U svetu se godišnje postavi oko 400.000 dijagnoza malignih bolesti kod dece

Podizanje svesti o malignim bolestima u dečjem uzrastu, važan je zadatak koji se obavlja združeno sa ciljem pružanja podrške naporima za obezbeđivanje adekvatne dijagnostike, lečenja i neophodne pomoći roditeljima i porodicama.

Međunarodni dan dece obolele od raka (15. februar) ustanovljen je 2002. godine radi ujedinjavanja aktivnosti i slanja jasne poruke u kontekstu prethodno pobrojanih ciljeva, piše Gradski zavod za javno zdravlje Beograd.

Utemeljivač obeležavanja ovog datuma bila je Međunarodna konfederacija Udruženja roditelja dece obolele od raka, dok je deo Kalendara javnog zdravlja u Republici Srbiji postao 2013. godine.

Svetska zdravstvena organizacija (SZO) procenjuje da se u svetu godišnje postavi oko 400.000 dijagnoza malignih bolesti kod dece uzrasta 0 – 19 godina. Najčešće vrste malignih bolesti u dečjem uzrastu bile su leukemije, tumori mozga, limfomi, neuroblastom i Vilmsov tumor. Rana i tačna dijagnoza malignih bolesti kod dece, praćena efektivnim lečenjem, treba da bude cilj svakog učinkovitog pristupa u kontroli ovih bolesti.

Uspeh izlečenja raka kod dece je veliki, znatno veći nego u populaciji odraslih. U visokorazvijenim zemljama sveta, stopa preživljavanja prelazi 80%. Rano otkrivanje i tačna dijagnoza malignih bolesti kod dece mogu značajno uticati na povećanje verovatnoće preživljavanja, bolji odgovor bolesti na terapiju kao i manje skupo i manje intenzivno lečenje.

Smatra se da koncept rane dijagnoze maligne bolesti kod dece obuhvata tri komponente: znanje i svest roditelja i zdravstvenih radnika o potencijalnim simptomima bolesti; tačnu i blagovremenu kliničku procenu i postavljanje dijagnoze; brz pristup potrebnoj terapiji.

Postizanje boljeg efekta programa koji promovišu adekvatan pristup u ranom prepoznavanju i tačnoj dijagnostici malignih bolesti u dečjem uzrastu, ostvarivo je kao zajednički cilj (koji obuhvata i zajedničku akciju) vladinih tela, nevladinih organizacija kao i roditeljskih i udruženja građana.

Ukupan broj predškolske dece obolele od malignih neoplazmi iznosio je ćetiri u 2020. godini u Beogradu, prema podacima iz populacionog registra za rak. Stopa registrovane obolele dece ovog uzrasta na 100.000 dece iznosila je 3,2.

Najčešće maligne bolesti kod dece predškolskog uzrasta u periodu 2011 – 2020. godine odnose se na maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva, maligne neoplazme oka, mozga i drugih delova CNS, maligne neoplazme mokraćno-polnog sistema, maligne tumore kosti, kože i vezivnog tkiva, kao i zloćudne tumore štitne žlezde i drugih žlezda sa unutrašnjim lučenjem.

Tokom 2020. godine u populacionom registru za rak registrovano je ukupno 10 dece obolele od malignih neoplazmi u Beogradu u uzrastu od 7-19. godina. U istoj godini, maligne bolesti (neoplazme) dece i omladine uzrasta 7 – 19 godina pokazuju stopu obolevanja od 4,7/100.000.

Prema grupama dijagnoza, u populaciji uzrasta 7 – 19 godina, u 2020. godini u Beogradu, najčešće zabeležene maligne bolesti bile su maligne neoplazme kosti, kože, vezivnog tkiva i dojke, maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva, zatim zloćudni tumori oka, mozga i drugih delova CNS-a, kao i zloćudni tumori muških polnih organa.