Bilbao: Tajna neobičnog grada

Ispod nas su tamna pirinejska brda, na njihovoj modroljubičastoj pozadini, baš kao razbacani biseri, trepere svetiljke grada. Stižemo u Bilbao, najveći grad španske provincije Baskije. Stešnjen planinskim lancima i pitomim brežuljcima grad, kao morska zvezda krake širi čak do obale moćnog Atlantika i predstavlja jednu od značajnih evropskih luka.

Ko su Baski? Izuzev nekih političkih nemira i težnje da budu nezavisni, znanje o ovoj španskoj provinciji je oskudno, takođe podaci o njihovom poreklu i jeziku koji podseća na jedan od – jezika kavkaskih naroda.

Sa vidikovca Artšanda na istoimenom brdu, na vrhu visokom oko 100 metara pitoreskna baskijska prestonica, Bilbao, blista kao na dlanu. Prvo što se uoči je krivudavi tok reke Nervion koja prolazi po sredini grada i istovremeno ga deli na Staru i Novu četvrt. Široka i mutna lagano teče između gradskih, kamenom ukrašenih, obala do ušća Atlantskog okeana.

Ispod nas se rasprostro najveći grad baskijske oblasti. Kažu da je sve do 1980. godine bio učmala rudarska provincija i grad koji je bukvalno ‘ležao’ na dragocenoj rudi gvožđa. Renesansa Bilbaa započinje već sa odlukom da se ušće – odnosno, luka koja je prvobitno duboko zadirala u kopno – izmesti na Atlantsku obalu. Pređašnji deo industrijske zone se popunjava novim gradskim četvrtima, sređuju se stare radničke zgrade, niču parkovi…

Nova luka je duboka 32 metra, a samim tim i pristupačna za najveće brodove (Razlika između plime i oseke iznosi čak četiri metra!).

Poseban doprinos u jedinstvenom izgledu grada daju mostovi – ima ih čak 13!

Najstariji i najneobičniji je Bilbao (Viskaja) most koji se nalazi neposredno pre ušća. Posle pet godina gradnje otvoren je 1883. godine sa impozantnom visinom od 61 metar da bi i veći brodovi mogli da prolaze ispod njega. Nekada je imao vagon fiksiran sa donje strane; pokretan je ručno i služio za prenošenje robe. Od autentičnosti zadržao je sve, izuzetak je što danas umesto vagona ima gondolu koja pored putnika prevozi i putničke automobile.

Suprotno od njega, a najbliži centru grada – je beli pešački most koji je projektovao valensijski arhitekta Kavatrava. Neobičan i nežan podseća na dugačku paučinastu mrežu razapetu između dve obale.