se na 427.533, odnosno više od 42 hektara.

Ukupna površina svih parcela prelazi površinu od 80 hektara i prema satelitskom snimku u koji smo imali uvid, u pitanju je jedan komad zemlje.
U Leposaviću danas sastanak sa meštanima

„Dve katastarske zone Dren i Lešak se naslanjaju jedna na drugu, to je čitavo jedno brdo. To je jedna celina ogromna. U pitanju je zapravo 83 ha“, potvrdili su nam u opštini Leposavić.

U opštini Leposavić tvrde da još uvek ne znaju za kakve namene tačno je doneta odluka o eksproprijaciji ovoliko „jednokomadnog“ zemljišta i naglašavaju da oni za planove da će se to desiti nisu znali, te da je, prema njihovim saznanjima, izostala i javna rasprava.

Kako su nam u ovoj opštini posvedočili, oni su se o već donetoj odluci o eksproprijaciji informisali samo kratkim saopštenjem nakon sednice na sajtu kosovske vlade, a detalje o planiranoj eksproprijacili su dobili „relativno skorije“, odnosno, kako nam ukazuju – „dosta kasno“.

U ovoj lokalnoj samoupravi za danas planiraju da pozovu pojedinačno vlasnike privatnih parcela, koji su se našli na ovoj listi. U pitanju su privatni posedi, ukupne površine oko 25 ha, dok je 57 ha u vlasništvu šumskog gazdinstva „Ibar“. U opštini nam potvrđuju da je jedna parcela njihova. Međutim, upravo se na toj parceli nalazi mesno seosko groblje.

„U pitanju je selo Dren. Oni su tu jednu opštinsku parcelu eksproprisali, ne znajući da se na njoj nalazi seosko mesno groblje“, kazali su nam u opštini, potvrđujući i da će danas pozvati i meštane Drena.

O najavljenoj eksproprijaciji obaveštena je i Kancelarija za KiM, koja je potom, prema potvrdi iz opštine, obavestila međunarodne predstavnike, odnosno posrednike.

„Ali konkretno na ova pitanja, daćemo odgovor nakon današnjeg sastanka koje ćemo da obavimo sa vlasnicima parcela. Pozvaćemo sve vlasnike parcela, predstavnike sela, i pozvaćemo zastupnika, advokata. Delovaćemo i politički, ali i da damo priliku da se i narod obrati“.

U opštini tvrde da su se takođe obraćali relevantnim adresama i tokom prethodnih odluka o eksproprijaciji u selu Košutovo i Bistrica, upravo i kosovskoj vladi, od koje navode da odgovore do danas nisu dobili, osim što su im „upotpunili dokumentaciju“.

Pitanje eksproprijacije zemljišta na Severu od strane kosovske vlade aktuelizovano je već mesecima unazad i do sada se na Severu povezivalo sa izgradnjom baza specijalne policije.

Kosovska vlada se, sa druge strane o tome do sada nije detaljnije izjašnjavala, osim što se u ovim odlukama, jednoobrazno naglašava da se radi o „infrastrukturnim projektima od javnog interesa“.

I srpski predstavnici su tokom protekle godine o istom pitanju bili diskretni, i znatno kasnije progovorili na ovu temu od prvih vesti o eksproprijaciji koje su procurele u javnost.

U protekloj godini su u više navrata donošene odluke o eksproprijaciji zemljišta na Severu, pre svega u opštinama Zubin Potok i Leposavić, na koje se iz Prištine gleda kao na pogranične oblasti sa „severnim susedom“ – Srbijom.

Sredinom decembra, na 112. sednici, eksproprisana je zemlja u Šaljskoj Bistrici i ponovo u Jasenoviku.

Krajem avgusta eksproprisane su parcele u obe opštine, kada je više meštana i lokalnih izvora svedočilo da je makar deo novoizgrađene baze specijalne policije u Jasenoviku podignut na otuđenom zemljištu.

