Krstovdan: Običaji i verovanja za praznik koji slavi prve hrišćane

U srpskoj pravoslavnoj crkvi i narodu zimski Krstovdan poznat je kao dan krštenja prvih hrišćana, koji su, prema predanju označeni kao katihumeni ili oglašeni.

On spada u nepokretne praznike i predstavlja prvi dan u godini nakon Božića na koji se posti, bez obzira koji dan u nedelji se obeležava.

Ovaj praznik se vezuje sa obeležavanjem Bogojavljanja (19. januar), praznika Krštenja Isusa Hrista, kao i za dan posvećen svetom Jovanu Krstitelju (20. januar), koji ga je krstio u reci Jordanu.

Nasuprot Krstovdanu, ova dva praznika su u crkvenom kalendaru upisana crvenim slovom.

Običaji i verovanja za zimski Krstovdan

U pravoslavnim hramovima se na ovaj dan služi liturgija svetog Jovana Zlatoustog, uz ritual velikog osvećenja vode, koji prati praznično bogosluženje.

RTV piše da se krstovdanska vodica posle vodoosvećenja deli vernicima i, prema običaju, čuva u kućama radi zdravlja.

U narodu se veruje da se u ponoć pred Bogojavljanje otvara nebo i da se Bog javlja ljudima.

Tada mnogi uz molitvu izgovoraju želju.

Prema običajima u pojedinim delovima Srbije, na ovaj dan je poželjno da se opere veš i očisti kuća.

Postoji verovanje da na Krstovdan dan vetrovi duvaju jedan drugom u susret, a onaj koji nadjača drugi će najčešće duvati tokom godine.

Na ovaj praznik se prave pihtije, ali budući da je ovo posni dan, one se jedu tek sutradan, na Bogojavljanje.