U ruševine Persepolisa ulazi se širokim stepenicama. Danas se njima sitnim koracima penju graciozne Iranke pod čadorima, kao nekada podanici, koji su dolazili vladarima na poklonjenje sa darovima za Navruz (novu godinu).
Stepenice vode do ulazne kapije, Kserksove „Palate svih zemalja“, koju čuvaju krilati bikovi.
Poklonjenje Dariju bilo je u glavnoj palati kompleksa, Apadani, prostranoj reprezentativnoj građevini, od koje je ostalo samo trinaest od trideset šest stubova.
Oni su pravo remek-delo, vitki i visoki dvadeset metara, sa kapitelima u obliku dvostrukih figura ležećih bikova, koji su nosili krov.
Tepisi, kojima su bili obloženi zidovi i drveni krov olakšali su požar koji je Aleksandar podmetnuo.
Stepenice palate, preživele požar, ukrašavaju bareljefi, koji ilustruju značaj Persepolisa i moć vladara.
S jedne strane predstavljeni su dvorjani i vojnici – Darijeva garda, „Persijski besmrtnici“. S druge strane su delegacije dvadeset tri zavisne teritorije, koji darove donose Dariju i Kserksu.
Svaka delegacija je prepoznatljiva po odeći, frizuri, vrsti poklona.
Lidijci dovode kola, Kapadokijci ovnove, Egipćani kamile, Jermeni vino… Midejci se prepoznaju po kupolastim kapama, a Persijanci – dovoljno je da pogledate prvog Iranca pored vas, pa da ih prepoznate na bareljefu.
Pored Apadane je Darijeva palata, od koje su ostali samo kameni okviri vrata i prozora, na kojima su posetioci vekovima rezbarili svoja imena, smatrajući da time ostaju u istoriji.
Valja još pomenuti ostatke Kserksove palate i Trezora, kao i „Palatu sto stubova“, u kojoj nema nijednog sačuvanog stuba.
Osvajači su bili nemilosrdni prema Persepolisu, ali njegova monumentalnost ih je nadživela.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.