Mi nećemo vladati, služićemo građanima, poručio je u utorak Miloš Bošković, novopostavljeni predsednik Skupštine niške opštine Medijana, jedine opštine u Srbiji u kojoj, nakon junskih lokalnih izbora, na vlasti više nisu naprednjaci.
Bio je to dobar izbor reči u opštini u kojoj građani to u velikoj meri to očekuju, zbog čega su, valjda, i smenili koaliciju oko Srpske napredne stranke, koja se u tome nije dokazala.
Glasali su oni većinski protiv naprednjaka i na prethodnim izborima, ali zbog „preletanja“ i drugih okolnosti opozicija nije uspela da formira opštinsku upravu.
U Skupštini opštine Medijana sada će sedeti 16 odbornika iz opozicije- Grupe građana „Dr Dragan Milić“, koalicije „Biramo Niš- Biramo Medijanu“ i koalicije „Ujedinjeni- Nada za Niš“, i 11 odbornika koalicije oko SNS.
„Jedina slobodna opština u Srbiji“ je centralna gradska opština u Nišu, koja se prostire na samo desetak kvadratnih kilometara površine, neposredno uz Nišavu, ali zbog guste naseljenosti ima skoro 90.000 stanovnika, i jedna je od najvećih opština u Srbiji.
Osnovana je 11. oktobra 2004. godine i jedna je od pet gradskih opština, koliko ih Niš ima.
Medijanci vole da pomenu da je na njihovoj teritoriji, u arheološkom nalazištu Medijana, rođen rimski car Konstantin Veliki koji je Milanskim ediktom 313. godine priznao hrišćanstvo i time promenio tok istorije.
Posebno mesto ova opština je imala 2013. godine, kada je u Nišu organizovana centralna proslava 1.700 godina Milanskog edikta, od koje ipak ni Niš ni Srbija nisu umeli da „profitiraju“.
Ćele kula na teritoriji opštini Medijane
Uverenje građana Medijane da je car Konstantin rođen na njenoj teritoriji ne uspevaju da razbiju ni sve glasniji stručni glasovi da ovo arheološko nalazište nije njegova carska palata, već poljoprivredno dobro i distributivni centar „Municipijuma Nais“ izvesnog Remetalka, bliskog Konstantinović prijatelja viteškog ranga.
Prema nekim stručnim procenama, car Konstantin je zapravo rođen izvan zidina Niške tvrđave, ali to je već jedna druga opština, Crveni Krst.
Nema dileme, međutim, da je Ćele- kula (na turskom „kula od lobanja“), na terioriji Medijane, jedinstveni spomenik na svetu.
Tadašnja turska vlast ju je sagradila u znak odmazde od lobanja poginulih srpskih ratnika, predvođenih vojvodom Stevanom Sinđelićem u bici na Čegru tokom Prvog srpskog ustanka.
Prema istorijskim izvorima, Sinđelić je 31. maja 1809. na ovom brdu kod niškog sela Kamenica, ne mogavši da pobedi brojno jače turske snage, pucao iz kubure u podzemni magacin baruta, te su u eksploziji poginuli svi srpski vojnici, njih oko tri hiljade, kao i oko šest hiljada Turaka.
Turci su u ovaj spomen toranj uzidali 952 lobanje poginulih ustanika, od kojih je danas ostalo samo 58.
Ove godine Medijana bi trebalo da dobije i spomenik nenasilju, koji će biti jedinstven u Srbiji, na inicijativu porodice studenta Vuka Stojiljkovića ubijenog pre jedne decenije.
Biće podignut u parku Sveti Sava, inače uz park Čair najveći u Medijani, gde je mladi Stojiljković ubijen.
Glavni motiv idejnog rešenja spomenika „Polet“ su beli golubovi koji kao da izleću iz kaveza i poleću ka nebu.
Na postolju spomenika biće ispisani stihovi “Besmrtne pesme” Miroslava Antića: „Hiljade šarenih riba lepršaće mi kroz oko/I zemlja će me skriti/I korov će me skriti/A ja ću za to vreme leteti visoko”.
Na njemu će se naći imena tragično preminulih u nasilju, među kojima i Stojiljkovićevo.
Fond „Sveta Petka“
Ova opština je jedinstvena u Srbiji i po Fondu „Sveta Petka“, iz kojeg se finansira vantelesna oplodnja, a da se pritom ne predviđa starosna granica za roditelje.
Jedinstvena je i po tome što bračni ili vanbračni parovi sami biraju zdravstvenu ustanovu u Srbiji ili inostranstvu u kojoj žele da obave ovu proceduru.
Posebnost je i što broj parova koji dobijaju novčanu pomoć za vantelesnu oplodnju nije ograničen, već se finansiraju svi koji ispunjavaju medicinske i druge uslove.
Prema podacima opštine, od 2006. godine, kada je počela ova podrška lečenju neplodnosti, javilo se više od 230 parova, a rođeno je najmanje 20-toro dece.
Medijana, takođe, ima i „jedinstvene kafane“, od kojih je „Nišlijsku mehanu“ BBC na svom portalu o putovanjima stavio na listu „gde treba jesti kada ste u Srbiji“.
Uz ovu mehanu na listi su još samo beogradske kafane „Madera“ i „Mala fabrika ukusa“ i novosadski „Salaš 137“.
Turistička atrakcija u opštini je i Kazandžijsko sokače koje je u dobroj meri zadržalo duh starog Niša, sa većim brojem kafana i kafića.
Dragoslav Ćirković, osnivač opštine Medijana i predsednik opštine u dva mandata, od 2004. do 2012, kaže da su za Medijanu karakteristični „pristojni građani koji je doživljavaju kao svoju kuću“, držanje do lepih tradicija i naročita briga za najmlađe, kroz brojne programe i akcije.
