Sirija: Povratak u Malulu

Koristi ga lokalno hrišćansko stanovništvo, koje uporno odbija da prihvati arapski kao jezik zvanične komunikacije. Od glavnog grada Sirije Damaska udaljeno je 55 kilometara na severoistok, a jedno vreme neki su ga smatrali „prestonicom Islamske države u vanrednim situacijama“. Malula se na udaru ISIS-a našla 2013. kad je iz nje proterano tri hiljade ljudi, oštećena grčkokatolička kapela Svetog Sergija – Mar Sarkis, uništena dva milenijuma stara svetilišta i slavoluci, statua Presvete Bogorodice… Zapadne agencije tvrde da je, ipak, bila „pošteđena zverstva kakva su se dešavala širom Sirije, jer su pobunjenici čak oslobodili nekoliko otetih monahinja iz pravoslavnog manastira Svete Tekle u razmeni zarobljenika“.

Krajem 2013. oteto je 12 od 40 monahinja, koje su puštene na slobodu posle četvoromesečnog zatočeništva. Manastirska crkva je spaljena, ali su freske, ipak, ostale netaknute. Malula je oslobođena od terorista 2014. i odmah je započela obnova grada i svetinja, u koje su se nedavno vratile monahinje iz manastira Svete Tekle.

– Svi su bili zabrinuti zbog monahinja, jer su ih stvarno voleli. Parohijanima je prijala njihova duhovna toplina. Ja sam se vratio iz Damaska ovde čim sam čuo da je oblast oslobođena od terorista. Malula je oživela, crkva je oživela! Pogledajte koliko turista imamo! Devedeset posto obnove već je gotovo. Sirija postepeno postaje mirna zemlja – kaže sveštenik Ilija Ades, duhovnik manastira Svete Tekle, prenosi Informativna služba SPC.

Malula i njene svetinje – Mar Sarkis i Mar Tekla – nalaze se na preliminarnoj Listi Uneskove kulturne baštine od 1999. godine. NJeno ime na aramejskom znači „ulaz“, a zbog svoje geomorfologije mnoge podseća na orlovo gnezdo. Poznata je i po pećinama. Pre rata u njoj su živeli pripadnici Antiohijske pravoslavne crkve, Grčke katoličke crkve i muslimani.

Kapela Svetog Sergija, na asirskom Mar Sarkisa, sagrađena u 4. veku, smatra se jednom od najstarijih hrišćanskih bogomolja i u njoj su čuvane dve najstarije ikone na svetu, od kojih je jedna „Tajna večera“. U manastiru Svete Tekle nalazi se grob obe plemenite device i učenice apostola Pavla koja je postradala zbog hrišćanske vere i čudesnog dara izlečenja u drugom veku posle Hrista. Zdanje je sagrađeno na više nivoa – na gornjem spratu je crkva sa kupolom i pećina u kojoj je čudotvorni izvor, koji privlače hodočasnike – i hrišćane i muslimane.

Malula je poznata i po svoja tri festivala: Svetog krsta 14. septembra – na Krstovdan, Mar Tekla 24. septembra na praznik svete prvomučenice Tekle ravnoapostolne i Mar Sarkis 7. oktobra, kad se slave sveti mučenici Sergije i Vakh, plemići sa dvora rimskog cara Maksimijana koji su kao hrišćani 303. stradali u Siriji.