Foto: Beta photo (NASA, ESA, CSA, STScI via AP)Otkako su u julu objavljene prvi snimci svemirskog teleskopa „Džejms Veb“ (JWST), mnoge su fascinirale zapanjujuće fotografije svemirskih prostranstava: od neverovatno detaljnih slika Jupitera i savršenog Ajnšanovog prstena, do najudaljenije poznate zvezde.
Sada nas je „Veb“ ponovo iznenadio. Detaljno se zagledao u središte maglice Orao udaljene od nas 6.500 svetlosnih godina i omogućio nam neverovatan pogled na očaravajuće strukture poznate kao Stubovi postanka.
“Njih je svemirski teleskop Hubble snimao 1995. i 2014. godine i oni spadaju među najpoznatije objekte koje je taj teleskop opservirao. Sada ih vidimo na drugačiji način. Vidimo ih puno jasnije, kontrastnije i detaljnije. Zahvaljujući snimanju u bliskom infracrvenom području vidimo puno bolje njihovu strukturu, vidimo mnogo više zvezda koje se formiraju u tim gustim skupinama gasa i prašine. Imamo prodorniji pogled kroz tu maglu gde se formiraju i rađaju nove zvezde. Vide se mnoge mlade zvezde koje su stare svega nekoliko stotina hiljada godina”, rekao je astronom Ante Radonić.
Stojeći unutar ogromnog kosmičkog oblaka poput džinovskih prstiju, Stubovi postanka su široku pažnju javnosti prvi put privukli kada ih je sada već pomalo davne 1995. snimio svemirski teleskop Hubble. Ovi nebeski stubovi, veličanstveni oblaci užarene guste prašine i gasa koji se protežu nekoliko svetlosnih godina u svemir, nisu nalikovali ni na šta pre.
Sada nam je JWST, najosetljiviji svemirski teleskop u istoriji, podario njihovu najdetaljniju sliku.
Stubovi postanka
Astronomi su čekali Vebovu snimku Stubova postanka, ne samo zbog njihove zapanjujuće lepote nego i zbog aktivnosti koje se u njima zbivaju. Stubovi su zapravo rasadnici ili porodilišta novih zvezda.
Kada uskovitlani čvorovi u prašini magle kolabiraju pod delovanjem gravitacije i počnu da nakupljaju više materijala iz oblaka, dolazi do rađanja mlade zvezde. Jednom kada ona postane dovoljno velika, njeni vetrovi i zračenje raznose okolnu prašinu. Barem prema teorijama. Naime, nismo bili u prilici da previše posmatramo rane faze formiranja dalekih sunca.
Naša najbolja nada da zavirimo u jedno takvo porodilište jeste infracrveno svetlo koje bolje prodire u svemirske oblake od onog ultraljubičastog ili optičkog, piše Science Alert.
Već smo ranije imali priliku da vidimo Stubove stvaranja u infracrvenom svetlu. NASA-in svemirski teleskop Spitzer ih je snimio 2007, a ESA-ina svemirska opservatorija Herschel je bacio pogled na maglu Orao 2012. U ova posmatranja se ponovno uključio i svemirski teleskop Hubble koji je Stubove uhvatio u infracrvenom svetlu 2014. godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
