Bez kačamaka nema prvomajskih uranaka: Tradicija duga dva veka u Kragujevcu

Poslednjih decenija izleti za Međunarodni dan rada imaju isključivo zabavno-roštiljski karakter, a ne prerogativ „klasne borbe” ili nekog organizovanog oblika „političke svesti”.

Košutnjak

Prva organizovana proslava Prvog maja u Kragujevcu bila je 1904. godine u izletištu Košutnjak. Nekadašnja šuma samog kneza Miloša, danas park-šuma na desnoj obali Bresnice, površine 60 hektara na prostoru između Iline vode i teferiča (što je već samo po sebi izraz za izlete). Hlad hrastovih i četinarskih stabala mami izletnike i danas.

U Košutnjaku se kod terena istoimenog fudbalskog kluba organizuju prvomajski uranci sa tradicionalnim kačamakom u ranu zoru. Naravno, ne izostaje ni sve „ono drugo”.

Ilina voda

Mondensko izletište Kragujevčana u 19. veku. Dugo zapušteno, obnovljeno poslednjih decenija zajedno sa istomenom, čuvenom česmom.

Danas park u predgrađu Kragujevca površine nešto veće od 7 hektara sa sportskim terenima, mini zoološkim vrtom i školom jahanja.

Šumarice

Tradicija prvomajskih, ali i đurđevdanskih uranaka u kragujevačkim Šumaricama začeta je još između dva svetska rata. Kompleks udaljen samo 5 kilometara od samog centra grada. Prostor koji objedinjuje gradski park od 537 hektara i Spomen park „Kragujevački oktobar” posvećen nevinim žrtvama nemačkog streljanja 21. oktobra 1941. godine.

Na području Šumarica nalazi se jezero, veštačka akumulacija površine 22 hektara, Botanička bašta najveća u ovom delu Evrope, hotel, vikend naselje, poznati restorani.

Pivarsko brdo

Još jedna lokacija koja ima tradiciju odlazaka za Prvi maj dužu od veka. Rejonski park u naselju Pivara površine 2,14 hektara sa česmom i igralištem za decu.

Posle rata u Pivarskom parku leti su se održavale čuvene igranke, a na ovom mestu 1965. godine sagrađen je prvi pravi teren za rukomet u Kragujevcu.

Bubanj jezero

Kragujevac je jedan od retkih gradova koji ima jezero u samom urbanom jezgru. Bubanjsko jezero u naselju Bubanj, pored istoimene česme (po kojoj je ceo kraj dobio ime jer je „voda bubnjala”) sada, posle uređenja ima nešto manju površinu od nekadašnjih 3 hektara.

Jezero je duboko 1,2 metra, a u njega su ribolovci u povratku sa pecanja ubacivali ribu tako da je danas bogato: zlatnim i srebrnim karašima, šaranima, bodorkama, bndarima, beovicama i klenovima. Ovo popularno kragujevačko izletište stanište je divljih pataka i crnih liski.

Gružansko jezero

Na samo nešto više od 20 kilometara od Kragujevca nalazi se Gružansko jezero. Ovo jezero, ne bez razloga od milošte nazvano „Šumadijsko more” prostire se na površini od 900 hektara, negov obim je oko 40 kilometra, a na najširem delu je dugačko preko tri kilometra. Negova dužina je oko 10 kilometara. Obala Gružanskog jezera je relativno niska, dobro razruđena, obrasla livadama, šumarcima i niskim listopadnim žbunjem.

Odmor na obalama Gružanskog jezera podrazumeva boravak u seoskoj sredini (turistička domaćinstva), ali i u hotelskom smeštaju poput onog u Hotelu Ravni Gaj.

Na izletu u gružanskom kraju posetioci mogu obići: manastir Kamenac u Čestinu i destileriju Aleksić Prvi u Guberevcu. Za ljubitelje biciklizma na raspolaganju je obeležena bisiklistička ruta u dužini od 42 kilometra koja prolazi kroz čak sedam sela opštine Knić.

Levač

Na samo dvadesetak kilometara od Kragujevca nalazi se oblast Levač, po mnogima najlepši i najpitomiji kraj Šumadije (delom i Pomoravlja). Levački kraj sem prirodnih lepota i poznatog voćarstva i vinogradarstva prepun je drevnih kulturno-istorijskih znamenitosti. Iako se u istorijskim hronikama pominje još od 12. veka, na žalost poslednjih godina Levač je najprepoznatljiviji po odlučnoj borbi njegovih žitelja da stopiraju istraživanje i iskopavanje litijuma u okolini Rekovca.

Za prvomajske praznike, izlete, piknike i obilaske kolege iz Levačkih novina preporučuju samo neka od njih: manastir Preradovac iz 13. i Raletinac iz 15. veka, Bobanovu baru, Govor vodu izvor na brdu Grad, Dragovačko jezero i Samar (922 metra) najviši vrh Gledićkih planina odakle „pogled puca” na dolinu Gruže, Zapadne Morave i Kraljevo.

Više vesti iz ovog grada čitajte na posebnom linku.

Još vesti iz ovog grada

Pesnički kolektiv „Svi mi“ na turneji sa performansom „Poezija zna“

Neće nam doći ni Harvard ni Kembridž, već Troteri iz Pekama

Važan i neizostavan dokument jugoslovenske popularne kulture: Monografija grupe „Smak”

Petar Mošić predstavlja samostalnu izložbu – „Spavači“