U Zubinom Potoku, zemlja je eksproprisana u najmanje četiri sela: Donjem Jasenoviku, Velji Breg, Padine i Brnjak. Prema šturim informacijama do sada iz ove opštine, koje je u javnost iznosio jedini opozicioni odbornik Milija Biševac, navodno je sada već bivša zamenica bivšeg gradonačelnika Latinka Perović, u septembru obavestila odbornike da je opštinska uprava tada „dobila papir“ iz Prištine u kojem se navodi da se planira eksproprijacija zemljišta i oduzimanje objekata u vlasništvu građana u delovima sela Velji Breg, Padine i Brnjak. Odbornici su tada obavešteni i da će određeni stambeni objekti biti srušeni, te da je оpštinsko rukovodstvo navodno upotrebilo „sve pravne norme“, ali i da je „nemoćno da to spreči“.

„Rekli ste da ste sva sredstva upotrebili. Ništa niste upotrebili, do trenutka dok premijer Kurti nije došao da obiđe bazu i tada ste izašli pred građane. Kao pravnik, da li je građanska neposlušnost protivustavna? Nije. Da li su protesti protivustavni, da li su protivpravni? Nisu. Da li ste organizovali jedan protest? Da li ste izašli pred građane da im kažete šta je problem? Ne. Tako da nemojte da kažete da ste iskoristili sva pravna sredstva“, odgovorio im je tada Biševac.

U više navrata KoSSev portal se prošle godine obraćao opštini Zubin Potok i gradonačelniku lično, a u vezi sa aktuelnom situacijom, odakle su takođe odgovori izostali.

U prvoj polovini 2022. podignuto je više baza specijalne jedinice Kosovske policije u Zubinom Potoku i Leposaviću.

Upravo eksproprijacija privatnog zemljišta, odnosno izgradnja više baza u zaseocima na Severu, zabrinjava meštane.

Predstavnici Srpske liste su tek krajem godine glasnije započeli da kao zahtev iznose povlačenje specijalnih baza sa Severa, a o samoj eksproprijaciji retko govore.

Reakcija Srpske liste, uz reakciju direktora Kancelarije za KiM, zabeležena je ipak dan nakon što su mediji objavili vest o poslednjoj eksproprijaciji zemlje u opštini Leposavić. Osim osude i upiranja prstom u kosovskog premijera Aljbina Kurtija, javnosti nisu tada ponudili odgovor na pitanje, šta će i da li su nešto preduzeli, u vezi sa istim pitanjem.Kako KoSSev saznaje, više porodica je u opštini Zubin Potok u međuvremenu podnelo tužbu za utvrđivanje zakonitosti o eksproprijaciji.

          Kosovski zakon o eksproprijaciji

U kosovskom zakonu u eksporijaciji predviđena je javna rasprava, kao i rok za dostavljanje komentara, a na šta je više lokalnih izvora u Zubinom Potoku i Leposaviću tokom prethodnih meseci našem portalu ukazivalo da je ova aktivnost navodno izostala. To su nam potvrdili i u opštini Leposavić pred objavljivanje ove vesti.

Javna rasprava je predviđena da se održi u opštini u kojoj se vrši eksproprijacija, i to u roku od 15 dana, ali nakon prethodnog roka od 10 dana predviđenog za dostavljanje komentara svih zainteresovanih lica organu koji ekspropriše.

Nakon toga, sledi rok od 30 dana u kojem organ koji ekspropriše razmatra pisane primedbe i stavove koji su izneti na pisanim raspravama, kada se i donosi preliminarna odluka o zakonitosti predložene eksproprijacije.

Konačna odluka o eksproprijaciji se donosi tek nakon 12 meseci i to započinje 30, odnosno 15 dana nakon što na snagu stupe preliminarna rešenja. Međutim, u slučaju da se podnosi tužba na preliminarnu odluku, ovaj period za donošenje konačne odluke produžava se za broj dana od donošenja prvobitne presude, do dana kada se odlučuje o žalbi.