Kina: Važno raskršće razmena

Kroz prozirne oblake prašine prolazili smo pored nepreglednih gradilišta stambenih zgrada sa 30 i više spratova i ušli među blokove novosagrađenih poslovnih, uslužnih i turističkih objekata sa čijih visokih krovova su sijale reklame. Pred udobnim hotelom „DŽongdžuo Garden“ je oluja prestala.

Moderan grad sa najdužom istorijom u Kini, Dengdžou je smešten na istočnoj padini čuvene kineske svete planine Songšan i na obali najvećeg vodotok Žute reke. Geografski, nalazi se u središtu najnastanjenijeg dela najmnogoljudnije zemlje na svetu, istočne i centralne Kine.

Grad je istovremeno star i nov. Star, jer preci kineskog naroda nikada nisu napustili ovo mesto pošto su ga odabrali za prebivališta pre 100.000 godina. O savremenosti Dengdžou desetomilionskog grada, na prostoru od preko 7.500 kvadratnih kilometara, govore izuzetna ekonomska dostignuća poslednjih decenija.

Kineska civilizacija je začeta pre 15.000 godina, a oformljena je pre 5.000 godina. Kinesko društvo je počelo preobražaj iz plemenskog društva u nacionalnu civilizaciju pre 5.000 do 4.000 godina.

Dengdžou je u punoj meri iskusio i učestvovao u stvaranju ovog procesa od starog kamenog doba do novog kamenog doba. Bogata kultura Žutog imperatora (2717-2599 pre nove ere) i njegovog plemena u oblasti Dengdžoua, koje se prenosilo od starog doba, postalo je osnova kineske civilizacije. Huangdija, ili Žutog imperatora, legendarnog heroja Kinezi smatraju zajedničkim pretkom. U čast njegovog rođendana, trećeg dana trećeg meseca Kineskog lunarnog kalendara su u Dengdžou velike svečanosti.

Da Ju, prvi car dinastije Sja (od 21. do 16. veka p.n.e.), osnovao je prestonicu u Jančengu, danas Dengfengu, gradu u sastavu Dengdžoua pre 4.000 godina. Potom je dinastija Šang (1600-1046 p.n.e.) uspostavila prestonicu u Dengdžou koji je napredovao, pa lokalni istoričari konstatuju kako je jezgro današnje Kine ukorenjeno u tom gradu, pa tako zaživeo i okvir ujedinjene i raznolike kineske civilizacije. Dengdžou je bio prestonica dinastije DŽou (1029-256 p.n.e.) i tokom Perioda Zaraćenih država (476-221 p.n.e.).

Zbog povoljne lokacije u centralnoj Kini, Dengdžou odavno predstavlja važno raskršće kineskih kulturnih razmena. Upijajući kulture iz različitih delova Kine, ljudi u Dengdžoua su stvorili ranu kinesku filozofiju, počeli da uspostavljaju glavne principe konfučijanstva, budizma i taoizma i pevali široko rasprostranjenu Knjigu poezije.

Dengdžou je mesto gde su se prvi put u Kini odvijale aktivnosti vezane za astronomiju. Mnogi relikti sa obojenim crtežima o astronomskim fenomenima otkriveni su u ostacima sela Dahe, u severoistočnom predgrađu Dengdžoua a datiraju od pre 6.000 godina.

Dengdžou je i postojbina kineske svile. Postoje mnoge legende kako su Žuti imperator i njegova supruga Leizu gajili svilene bube da bi dobili svilu. Različite vrste svile otkrivene u ruševinama Kingtai, u Dengdžou, takođe predstavljaju najranije svilene proizvode u Kini.

Najstariji predmeti od porcelana pronađeni u Kini, takođe, potiču iz Dengdžoua. Bronzani četvrtasti kotao iz Dulingha, najranija kineska dragocenost iz bronzanog perioda, otkrivena je usred ulice u ovom gradu. Veština kovanja gvožđa je u Dengdžoua razvijena više od 2.000 godina pre nego u Evropi.