Epl ne može bez Kine

Naime, velika većina računara, mobilnih telefona i elektronike uopšte se danas delimično ili potpuno proizvodi u Kini, te i nema nekog uređaja da ne sadrži bar neku „Made in China“ komponentu.

Još je Obama 2015 godine tražio (a i Tramp skoro ponovio) da se deo proizvodnje američkih IT brendova vrati iz Kine u SAD. Na to su iz Epla i Amazona odgovorili kratkim – ne, jer bi to povećalo cene uređaja i skoro potpuno izbrisalo profitne margine, kao i vrednost akcija kompanija.

Danas se postavlja i pitanje da li je uopšte i moguće proizvoditi visoku tehnologiju bez Kine i Azije. Ni na jednom drugom mestu u svetu ne postoji takva koncentracija resursa, obučene i relativno jeftine radne snage, kao i veliki broj kompanija koje su specijalizovane i za najsitnije komponente.

Procene stručnjaka sa Vol Strita su da bi vraćanje IT fabrika u zapadne zemlje trajalo godinama, i koštalo preko 500 milijardi dolara, ne računajući potencijalne gubitke na tržištu.

Za kraj jedna zanimljivost – najveći OEM proizvođač elektronike na svetu kompanija Foxconn, koja između ostalih brendova proizvodi i iPhone i iPad, ima više zaposlenih nego cela Silikonska dolina. Foxconn je čak 2018 najavio i otvaranje svoje sopstvene fabrike u Američkoj državi Viskonsin, vredne 10 milijardi dolara. Kada se na sve to doda i Pegatron, drugi po redu proizvođač, jasno je da će još dugo vremena američki brendovi biti – Made in China.