Ukrajina (3): Burna i neobična istorija

Tursko carstvo je izgubilo svoje teritorije severno od Crnog mora, a sadašnja južna Ukrajina je postala Nova Rusija, u čije ime sadašnji ruski predsednik Vladimir Putin opravdava tekuću agresiju na Ukrajinu.

Jezgro Mikolajiva je postojalo i pre dolaska Rusa, a kao svedočanstvo o turskom periodu postoji fontana na obali reke: voda i dalje teče, a žuborenje je isto kao i pre 400 godina.

Čak i reka teče ravnodušno kao i tada, da bi nas podsetila da je vreme možda samo privid, a istorija beskonačno ponavljanje činjenica, izveštaja i akcija.

Postoji jednotračni put koji vodi od Mikolajiva do Olbije, malog urbanog centra koji se nalazi na kraju delte (liman) Južnog Buga i Dnjepra.

U Olbiji se nalaze ostaci starogrčkog grada, koji je nastao sa ciljem da se grčkom poluostrvu, kamenom i ne baš plodnom, garantuje snabdevanje žitom iz prekomorskih ravnica.

Grčka je proizvodila ulje i vino, za žitarice je bilo potrebno kolonizovati obale severnog Crnog mora, koje Grci u svakom slučaju nisu voleli da prelaze, a kamoli da plove.

Nije slučajno što su ga nazvali Pontos Aheinos, odnosno Negostoljubivo more, zbog iznenadnih oluja koje bi iznenadile mornare (možda iz asonance ili ironije, ili jednostavno iz sujeverja, u rimskom periodu more je dobilo ime Pontus Euxinus, gostoljubivo more).

Istorija Crnog mora od davnina je puna katastrofalnih događaja. Ono što je do pre oko 7500 godina bilo jezero, posle otapanja glečera i porasta vodostaja Sredozemnog mora postalo je more, koje je u određenom trenutku probilo istočne obale i izlilo se preko sadašnjeg Bosfora.

Ogromna količina slane vode ušla je u slatkovodno jezero, dramatično promenivši njegov ekosistem. Moreuz Dardaneli je ostao otvoren i Crno more se tako pridružilo Sredozemnom moru.