Foto: Depositphotos/ Orson
Ne postoji najveći prost broj, sam po sebi. Kao što prirodnih brojeva ima beskonačno mnogo i brojevna osa se nikad ne završava, otac geometrije, Euklid, još u trećem veku pre nove ere pokazao je da je i niz prostih brojeva beskonačan.
Međutim, kako nedavno preneli brojni mediji, otkriven je novi najveći čoveku poznat prost broj.
Novootkriveni, najveći do sada prost broj pronađen je uoči Nove godine i potvrđen nakon više drastičnih provera za koje je moćnim računarima potrebno i po nekoliko dana računanja. Broj je zaista, zaista veliki i nemoguće bi bilo samo navesti ga – ima više od 23 miliona cifara.
Ne samo ova, nego sve dosadašnje priče inicijative Nauka kroz priče zajedno nisu dovoljno dugačke samo da bi se zabeležio. Zapravo, ovaj prost broj je višestruko duži i od dva miliona reči dugog romana Žila Romena “Ljudi dobre volje”, koji se smatra najdužim poznatim romanom, a koji je u 27 knjiga na 8000 strana izdavan u Parizu od 1932. do 1946. godine.
U svakom slučaju, kako je u januaru objavila mreža Great Internet Mersenne Prime Search, u okviru koje matematičari i ljubitelji matematike tragaju za sve većim i većim prostim brojevima, novi najveći prost broj ima 23.249.425 cifara, a prvi ga je otkrio jedan inženjer iz Tenesija u Americi i za to osvojio nagradu od tri hiljade dolara.
Matematičari su mu dali oznaku M77232917 i on je za čitavih milion cifara veći od prethodno najvećeg prostog broja koji je otkriven 2015. godine. Počinje ciframa 46 i nakon čudovišnog niza, završava ciframa 71.
Svaki prost broj je, ma kako bio kratak ili dug, jednostavna stvar. Većina brojeva, naime, osim što se može podeliti sa 1 ili sa samim sobom, deljiva je i sa nekim drugim brojevima. Prosti brojevi, međutim, osim sebe samih i jedinice, nemaju drugih delilaca. No, uprkos tome, njihovi nizovi ili oni sami pokazuju mnoga čudesna svojstva.
Raznovrsne grupe prostih brojeva zadovoljavaju razna svojstva. Tako su neki od njih, na primer, uvek za 1 manji od stepena broja 2, pa se mogu zapisati i bez navodjenja svih njihovih cifara. Ovakvi su prosti brojevi 3 i 7 (lako ćete proveriti – prvi je 2^2-1, a drugi 2^3-1) i u matematici se nazivaju Mersenovi. Novi prost broj je takođe, Mersenov broj i može da se zapiše kao 2^77.232.917 – 1.
„Nauka kroz priče“ je medijska inicijativa koja na društvenim mrežama i u tradicionalnim medijima svakodnevno objavljuje originalne priloge inspirisane naučnim saznjanima. Uz podršku Instituta za fiziku u Beogradu, „Danas“ predstavlja 77 izabranih priča sa portala www.naukakrozprice.rs
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
