Dan kada je rođena SFRJ 1Foto: Beta/Branislav Božić

Ustavom iz 1963. je potvrđeno ustoličenje samoupravnog modela u svim sferama i na svim nivoima društvenog života što je izraženo u novom nazivu države, Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (SFRJ).

Ustavom od 1963. Autonomna kosovsko-metohijska oblast proglašena je Autonomnom pokrajinom Kosovo i Metohija.

U razvoju jugoslovenskog federalizma autonomne jedinice, koje su bile u sastavu Srbije imale su isti položaj, ali je među njima postojala određena razlika (naziv, različit broj predstavnika u Veću naroda, AP Vojvodina je imala Vrhovni sud).

Saveznu skupštinu čini pet veća umesto dotadašnja dva, a pored Saveznog veća uvedena su i četiri samoupravna: Privredno, Prosvetno-kulturno, Socijalno-zdravstveno i Organizaciono-političko.

Predsednik republike nije više imao i funkciju predsednika Saveznog izvršnog veća, te dve funkcije su odvojene. Propisano je da se predsednik bira svake četvrte godine sa mogućnošću da isto lice bude izabrano dva puta za predsednika.

Uvedene su nove institucije: potpredsednik republike, Ustavni sud i Savet federacije. Savezno izvršno veće su sačinjavali predsednik i određeni broj članova koje je veće biralo.

Članovi SIV-a birani su iz Skupštine vodeći računa o nacionalnom sastavu. Uveden je princip rotacije na rukovodećim državnim i političkim funkcijama.

Utvrđeno je mesto društveno-političkih organizacija Savez komunsta Jugoslavije (SKJ) i Socijalistički savez radnog naroda Jugoslavije (SSRNJ) u političkom sistemu.

Pojam „društveno-političke zajednice“ podrazumevao je opštinu, srez, autonomnu pokrajinu, socijalističku republiku i federaciju. Određena su njihova prava i dužnosti.

Na ovaj Ustav podoneta su 42 amandmana, a bitne promene u strukturi federacije počele su Ustavnim amandmanima 1967. i 1968. i celovit oblik poprimile 1971. godine.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari