Pojedine vrste evoluirale da bi se bolje prilagodile životu na plastičnom otpadu u okeanima

Posmatrajući boce za vodu, stare četkice za zube i odbačene ribarske mreže, autori studije objavljene u časopisu “Nature Communications” zaključili su da postoji mogućnost da su pojedine vrste evoluirale tako da se bolje prilagode životu na plastici.

Pre deset godina, pomorski istraživači su smatrali da priobalni organizmi, koji žive duž zaklonjenih područja pored obale, ne mogu da prežive putovanje kroz negostoljubive predele otvorenog okeana.

Međutim, ova pretpostavka je oborena kada se posle cunamija u Japanu 2011. godine pokazalo da je oko 300 vrsta tipičnih za azijsko priobalje na plastičnom otpadu otplutalo sve do severnoameričkih obala.

Istraživači sada već imaju poseban termin za ove “(p)lutajuće” organizme: nazivaju ih “neopelagičnim zajednicama”.
One uključuju pomorske kolonije morskih zvezda, rakova, školjkaša i drugih organizama koji se razvijaju na plastici i odlaze gde god ih struje odnesu.

Plastika u okeanima “stvara mogućnosti da se biogeografija priobalnih vrsta proširi daleko izvan onoga što smo ranije mislili da je moguće”, kaže Linzi Haram iz Smitsonijan Centra za istraživanje životne sredine, koautorka studije.

Koncept organizama prilagođenih životu na plastici može da zvuči kao priča o tome da su okeanske vrste trijumfovale uprkos ljudskom zagađivanju okeana, piše Gardijan.

Ali, to nije baš tako, upozorava Huan Huse Alava, stručnjak za pomorsku ekotoksikologiju i konzervaciju na Univerzitetu u Britanskoj Kolumbiji.

Pored toga što doprinose da vrste koje nisu uobičajene za neko stanište budu prenesene na mesta na kojima mogu da postanu invazivne i destruktivne, neopelagične zajednice su “u suštini ekološka zamka”, kaže Alava.

To je zato što sve veća gustina plastike u okeanima (naučnici predviđaju da će do 2040. u okeanima biti oko 600 miliona metričkih tona otpada) vodi ka stvaranju permanentnih plutajućih struktura, prekrivenih malim vrstama koje privlače bića koja se nalaze na višem nivou lanca ishrane, kao što su ribe, kornjače i sisari.

Kada ova bića zađu u plastični otpad u potrazi za hranom, postoji velika opasnost da će pojesti plastiku ili se zaglaviti u njoj i umreti.

“Na primer, naročito su u opasnosti mladunčad kitova koja su veoma radoznala, ali ta radoznalost može da ih odvede u smrt”, upozorava Alava.