Najistraživaniji ljudski geni (2. deo)

Oni su opisani u više od 40.000 studija, pokazuje njihovo istraživanje. Od toga se TP53 spominje čak 8.479 puta, a evo i ostalih.

TNF (5314 puta) – sa ovog gena se prepisuje informacija za protein pod nazivom faktor nekroze tumora, koji je ime dobio 1975. godine jer se tada verovalo da on ima moć da ubija ćelije tumora. Ipak, kasnije je ustanovljeno da ubijanje ćelija raka nije glavna funkcija ovog proteina, a čak su neka istraživanja pokazala i da njegova primena u borbi protiv kancera ima toksično dejstvo na ljude. Tokom osamdesetih ustanovljeno je da je ovaj gen posrednik upala, pa je tada pažnja usmerena na testiranje antitela koji bi to blokirali. Danas su anti-TNF terapije osnov lečenja upala kao što je reumatoidni artritis.

EGFR (4583 puta) – ovaj gen kodira protein koji se zove receptor epidermalnog faktora rasta, koji se proteže ćelijskom membranom tako da jedan kraj proteina ostaje unutar ćelije, a drugi deo se projektuje sa spoljašnje površine ćelije. Mutacije ovog gena imaju velike veze sa karcinomom pluća.

VEGFA (4059 puta) – vaskularni endotelni faktor rasta, koji utiče na rast krvnih sudova.

APOE (3977 puta) – apolipoprotein ima veoma važnu ulogu u regulisanju holesterola i lipoproteina. Ovaj gen se jedno vreme nalazio na prvom mestu na listi najproučavanijih. Najpre je, negde sredinom sedamdesetih, opisan kao transporter koji pomaže u čišćenju holesterola iz krvi, koji može da pomogne i u prevenciji srčanih oboljenja. Krajem osamdesetih godina prošlog veka ustanovljeno je da je prisustvo jedne posebne vrste ovog gena – APOE4 – povezano sa rizikom od obolevanja od Alchajmerove bolesti, pa su se mnoga istraživanja fokusirala na to da vide kako i da li ovaj protein može da se koristi u borbi protiv bolesti zaboravljanja.

IL6 (3930 puta) – ovaj gen ima nekoliko važnih uloga kada je reč o imunitetu.

TGFB1 (3715 puta) – protein koji ovaj gen kodira kontroliše diferencijaciju i umnožavanje (proliferaciju) ćelija.

MTHFR (3256 puta) – pomaže u prerađivanju amino-kiselina.

ESR1 (2864 puta) – protein koji kodira ovaj gen je fokus prilikom istraživanja o raku dojke, jajnika i endometrijuma.

AKT1 (2791 put) – kodira protein koji fosforiliše druge proteine kako bi ih aktivirao.

U saradnji sa Centrom za promociju nauke, „Danas“ predstavlja izabrane priče sa naučnopopularnog portala elementarium.cpn.rs