Isak Njutn: Najveći strah neosporivog genija bio je da će biti ismejan 1Foto: WIkipedia/www.newton.cam.ac.uk

Isak Njutn rođen je 4. januara 1642. godine. Odigrao je presudnu ulogu u naučnoj revoluciji 17. veka i svojim otkrićima postavio temelje modernoj fizici. Ipak, njegov život bio je obojen ljubomorom, sitničarenjem i doživotnim sukobima.

Iako je uživao najviše počasti tog vremena, za jednog naučnika i najmanju kritiku je veoma loše podnosio.

Rođen je u porodici farmera, a otac mu je preminuo tri meseca pre njegovog prevremenog rođenja.

Njegova majka se ubrzo preudala i odselila, a Njutna, koji nije gajio simpatije prema novom izabraniku, ostavila svojoj majci na čuvanje.

U školi je bio odličan učenik i već na početku izgradio temelje u matematici, koja će ga i navesti na put istraživača i obezbediti večnu slavu kao jednog od najuticajnjih naučnika čitave ljudske istorije.

Nakon što je po drugi put ostala udovica, njegova majka se vratila u porodičnu kuću, a budućeg matematičara vratila sa školovanja i od njega pokušala da načini farmera, što mladog Isaka Njutna ni najmanje nije zanimalo.

Na molbe profesora Isak Njutn je naposletku vraćen u školu i svoje obrazovanje nastavio nesmetano briljirajući kao najbolji učenik Kraljevske škole koju je pohađao.

Svoje školovanje nastavio je na Univerzitetu u Kembridžu, gde se po prvi put susreo sa radovima modernih filozofa i naučnika Rene Dekarta, Galileja i Johana Keplera.

On tu otkriva binomnu teoremu i postepeno izvodi neka od svojih najpoznatijih otkrića, infinitezimalni račun, zbog kojeg je izbio dugogodišnji spor oko prvenstva, otkrića iz oblasti optike i zakon gravitacije, mnoga od njih izvan fakulteta koji je bio zatvoren tih godina zbog prevencije usled širenja kuge.

Isak Njutn: Najveći strah neosporivog genija bio je da će biti ismejan 2

Spor koji se odnosio na infinitezimalni račun nastao je između Njutna i Lajbnica i trajao je sve do Lajbnicove smrti. Iako su ova dva naučnika do sličnih otkrića došli odvojeno, to je proizvelo dubok sukob između matematičara Kontinentalne Evrope i Velike Britanije, što je značajno usporilo razvoj matematike u ovoj državi.

Isak Njutn je veoma pažljivo birao dela koja će objaviti ne bi li izbegao da u slučaju greške bude ismejan i oštro iskritikovan, zbog čega otkrića do kojih je nezavisno došao pre Lajbnica nije objavio dugo nakon nemačkog naučnika.

U sporu sa kolegom Isak Njutn je koristio sva sredstva i uticaj kako bi se obračunao sa Lajbnicom, često zloupotrebljavajući svoj položaj, a javni progon nastavio je čak i nakon Lajbnicove smrti.

Skoro svaki rad objavljen tih godina sadržao je bar pokoji redak namenjen blaćenju imena nemačkog naučnika, bez obzira na stvaran predmet rada.

Po diplomiranju on postaje sveštenik u Anglikanskoj crkvi, ali dozvolom kralja Čarlsa II biva oslobođen svešteničkih dužnosti kako bi imao vremena za nauku.

Predavao je optiku i proučavajući prelamanje svetlosti došao do oktrića da boje koje vidimo nisu boje koje sam predmet emituje, već rezultat interakcije od ranije već obojene svetlosti drugih tela. Svoja otkrića predstavio je u eseju „O bojama“.

Poznajući kako se svetlost ponaša, Isak Njutn je izradio i poseban teleskop koji je prenebregao problem disprezije svetlosti.

Kada su naučnici koji su se bavili problemom gravitacije ostali bez rešenja da dokažu Keplerove zakone o ovom pitanju, oni su otišli i pomoć zatražili upravo od Isaka Njutna, koji je problem zbog kojeg su oni došli već ranije rešio.

Njegov dalji rad u ovoj oblasti rezultiraće kapitalnim delom „Matematički principi prirodne filozofije“, objavljenom 1687. godine.

U ovom delu nalazi se Njutnov zakon gravitacije i njegovi zakoni kretanja, koji su najveća naučna otkrića ovog istraživača kojima je postavio temelje modernoj fizici.

Danas se i dalje prepričava priča o jabuci koja je pala sa drveta, u nekim interpretacijama čak i pravo na glavu Isaku Njutnu, koje je navelo Isaka Njutna da razmišlja o gravitaciji, ispituje se i raspravlja oko porekla i lokacije najpoznatijeg drveta jabuke.

I sam Isak Njutn je spomenuo pad jabuke sa drveta objašnjavajući kako deluje sila gravitacije, te je ova anegdota najverovatnije proizvod njegovog preuveličavanja kako je došao do otkrića.

Bio je predsednik engleskog Kraljevskog Društva i bio proglašen vitezom, što je u tom trenutku bila najviša počast koju je jedan naučnik dobio.

Umro je u snu 1727. godine i sahranjen u Vestminterskoj Opatiji.

Iako brilijantnog uma, Isak Njutn je imao turbulentan privatni život, na koji je najveći uticaj imao ogroman ego naučnika koji ga je iznova i iznova uvodio u nove rasprave, koje su kraj dočekale tek sa smrću naučnika.

U njegovoj kosi su posle smrti pronađeni ostaci žive, koji su verovatno bili rezultat njegovih alhemijskih istraživanja.

Naučnikovo ekscentrično ponašanje za mnoge je time bilo objašnjeno, iako i danas ostaje nejasno da li je tome ipak bio razlog odvojenost od majke tokom ranog detinjstva i loš odnos koji je imao sa očuhom.

Bez obzira na širinu tema kojima se bavio, bez obzira što se mora napraviti razlika u delima koja je objavio i koja su ostala neobjavljena, mnoga i do kraja Drugog svetskog rata i bez obzira što se njegov rad često meša sa radovima njegovih savremenika koji su sa njim sarađivali, Isak Njutn je ostavio neizbrisiv trag i odlučan uticaj na stvaranje modernih prirodnih nauka i jedan je od nosilaca naučne revolucije 17. veka.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.

Komentari