Zaštita područja doprinosi očuvanju vrsta, ekosistema i cele okoline, a ima i značajne društvene koristi – prilike za zapošljavanje i unapređenje zdravlja na nacionalnom nivou.
Protekla 2020. godina je primorala mnoge da ostanu u svojim domovima, četvrtima, gradovima i zavole prirodu oko njih, pa su zaštićene lokacije u prirodi svedočile ogromnom povećanju poseda.
No, koje države u Evropi najbolje čuvaju svoje prirodno blago, a koje su blago do umereno nezainteresovane za taj segment života?
Britanski specijalizovani portal SaveOnEnergy.com analizirao je približno 80.000 zaštićenih prirodnih lokaliteta u Evropi, kao i podatke Evropske okolišne agencije (EEA) i izračunao procenat zaštićenog pejsaža po državi kako bi pokazao gde se priroda najviše, a gde najmanje čuva i ceni, piše Al Jazeera Balkans.
Podseća se kako područja mogu biti “zaštićena“, što znači da imaju specijalni status zbog važnosti u sferi prirode ili kulturnog nasleđa.
To znači da, prema državnim zakonima, prirodi i divljem životu tog područja ništa ne sme da nanosi štetu i pravi probleme.
Zaštita područja doprinosi očuvanju vrsta, ekosistema i cele okoline, a takođe imaju značajne društvene koristi kao prilike za zapošljavanje i unapređenje zdravlja na nacionalnom nivou.
Pet najboljih
1. Luksemburg
Na vrhu liste je Luksemburg, koji je zaštitio više od tri četvrtine svoje teritorije.
Ova država ima 134 zaštićene lokacije, ukupne površine 1.963 kvadratna kilometra, a kada se ta brojka uporedi s površinom cele države (2.586 kilometara kvadratnih) vidi se kako je zaštićeno 76 odsto države.
Ono što je faktor koji ide u korist Luksemburga je to da je jedna od najmanje naseljenih država Evrope (625.978 žitelja).
2. Slovenija
Na drugom mjestu je Slovenija, koja je zaštitila nešto manje od tri četvrtine svoje teritorije, pokazuje ova analiza.
U ovoj državi ima više od 1.890 zaštićenih lokaliteta, što je među 10 u Evropi po brojnosti.
Te teritorije ukupno imaju 14.611 kilometara kvadratnih, što je 72 odsto od ukupne površine države (20.271 kilometara kvadratnih).
3. Malta
Trećeplasirana je ostrvska država Malta, koja je zaštitila 65 odsto svoje teritorije kao prirodno bogatstvo.
Treba imati u vidu da je reč o državi koja je 10. na listi najmanjih zemalja planete (316 kilometara kvadratnih) i ima 441.543 stanovnika – zaštićeno je 206 kvadratnih kilometara.
4. Kipar
Kipar, također mediteranska otočka država, zauzima četvrto mjesto, sa 56 posto zaštićene teritorije.
Kipar ima površinu od 9.251 kilometar kvadratni, kao i 57 zaštićenih prirodnih lokaliteta, koja se prostiru na 5.141 kilometar kvadratni.
5. Lihtenštajn
Top pet država s najvećim procentom zaključuje mala kontinentalna kneževina Lihtenštajn, sa 45 odsto zaštićene teritorije.
U Lihtenštajnu postoje 44 zaštićene lokacije, ukupne površine 73 kvadratna kilometra.
Sama država ima 160 kvadratnih kilometara.
Pet najgorih
1. Bosna i Hercegovina
Za razliku od Luksemburga, Bosna i Hercegovina je na prvom mestu kad se gleda sa kraja liste.
Vlasti ove države zaštitile su najmanji procenat prirode u Evropi.
Sa 40 zaštićenih prirodnih lokaliteta širom Bosne i Hercegovine, koji se prostiru na 1.922 kilometra kvadratna, uz površinu države od 51.197 kilometara kvadratnih, dobija se podatak kako je samo četiri posto bh. teritorije zaštićeno.
2. Rumunija
Slična je situacija i u Rumuniji.
Ova istočnoevropska država ima jednu od većih teritorija od evropskih zemalja (238.387 kilometara kvadratnih), no uprkos tome, ima 943 zaštićena područja, koja se prostiru na 13.980 kvadratnih kilometara.
Prostom računicom dobije se podatak kako je samo šest odsto državne rumunske teritorije zaštićeno.
3. Srbija
I treća država je na Balkanu.
Iako ima jednu od manjih površina u Evropi, Srbija je među onim zemljama koje malo štite svoje prirode.
U ovoj državi je 377 zaštićenih područja, ukupne površine 6.490 kilometara kvadratnih.
Kada se uporedi s površinom od 88.361 kilometar kvadratni, dobije se podatak kako Srbija štiti samo sedam odsto svoje teritorije.
4. Belgija
Belgija se nalazi na četvrtom mestu neslavne liste evropskih država koje najmanje cene svoju prirodu.
Ima 1.494 zaštićenih područja, koje su na osam odsto teritorije.
Sama država ima površinu od 88.361 kilometar kvadratni, od kojih je zaštitila tek 6.490 kilometara kvadratnih.
5. Portugal, Severna Makedonija i Mađarska
Peto mesto ove liste dele Portugal, Severna Makedonija i Mađarska.
Sve ove države zaštitile su tek po devet odsto svoje teritorije.
Ova analiza je utvrdila kako u Portugalu ima 170 zaštićenih područja, ukupne površine 7.855 kilometara kvadratnih (ukupna površina države je 92.212 kilometra kvadratna).
Isti procenat je u Severnoj Makedoniji, gde imaju 74 zaštićena područja površine 2.297 kilometara kvadratnih (državna površina je 25.713 kilometara kvadratnih).
Mađarska, na ukupnih 93.030 kilometara kvadratnih površine, štiti 311 lokacija, koje čine 8.485 kilometara kvadratnih površine.
Tekst preuzet sa portala Al Jazeera Balkans.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.