„Svako ko u Medijani ima doživljaj vlasti, nema tu šta da traži. Ljudi dozivljavali Medijanu kao svoju kuću čija su vrata za njih uvek otvorena. Opština se, bar dok sam ja bio na njenom čelu, bavila životima građana, odnosno nastojala da im obezbedi što dostojanstveniji i pristojniji život. Nastojali smo da im damo ono što im je potrebno- uređeno priobalje Nišave, parkovske površine i dvorišta, čiste i sređene ulice ili kulturne manifestacije, posebno tokom leta. Park Sveti Sava je tada postao drugi centar Niša. Poseban imperativ bila su deca, kojih u 21. veku ponajmanje ima“, kaže Ćirković za Danas.
On kaže da je tačno da gradske opštine imaju malu nadležnost, i da u velikoj meri zavise od Grada ili Republike, ali naglašava da se „za nadležnosti bori“, a odnos sa naprednjačkom vlašću u velikoj meri zavisi i od onoga što će činiti uprava Medijane.
„U vremenu kada sam ja bio prvi predsednik opštine, inače izabran neposrednim glasanjem na izborima, što je po tadašnjem zakonu bilo moguće, gradonačelnik je bio Smiljko Kostić, iz druge stranke, sa kojim sam nastojao da uspostavim normalan odnos. Vlast i nadležnost vam niko dati, za nju borite, i svojim radom proširujete svoje nadležnosti“, kaže Ćirković.
On dodaje da bi, po njegovom mišljenju, gradove trebalo decentralizovati i iz njihove nadležnosti izbrisati sve sem kapitalnih investicija, a da bi gradonačelnike i predsednike opština ponovo trebalo da biraju građani neposredno, na osnovu njihovih imena.
„Očekujem da Medijana upali baklju slobode i smenjivosti vlasti u Srbiji. Građani naše opštine su poručili SNS-u da nije dostojan da njome uravlja, a poručili su to i građani celog Niša, koji su većinski glasali za smenu te vlasti. Siguran sam da će na novim izborima Niš biti slobodan grad, pa makar Aleksandar Vučić, koji malo- malo pa je u našem gradu, ovde prijavio i stalno prebivalište“, kaže Ćirković.
On dodaje da je na novoj vlasti u Medijani sada velika odgovornost i prilika da pokažu da mogu drugačije i bolje, a da su joj građani „prioritet nad prioritetima“.
„Vlast SNS je izgubila i Medijanu i Niš zbog svoje bahatosti i zbog toga što im građani nisu bili na prvom mestu, već oni samima sebi. Nikakva krađa im neće pomoći da te glasove vrate ni u opštini ni u gradu“, kaže on.
Obrazovni i kulturni centar Niša
Na teritoriji Medijane je sedište šest od 13 fakulteta Univerziteta u Nišu, kao i veliki broj privatnih fakulteta.
Tu se nalazi i deset osnovnih i dvanaest srednjih škola.
U ovoj opštini su Narodno pozorište, Pozorište lutaka, Simfonijski orkestar, Narodni muzej i Sinagoga.
Opština organizuje Medijana fest, u okviru kojeg se, tokom leta, može prisustvovati brojnim kuturnim i zabavnim manifestacijama.
Već godinama unazad, 13. januara, u parku Sveti Sava, za Nišlije priređuje doček Nove godine po julijanskom kalendaru, uz koncerte muzičara i vruće vino.
Organizjue i Medijana sport fest, Festival dečijeg stvaralaštva i stvaralaštva za decu, „Medijana za bebu više“ i „Zimske dane u Medijani“.
Zaštita države za Skupštinu grada i Gradsku kuću
Na teritoriji Medijane su zgrada Skupštine grada i Gradska kuća, u kojoj se nalaze kabineti gradonačelnika i gradskih većnika, koje su pod zaštitom države.
Tu su između ostalog spomenik Milanskom ediktu 313-2013, kralju Aleksandru, Oslobodiocima Niša, Vuku Karadžiću, Petru Bojoviću.
Najznačajnije zdravstvene ustanove
U Medijani se nalaze i najznačajnije zdravstvene ustanove- Univerzitetski klinički centar, koji pokriva područje sa oko dva miliona stanovnika koji gravitiraju ka njemu, i Dom zdravlja, inače najveći u Srbiji.
Tu su i Hitna pomoć, Institut za javno zdravlje, Zavod za zaštitu zdravlja radnika i Vojna bolnica.
Vučić i Medijana: Prva upozorenja
Predsednik Srbije i osnivač SNS Aleksandara Vučić, koji je u utorak, u vreme održavanja konstitutivne sednice Skupštine opštine Medijana, posetio Niš, kako bi podržao kapitalne investicije, kazao je da „nije imao pojma“ da se se sednica održava.
On je kazao da je njegov dolazak, kako je rekao, „planiran dva meseca“ i upitao saradnike „što mi niste rekli?“.
„Jedva čekam da vidim te izuzetne rezultate koje ćete da napravite. Dobro je da iz faze kritike uđete da nešto napravite za ljude. Da vidim šta ćete, osim da kukate, da vidim šta ćete da uradite. Ok, ja sam kukao kako je nezaposlenih 27 odsto i nema fabrika, ali sam doveo fabrike. Siguran sam u njihove sposobnosti, dovešće investitore i fabrike. Na građanima je da vide i ocene. Čestitam im“, poručio je opoziciji koja je preuzela vlast u Medijani.
On je dodao da očekuje da mu „narod za šest meseci ili godinu dana kaže kakvi su fascinantni rezultati koji su postignuti na opštini Medijana“.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.