Južna Koreja: Kraljevske palate Seula

Seul je posleratno ime prestonice Koreje, koju je kao kraljevski grad Hanjang osnovala konfučijanska dinastija Ćoson, na samom kraju četrnaestog veka.

Kraljevske palate čuvaju istoriju, a tradicija se može videti i na ulicama, na kojima sam sretao stanovnike obučene u tradicionalnu odeću hanbok, ili u smeni straže ispred kraljevske palate, kao i budističkom festivalu lampiona.

Tradiciju čuvaju i monumentalni spomenici među oblakoderima – admiralu Ći Sun-Sinu, pobedniku nad Japancima, i kralju Sećongu, kreatoru korejskog pisma.

Prva kraljevska palata, Đeongbok („Palata sjajne sreće“), sagrađena je prve godine po osnivanju prestonice i bila je centar oko koga se grad razvijao.

Ona je postavila pravila gradnje i drugih palata, kao kompleksa paviljona, postavljenih prema principima feng šuija. Paviljoni su okrenuti prema jugu (sa izuzetkom jedne palate), sa veštačkim potokom ispred (jin) i planinom Bugak (Bugaksan), koja ih štiti od zlih duhova, iza (jang).

Okružene su zidovima, a do tri centralna paviljona dolazi se kroz tri kapije. Građene su od drveta, što im je davalo izuzetnu eleganciju ptica raširenih krila, ali ih činilo osetljivim na česte požare, zbog načina zagrevanja i najezde osvajača. Japanski i Mandžurijski osvajači, ali i lokalne pobune i Korejski rat, pretvarali su palate u zgarišta.

Neke od njih bile su odmah obnovljene, a palata Đeongbok, spaljena u šesnaestom veku, obnovljena je posle tri veka. U centru palate je Prestoni paviljon, najveća zgrada dinastije Ćosong, na čijem su krovu bogovi „četiri pravca“ feng šuija – plavi zmaj, beli tigar, crveni feniks i crna kornjača.

Pored paviljona kraljevske porodice nalazi se niz drugih, u kojima su razmatrani državni poslovi i čuvani spisi. Poseban paviljon na stubovima, namenjen državnim svetkovinama, okružen je veštačkim jezerom, kako bi se pojačala njegova savršena estetika.

Palata Čangdeok („Palata slavne vrline“), sa početka petnaestog veka, bila je rezidencija kraljeva dvesta pedeset godina.

Centralni paviljon je prestoni, a ispred njega nalaze se dva reda kamenih „stubova rangova“, iza kojih se svrstavalo plemstvo odgovarajućeg nivoa za vreme proslava. Pored su administrativni i rezidencijalni paviljoni, a u zelenilu škole za činovnike (po konfučijanskom principu sticanja položaja znanjem) i biblioteke.

Posebnu lepotu kompleksu daje Huvon, „tajna bašta“, sa romantičnim paviljonima u kojima su kraljevi pisali pesme. A u „seljačkoj kući“ kralj Sunćo je boravio da bi se učio prostom životu svojih podanika.

Deoksu palata („Palata vrline i dugovečnosti“) bio je privremena rezidencija, pošto su japanski osvajači spalili prethodne palate, krajem šesnaestog veka, a stalna tek za poslednje kraljeve, početkom dvadesetog veka. Kralj i kraljica, nasuprot tradiciji, ovde su delili jedan paviljon.

Dinastija Ćoson vladala je Korejom skoro šest vekova. Duhovi kraljeva i kraljica pohranjeni su u hramu Ćongmjo, u drvenim „tablama duhova“.

U dva paviljona pohranjeno je ukupno osamdeset tri duha veličanstava, a u trećem isto toliko značajnih ličnosti dinastije.