Lahor (Pakistan): Grad nastao iz ljubavi…

Po legendi grad je dobio ime po kralju Lohu, Raminom sinu, vladaru ovih područja. Istorijska dokumenta i romantični zapisi svraćaju nam pažnju na XI vek i strasnu ljubav sultana Mahmud al Gaznija prema robu Maliku Ajazu, ljubav koja je vladara učinila „robovim robom“.

Toliko je Mahmud voleo Ajaza da mu je ostavio tron 1021. godine.

Novi vladar postaje simbol čiste, uzvišene ljubavi u sufi literaturi i obnavlja Lahor, uzdižući novu tvrđavu, masivne kapije grada, mirisne parkove i druga zdanja.

Grad postaje naučni, kulturni i poetski centar, a Ajazova se grobnica sačuvala do danas, u trgovačkoj četvrti Rang Mahal.

Nakon vekova nestabilnosti, islamskih i mongolskih najezdi, sredinom XVI veka grad postaje deo mogulske imperije, a 1585. godine Akbar je proglasio Lahor jednom od prestonica, uz Agru i Srinagar u Kašmiru. Agbarovo doba je upamćeno kao period tolerancije, verskih sloboda, mira i prosperiteta.

Za tih pedesetak godina, Lahor je postao veliki trgovački centar, a kao jedna od prestonica, dobio je veliku palatu-tvrđavu koja i danas krasi impresivni centralni trg. Na drugoj strani ogromnog skvera nalazi se Badšahi džamija koju je podigao Aurangzeb, poslednji od velikih Mogula, krajem XVII veka.

Kao i njen tvorac, džamija u Lahoreu je moćna, smela i veličanstvena. To je jedna od najvećih džamija u Aziji, spolja ukrašena razigranim preplitanjem omiljenih građevinskih materijala Mogula, crvenog peščara i belog mermera, dok tri bele kupole poput lukovica sežu do 65 metara visine.

Između džamije i tvrđave prostire se Hazuri Bag, veliki vrt iz vremena Randžit Singa (Ranjit Singh), maharadže Sika, koji je vladao ovim područjima u prvoj polovini XIX veka, sve dok Britanci nisu osvojili ovu oblast i osnovali muzej u Lahoreu 1894. godine.

NJegov prvi kustos bio je otac Radjarda Kiplinga, DŽon Lokvud. Sigurno najpoznatiji eksponat je statua Bude Isposnika, ali moram priznati da su moju pažnju privukle minijature mogulskih vladara slikane na slonovači. Veličine nalepnice za uskršnja jaja, u vitrinama su se mogla videti lica DŽahangira, Šah DŽahana i Aurangzeba, kao i čuvenih Mumtaz Mahal i Nur DŽahan, žena koje su obožavali svemoćni kraljevi.

Nur DŽahan je dvadeseta, ali najuticajnija supruga imperatora DŽahangira, a njena nećaka Mumtaz Mahal supruga u spomen koje će Šah DŽahan podići „ljubavnu pesmu u kamenu“, Tadž Mahal.

Na mene njihova lepota nije ostavila utisak, moguće da je u ta vremena estetika imala drugačije standarde. Jake, crne, skoro spojene obrve, dugi nosevi, velike bademaste oči…

Na kraju krajeva, prosudite sami, prilažem fotografiju uz tekst, a možete ih potražiti i na internetu! Ispred zgrade muzeja sreli smo grupu devojčica lepo obučenih u školske uniforme.

Ne mogu da se setim da li su nosile marame, ali znam da su bile ljubopitljivo razdragane. U Lahoreu se živi sa manje verskosvetovnih obaveza, kao što je prekrivanje lica ili ogrtanje burki, što ne znači da toga nema.

Mnogo više žena se može videti na ulicama, jer višemilionski grad diktira drugačiji ritam svakodnevice…

Odlomak iz knjige „Bukirano.“ Autor je kreator dalekih putovanja u agenciji Odeon World Travel